მეექვსე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ---------------------------------------------------
ბაბუას ფანქარი და ძვლი ამბების ოთახი
ბიჭი საწერ მაგიდასთან იჯდა და მამას წერილს სწერდა. უკვე საკმაოდ გვიანი იყო. მან ფანქარი მაგიდაზე დადო, ტანზე გაიხადა და დასაძინებლად დაწვა. ცოტა ხანში ოთახში დედა შემოვიდა, შვილს ტკბილი ძილი უსურვა, აკოცა და ისევ გავიდა. ოთახი მთვარის შუქში ჩაძირულიყო. ბიჭს თავის საწოლში ეძინა. საწერ მაგიდაზე ფანქარი და ქაღალდის ფურცლები ეწყო. უეცრად ფხაჭუის ხმა გაისმა. ეს ფანქარი წერდა:
__ კარგად მახსოვს, ამ სახლში როგორ მოვხვდი. მაშინ ჩემს ამხანაგებთან ერთად დიდ ყუთში ვცხოვრობდი. სხვადასხვა ფერის ფანქრები ბიჭს დაბადების დღეზე მეგობარმა აჩუქა. ის მაღაზიაც მახსოვს, საიდანაც წამომიყვანეს. იქ თაროები სავსე იყო მელნის ბოთლებით და ფერადი საღებავების ყუთებით, რომლებიც ერთმანეთის მიყოლებით ჯარისკაცებივით ჩამწკრივებულიყვნენ. კიდევ მახსოვს აუარებელი ქაღალდი - თხელი, სქელი, ნატიფი, უხეში ქაღალდის ფურცლები. მსოფლიოს სხვადასხვა კუთხიდან იქ მოეყარატ თავი და, რომ იცოდეთ, რა ამბებს ჰყვებოდნენ ღამღამობით, სიბნელეში... კიდევ ის ტყე მაგონდება, სადაც დიდი ხნის წინათ ვცხოვრობდი, აი, მაშინ სანამ ფანქარი გავხდებოდი. მაღალი ხის ერთი პატარა ტოტი ვიყავი. სიზმარში ახლაც ვგრძნობ ხოლმე, როგორ არწევს ქარი ჩემი ხის კენწეროს...
ოთახში მსუბუქმა ნიავმა დაუბერა. ფურცელი შეირხა.
__ ჰოო, მეც მახსოვს ტყე და ქარი, -ამოიოხრა ფურცელმა და ფანქარმა ახლა მისი ამბის ჩაწერა დაიწყო:
__ მეც ტყეში არ ვცხოვრობდი?! მახსოვს, როგორ მოვიდნენ ტყეში ვიღაც კაცები, ხეები მოჭრეს, წყალში შეათრიეს და შემდეგ როგორ ვიმოგზაურე ჩემს ხესთან ერთად თავდაღმა, მდინარეზე, - ჰყვებოდა თავის ამბავს ქაღალდი.
ამასობაში ხის კარმაც გაიჭრიალა და ნელა გაიღო:
__ მეც ხშირად ვიხსენებ ტყეში გატარებულ დღეებს. სანამ ჯერ კიდევ ნამდვილი მუხა ვიყავი, ვფიქრობდი ხოლმე: ნეტავ, რა მელის, ტყეში დვრჩები, თუ სადმე სამოგზაუროდ მომიწევს წასვლა? ამ სახლში შორიდან მოვედი. ისე, ჩვენი ბიჭუნაც ცხოვრებაში ბევრს იმოგზაურებს. მთვარის შუქი ხის იატაკს ანათებდა. ფანქარი ყველაფერს იწერდა:
__ ყველაზე შორიდან ჩვენ მოვედიტ, -გაიჭრიალეს იატაკის ფიცრებმა, -სანამ ამ სახლში მოვხვდებოდით, უზარმაზარი ხომალდის ნაწილები ვიყავით. ჩვენს ხომალდს თეთრი აფრები და ფერადი დროშა ამშვენებდა. ეჰ, რომ იცოდეთ, რა კარგი იყო, როდესაც ქარი დაუბერავდა და ჩვენს ხომალდს ტალღები აიტაცებდნენ ხოლმე, რა ლაღად ვცხოვრობდით! ნეტავ ერთხელ მაინც ვიგრძნობდეთ იმ ქარის მობერვას...
__ ახლავე! - წამოიძახა ხის ფანჯარამ და უცებ გაიღო. ოთახში გიჯივით შემოვარდა ღამის ქარი. ბიჭს ხმაურზე გაეღვიძა, საწოლზე წამოჯდა და შეშინებულმა ოთახს თვალი მოავლო. გარშემო ყველაფერი ტრიალებდა - ხის კარი და ღია ფანჯარა თავიანთ საკიდარზე აცეკვებულიყვნენ, ჭერში ჭაღი ბზრიალებდა, ფარდები ფრიალებდნენ, ფანქარი სადღაც მიგორავდა, ფურცელი კი ფანჯრიდან მიფრინავდა. ბიჭმა სასწრაფოდ მიირბინა ფანჯარასთან და დაკეტა. ოთახი ერთბაშად დაწყნარდა - აღარც ჭაღი ბზრიალებდა, აღარც ფარდები ფრიალებდნენ, აღარც კარი და ფანჯარა მირბოდნენ სადრაც. ყველაფერი ძველებურად იყო, ოგონდ ქაღალდი და ფანქარი, ბიჭის გასაოცრად, სადღაც გაუჩინარებულიყვნენ.
აი, რა გადახდა იმ ღამეს ბიჭს, რომელსც, კარის ნათქვამს თუ დავუჯერებთ, ცხოვრებაში ბევრი უნდა ემოგზაურა. მართლაც, ის გაიზარდა, მეზღვაური გახდა და მთელი მსოფლიოს ზღვები და ოკეანეები მოიარა. ბოლოს, როდესაც ისე მოხუცდა, რომ უკვე სამოგზაუროდ ვეღარ დადიოდა, ზღვის მახლობლად დასახლდა. ღამღამობით ხშირად ოკეანე ესიზმრებოდა ხოლმე. მასთან სტუმრად ხშირად ჩადიოდა შვილიშვილი, ალექსანდრე, რომელსაც ბაბუა საინტერესო ამბებს უყვებოდა. ერთხელაც ბაბუამ იმ შორეული ღამის ამბავიც გაიხსენა , როდესაც ბავშვობაში, მის ოთახში გიჟივით შემოვარდა ქარი, თვითონ შეშინებულს გამოეღვიძა, გარშემო ყველაფერი ტრიალებდა და ბრუნავდა, ხოლო მისი ფანქარი მაგიდიდან მიგორავდა...
__ ეს ყველაფერი იმ ოთახში მოხდა, სადაც ახლა შენ ცხოვრობ, - უთხრა ბაბუამ შვილიშვილს.
როდესაც ალექსანდრე სახლში დაბრუნდა, მაშინვე თავისი ოთახისაკენ გაქანდა, იატაკზე გაწვა და ფიცრებს შორის ღრიჭოების დათვალიერება დაიწყო. ვერაფერი დაინახა, ღრიჭოებიდან სიბნელე უმზერდა. ალექსანდრემ წვრილი, კაუჭიანი ჯოხი მოიმარჯვა, ფიცრებს შორის ჩაყო და მალე ღრიჭოდან უცნაური ნივთები ამოაძვრინა - მარჯნის მძივის პატარა ბურთულა, ძვლის თმის სარჭი, სადაფის ღილი და ბრჭყვიალათვლებიანი ქინძისთავი. ისინი, როგორც ჩანს, დიდი ხნის წინ დაკარგულიყვნენ და მათი არსებობა აღარავის ახსოვდა. მალე კაუჭს ძველი ფანქარიც ამოჰყვა. ალექსანდრემ ფანქარს სახატავ რვეულში წვერი მოუსინჯა. ფანქარი მშვენიერ რბილ ხაზებს ავლებდა.
ალექსანდრე თავის საწერ მაგიდას მიუჯდა და ბაბუას წერილი მისწერა, მისი ძველი ფანფრის აღმოჩენის ამბავი შეატყობინა. უკვე საკმაოდ გვიანი იყო. მან ფანქარი დადო, ტანზე გაიხადა და დასაძინებლად დაწვა. ოთახს მთვარის შუქი ანათებდა. ბიჭს მშვიდად ეძინა თავის საწოლში. საწერ მაგიდაზე ფანქარი და ქაღალდის ფურცლები ეწყო, ისე, როგორც მრავალი წლის წინათ. უეცრად ფხაჭუნის ხმა გაისმა. ეს, რაღა თქმა უნდა, ბაბუას ძველი ფანქარი წერდა:
__ ,,იმ შორეულ ღამეს, როდესაც ოთახში გიჟივით შემოვარდა ქარი და გარშემო ყველაფერი დააბზრიალა, მე მაგიდიდან გადმოვგორდი და იატაკის ფიცრებს შორის, სიბნელეში, ჩავვარდი. რამდენი ხანი დავყავი იატაკქვეშეთში! ჩემთან ერთად იქ მარჯნის მძივი, ჩვლის თმის სარჭი, ადაფის ღილი და ბრჭყვიალათვლიანი ქინძისთავი ცხოვრობდნენ. რომ იცოდეთ, რა ამბებს ჰყვებოდნენ ისინი იქ, სიბნელეში. მაშ, ასე, ყველაფერს დაწვრილებით მოგახსენებთ.“ ფანქარი ცოტა ხნით ჩაფიქრდა, შემდეგ კი მარჯნის მძივის ამბის ჩაწერას შეუდგა:
__ ,,ჩვენ, მარჯნები, დედამიწაზე ხუთასი მილიონი წლის წინ გავჩნდით,- შორიდან დაიწყო თავისი ამბის თხრობა მარჯნის მძივმა, - მეცნიერები დიდხანს ბჭობდნენ იმის თაობაზე, თუ რანი ვიყავით -მინერალები თუ მცენარეები. ბოლოს, როგორც იქნა, მიხვდნენ, რომ ცოცხალი არსებები ვართ. ჩვენ ერთად, ჯგუფებად ვცხოვრობთ ზღვების თბილ, მარილიან წყლებში. ჩვენი დასახლებები - წყალქვეშა მეჩეჩები - ზღაპრულ წყალქვეშა ბარებს მოგაგონებთ. მე ერთი ამგვარი მეჩეჩის ბინადარი ვიყავი. რა მშვენივრად ვცხოვრობდი იმ საოცარ ბაღში... თავს ათასგვარი ფერისა და მოყვანილობის თევზი დამტრიალებდა. ჩემი მეჩეჩის ტოტებზე ზღვის მოციმციმე ვარსკვლავები და შავი ზღარბები დასეირნობდნენ ხოლმე. იქვე, ახლოს, გამჭვირვალე მედუზები ლივლივებდნენ ბრჭყვიალა ნიჟარების თავზე. ერთ დღესაც მყვინთავები მოვიდნენ, მარჯნის მეჩეჩს ტოტები ჩამოატეხეს და ნაპირზე აიტანეს. ასე აღმოვჩნდი ხმელეთზე. სულ მალე ჩემს მეგობრებთან ერთად ერთი ქალბატონის ყელსაბამის ნაწილად - მძივის პატარა ბურთულად ვიქეცი. ყელსაბამად ყოფნა დიდხანს არ დამცალდა. ქალბატონს, რომელიც ხშირად შედიოდა ხოლმე თავის ბიჭუნას ოთახში, ერთხელაც ყელსაბამი გაუწყდა. მახსოვს, როგორ მივგორავდი ჩემს მეგობრებთან ერთად ხის იატაკზე და ბოლოს სადღაც სიბნელეში ჩავვარდი.“
ფანქარი წერას განაგრძობდა. ახლა უკვე ძვლის სარჭის ამბავზე გადასულიყო:
__,,ალბათ გაგიკვირდებათ, მაგრამ დიდი ხნის წინ მეც ზღვაში ვცხოვრობდი, - ჰყვებოდა თავის ამბავს თმის სარჭი, - უბრალო ძვლისა არ გეგონოთ, ზვიგენის კბილისაგან ვარ გამოთლილი. მე და ჩემი მეგობრები, 50 ბასრი კბილი, ერთი ზვიგენის უზარმაზარ ყბებში ერთიმეორის მიყოლებით ვიყავით ჩამწკრივებულები. რას არ მიირთმევდა ჩვენი პატრონი - ხან ზღვის ფსკერს ესტუმრებოდა ხოლმე და იქ კიბორჩხალებითა და ლოკოკინებით საუზმობდა, ხან სანაპირო ზოლს ზვერავდა - სელაპების, დელფინებისა და ზღვის ფრინველების მონადირებას ცდილობდა. ყველაფერს ჭამდა, რისი გადაყლაპვაც კი შეეძლო. გაგიკვირდებათ და, ზოგჯერ ლითონის ქილებსაც კი გადაუძახებდა ხოლმე მუცელში. ჰოდა, ერთხელაც, როდესაც ეს ჩვენი ,,ჯართის კასრი“ ფოლადის სქელ ნაჭერს კვნეტდა, მე ვეღარ გავუძელი და ამოვვარდი მისი ყბიდან. ნაპირთან ახლოს ვიყავით და ზღვის ტლღებმა მალე ხმელეთზე გამომრიყეს. შემდეგ ერთი მოხუცის ხელში მოვხვდი, რომელმაც ჩემგან თმის სარჭი გამოთალა. ცოტა ხანში კი ბიჭუნას ბებიის თმაში აღმოვჩნდი ჩარჭობილი. იქაც დიდხანს არ მომიწია ყოფნამ. რომ იცოდეთ, რა მოუსვენარი ქალი იყო ეს ბებია - სულ რაღაცას წმენდდა, ალაგებდა, ოთახებში ნივთებს ადგილს უცვლიდა. ერთხელაც ბიჭუნას ოთახში იატაკს გვიდა, როდესაც მისი თავიდან ძირს ჩამოვვარდი და იატაკის ფიცრებს შორის ბნელ ხვრელში ისე ჩავსრიალდი, რომ ვერც კი შენიშნა... აღარც მოვუკითხივარ, მაშინვე გადავავიწყდი.“
ფანქარმა ამოიოხრა, მაგრამ არ შეჩერებულა. ახლა სადაფის ღილის ამბის ჩაწერას შეუდგა.
__,,რა საოცარი დამთხვევაა, მეც წარმოშობით ოკეანის ფსკერიდან ვარ, -ჩუმად, თითქმის ჩურჩულით ჰყვებოდა თავის ამბავს სადაფის ღილი, - დიდი ხნის წინათ ერთი ძალიან საყვარელი მოლუსკის სახლი - მშვენიერი ნიჟარა ვიყავი. ძალიან კარგად ვცხოვრობდით ერთად. გამთენიისას ტალღებს ნაპირისკენ მივყვებოდით და იქ სიამოვნებით ვუგდებდით ყურს მათ ხმაურს. ქარიშხლის დროს ზღვის ფსკერისკენ მივიწევდით და იქ ოკეანის გუგუნს ვაყურადებდით. სიზმარში ახლაც კი ჩამესმის ხოლმე ტალღების შხუილი. ერთხელაც ჩემმა მოლუსკმა დამტოვა. მეც, ზღვის ნაპირზე გამორიყული, ტალღებს უკან, ოკეანეში აღარ გავყევი. აბა, რა მინდოდა იქ ჩემი მოლუსკის გარეშე. ნაპირზე ვიღაცეებმა მიპოვეს, ჩემგან ღილები დაამზადეს, კარგად გაგვაპრიალეს და მე და ჩემი მეგობრები ერთ ლამაზ კაბაზე დაგვაკერეს., რომელიც ცოტა ხანში დედამ ბიჭუნას დას უყიდა. უზრუნველად ვცხოვრობდი ამ კაბაზე, ვიდრე ერთ დღეს ძმის ოთახში სათამაშოდ შემოსულმა გოგონამ კაბა რაგაცას არ გამოსდო. მე ჩემი ადგილიდან მოვწყდი და სადღაც სიბნელეში ჩავვარდი.“
ასე გულმოდგინედ იწერდა ფანქარი ამბებს, რომლებსაც მას სიბნელეში იატაკქვეშეთის მობინადრეები უყვებოდნენ. ის-ის იყო, ბრჭყვიალათვლიანი ქინძისთავის ამბის ჩაწერა უნდა დაეწყო, რომ უეცრად ფანჯარა გაიღო და ოთახში გიჟივით შემოვარდა ღამის ქარი. ბიჭუნას ხმაურზე გაეღვიძა, საწოლზე წამოჯდა და შეშინებულმა ოთახს თვალი მოავლო. გარშემო ყველაფერი ტრიალებდა - ხის კარი და ფანჯარა თავიანთ საკიდებზე აცეკვებულიყვნენ, ჭერში ჭაღი ბზრიალებდა, ფარდები ფრიალებდნენ, ფანქარი სადღაც მიგორავდა, ფურცელი კი ფანჯრიდან მიფრინავდა. ბიჭმა სასწრაფოდ მიირბინა ფანჯარასთან და დაკეტა. ოთახი ერთბაშად დაწყნარდა, ყველაფერი ძველებურად იყო, ოღონდ ქაღალდი და ფანქარი, ბიჭუნას გასაოცრად, სადღაც გაუჩინარებულიყვნენ.
სად გაქრნენ ფანქარი და ქაღალდი? ეს უკვე სხვა ამბებია, ძველი დაკარგული ფანქრებისა და ფანჯრებიდან გაფრენილი ფურცლების ამბები...
მიშელ ფორმანი
გაიაზრეთ მოთხრობა და უპასუხეხეთ კითხვებს:
1. მოთხრობის დასაწყისში რისთვის იყენებს ბიჭი ფანქარს?
__________________________________________________________________________
2. ვინ უსურვა ბიჭუნას ტკბილი ძილი?
ა) მამამ. ბ) მეგობარმა. გ) დედამ. დ) ბაბუამ.
3. რას ნიშნავს - ,,ოთახი მთვარის შუქში ჩაძირულიყო“?
ა) ოთახში სიჩუმე იყო; ბ) ოთახში მთვარის ნათელი იდგა;
გ) ოთახში ძალიან ბნელოდა; დ) ოთახიდან მთვარე მოჩანდა.
4. რატომ ცხოვრობდა ფანქარი ტყეში მანამ, სანამ ფანქარი გახდებოდა?
______________________________________________________________________________
5. რატომ მოვიდნენ ყველაზე შორიდან ბიჭუნას ოთახში იატაკის ფიცრები?
_____________________________________________________________________________
6. მოთხრობაში ვკითხულობთ: ,,ოთახში გიჟივით შემოვარდა ღამის ქარი“. რა მოხდა ამის შედეგად ისეთი, რაც ამბის გასაგრძელებლად მნიშვნელოვანია?
ა) ქარმა ქაღალდი ფანჯრიდან გადმოაფრიალა; ბ) ქარმა ფანქარს წარსული მოაგონა;
გ) ქარმა ფანქარი მაგიდიდან გადმოაგორა; დ) ქარმა ბიჭუნა გააღვიძა და მას ეს ღამე სამუდამოდ დაამახსოვრდა.
7. ამოწერეთ მოთხრობიდან სამი სიტყვა, რომლითაც ავტორი ქარში საგნების მოძრაობას გამოხატავს:
1) ------------------------------- 2) ------------------------------- 3) --------------------------
8. რას აკეთებდა ბიჭი, როდესაც გაიზარდა?
____________________________________________________________________________
9. დაალაგეთ ქვემოთ მოცემული წინადადებები იმ თანმიმდევრობით, რა თანმიმდევრობითაც მოთხრობაში ხდება მოქმედება. ნომერი 1 უკვე მითითებულია.
□ ფანქარი იატაკის ღრიჭოში ჩავარდა. □ ბიჭი მეზღვაური გახდა.
□ ოთახში ქარი შემოვარდა. □ ფანქარი თავის ამბებს ჰყვება.
□ ალექსანდრემ ფანქარი იპოვნა. 1. ბიჭს ტკბილად სძინავს.
□ ფურცელი, კარი და იატაკის ფიცრები თავიანთ ამბებს ჰყვებიან.
□ ბაბუა შვილიშვილს ფანქრის ამბავს უყვება.
10. რით არის განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი ამ მოთხრობაში ფანქარი?
ა) ის ბიჭუნას წერაში ეხმარება; ბ) ის ამბებს გვიყვება;
გ) ის ხისგან არის დამზადებული; დ) ის იატაკის ღრიჭოში ჩავარდა.
11. როგორი ურთიერთობა აქვს ბაბუასა და შვილიშვილს?პასუხი დაასაბუთე მოთხრობიდან მოყვანილი მაგალითით.
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. რა არის ამ მოთხრობის მთავარი სათქმელი?
ა) თავის თავზე ყველას რაღაც აქვს მოსათხრობი.
ბ) ხისგან ბევრი ნივთი არის დამზადებული. გ) ფანქარი საუკეთესო საჩუქარია.
დ) პატარა ბიჭები მეზღვაურობაზე ხშირად ოცნებობენ.
13. რა არის მარჯანი? ა) მინერალი. ბ) ცოცხალი არსება. გ) წყალმცენარე. დ) ნიჟარა.
14.დაასახელეთ მარჯნის გარდა ზღვის კიდევ სამი ბინადარი, რომელსაც მარჯნის მძივი ახსენებს: ______________________________________________________________________________________
15. როგორ აღმოჩნდა მარჯანი ხმელეთზე? ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
16. რატომ უწოდებს კბილი ზვიგენს ,,ჯართის კასრს“?
ა) ის ჭამს ზღვაში გადაყრილ ლითონის ქილებს, ფოლადის ნივთებს.
ბ) მას ჯართის კასრის სუნი ასდის. გ) მის ბასრ კბილებს ფოლადის გაკვნეტა შეუძლია.
დ) ის გარეგნობით კასრს ჰგავს.
17. როგორ გახდა ზვიგენის კბილი თმის სარჭი? ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
18. სარჭი გვიამბობს, რომ როდესაც ის თმიდან ძირს ჩამოვარდა,ბებიამ ეს ვერც კი შენიშნა. ამ საქციელის მიხედვით, როგორი ყოფილა ბებია? ა) მშრომელი, მოუსვენარი.
ბ) წინდახედული. გ) უყურადღებო, დაუდევარი. დ) წესრიგის მოყვარე.
19. სადაფის ღილის მონაყოლიდან ამოიწერე ის წინადადება, საიდანაც ჩანს, რომ სადაფის ღილს ენატრება თავისი წარსული.
______________________________________________________________________________________
20. როგორ აღმოჩნდა ნიჟარა პატარა გოგონას კაბაზე?
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
21. რატომ ვერ ჩაწერა ფანქარმა ბრჭყვიალათვლიანი ქინძისთავის ამბავი?
_________________________________________________________________________________________
22. რომელ მთხრობელს ჰქონდა ყველაზე კარგი, ლამაზი წარსული?
ა) მარჯნის მძივს. ბ) თმის სარჭს. გ) სადაფის ღილს.
შენი აზრი დაასაბუთე ტექსტიდან მოყვანილი მაგალითებით:
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
23. ავტორმა ორივე მოთხრობაში საგნები გაასულიერა - გაპიროვნების ხერხი გამოიყენა. შენი აზრით, რატომ მიმართა მან ამ ხერხს?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
24. დაწერე პატარა მოთხრობა: ფანჯრიდან გაფრენილი ფურცლის ამბავი
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
მოსწავლის სახელი და გვარი: ---------------------------------------------------
ბაბუას ფანქარი და ძვლი ამბების ოთახი
ბიჭი საწერ მაგიდასთან იჯდა და მამას წერილს სწერდა. უკვე საკმაოდ გვიანი იყო. მან ფანქარი მაგიდაზე დადო, ტანზე გაიხადა და დასაძინებლად დაწვა. ცოტა ხანში ოთახში დედა შემოვიდა, შვილს ტკბილი ძილი უსურვა, აკოცა და ისევ გავიდა. ოთახი მთვარის შუქში ჩაძირულიყო. ბიჭს თავის საწოლში ეძინა. საწერ მაგიდაზე ფანქარი და ქაღალდის ფურცლები ეწყო. უეცრად ფხაჭუის ხმა გაისმა. ეს ფანქარი წერდა:
__ კარგად მახსოვს, ამ სახლში როგორ მოვხვდი. მაშინ ჩემს ამხანაგებთან ერთად დიდ ყუთში ვცხოვრობდი. სხვადასხვა ფერის ფანქრები ბიჭს დაბადების დღეზე მეგობარმა აჩუქა. ის მაღაზიაც მახსოვს, საიდანაც წამომიყვანეს. იქ თაროები სავსე იყო მელნის ბოთლებით და ფერადი საღებავების ყუთებით, რომლებიც ერთმანეთის მიყოლებით ჯარისკაცებივით ჩამწკრივებულიყვნენ. კიდევ მახსოვს აუარებელი ქაღალდი - თხელი, სქელი, ნატიფი, უხეში ქაღალდის ფურცლები. მსოფლიოს სხვადასხვა კუთხიდან იქ მოეყარატ თავი და, რომ იცოდეთ, რა ამბებს ჰყვებოდნენ ღამღამობით, სიბნელეში... კიდევ ის ტყე მაგონდება, სადაც დიდი ხნის წინათ ვცხოვრობდი, აი, მაშინ სანამ ფანქარი გავხდებოდი. მაღალი ხის ერთი პატარა ტოტი ვიყავი. სიზმარში ახლაც ვგრძნობ ხოლმე, როგორ არწევს ქარი ჩემი ხის კენწეროს...
ოთახში მსუბუქმა ნიავმა დაუბერა. ფურცელი შეირხა.
__ ჰოო, მეც მახსოვს ტყე და ქარი, -ამოიოხრა ფურცელმა და ფანქარმა ახლა მისი ამბის ჩაწერა დაიწყო:
__ მეც ტყეში არ ვცხოვრობდი?! მახსოვს, როგორ მოვიდნენ ტყეში ვიღაც კაცები, ხეები მოჭრეს, წყალში შეათრიეს და შემდეგ როგორ ვიმოგზაურე ჩემს ხესთან ერთად თავდაღმა, მდინარეზე, - ჰყვებოდა თავის ამბავს ქაღალდი.
ამასობაში ხის კარმაც გაიჭრიალა და ნელა გაიღო:
__ მეც ხშირად ვიხსენებ ტყეში გატარებულ დღეებს. სანამ ჯერ კიდევ ნამდვილი მუხა ვიყავი, ვფიქრობდი ხოლმე: ნეტავ, რა მელის, ტყეში დვრჩები, თუ სადმე სამოგზაუროდ მომიწევს წასვლა? ამ სახლში შორიდან მოვედი. ისე, ჩვენი ბიჭუნაც ცხოვრებაში ბევრს იმოგზაურებს. მთვარის შუქი ხის იატაკს ანათებდა. ფანქარი ყველაფერს იწერდა:
__ ყველაზე შორიდან ჩვენ მოვედიტ, -გაიჭრიალეს იატაკის ფიცრებმა, -სანამ ამ სახლში მოვხვდებოდით, უზარმაზარი ხომალდის ნაწილები ვიყავით. ჩვენს ხომალდს თეთრი აფრები და ფერადი დროშა ამშვენებდა. ეჰ, რომ იცოდეთ, რა კარგი იყო, როდესაც ქარი დაუბერავდა და ჩვენს ხომალდს ტალღები აიტაცებდნენ ხოლმე, რა ლაღად ვცხოვრობდით! ნეტავ ერთხელ მაინც ვიგრძნობდეთ იმ ქარის მობერვას...
__ ახლავე! - წამოიძახა ხის ფანჯარამ და უცებ გაიღო. ოთახში გიჯივით შემოვარდა ღამის ქარი. ბიჭს ხმაურზე გაეღვიძა, საწოლზე წამოჯდა და შეშინებულმა ოთახს თვალი მოავლო. გარშემო ყველაფერი ტრიალებდა - ხის კარი და ღია ფანჯარა თავიანთ საკიდარზე აცეკვებულიყვნენ, ჭერში ჭაღი ბზრიალებდა, ფარდები ფრიალებდნენ, ფანქარი სადღაც მიგორავდა, ფურცელი კი ფანჯრიდან მიფრინავდა. ბიჭმა სასწრაფოდ მიირბინა ფანჯარასთან და დაკეტა. ოთახი ერთბაშად დაწყნარდა - აღარც ჭაღი ბზრიალებდა, აღარც ფარდები ფრიალებდნენ, აღარც კარი და ფანჯარა მირბოდნენ სადრაც. ყველაფერი ძველებურად იყო, ოგონდ ქაღალდი და ფანქარი, ბიჭის გასაოცრად, სადღაც გაუჩინარებულიყვნენ.
აი, რა გადახდა იმ ღამეს ბიჭს, რომელსც, კარის ნათქვამს თუ დავუჯერებთ, ცხოვრებაში ბევრი უნდა ემოგზაურა. მართლაც, ის გაიზარდა, მეზღვაური გახდა და მთელი მსოფლიოს ზღვები და ოკეანეები მოიარა. ბოლოს, როდესაც ისე მოხუცდა, რომ უკვე სამოგზაუროდ ვეღარ დადიოდა, ზღვის მახლობლად დასახლდა. ღამღამობით ხშირად ოკეანე ესიზმრებოდა ხოლმე. მასთან სტუმრად ხშირად ჩადიოდა შვილიშვილი, ალექსანდრე, რომელსაც ბაბუა საინტერესო ამბებს უყვებოდა. ერთხელაც ბაბუამ იმ შორეული ღამის ამბავიც გაიხსენა , როდესაც ბავშვობაში, მის ოთახში გიჟივით შემოვარდა ქარი, თვითონ შეშინებულს გამოეღვიძა, გარშემო ყველაფერი ტრიალებდა და ბრუნავდა, ხოლო მისი ფანქარი მაგიდიდან მიგორავდა...
__ ეს ყველაფერი იმ ოთახში მოხდა, სადაც ახლა შენ ცხოვრობ, - უთხრა ბაბუამ შვილიშვილს.
როდესაც ალექსანდრე სახლში დაბრუნდა, მაშინვე თავისი ოთახისაკენ გაქანდა, იატაკზე გაწვა და ფიცრებს შორის ღრიჭოების დათვალიერება დაიწყო. ვერაფერი დაინახა, ღრიჭოებიდან სიბნელე უმზერდა. ალექსანდრემ წვრილი, კაუჭიანი ჯოხი მოიმარჯვა, ფიცრებს შორის ჩაყო და მალე ღრიჭოდან უცნაური ნივთები ამოაძვრინა - მარჯნის მძივის პატარა ბურთულა, ძვლის თმის სარჭი, სადაფის ღილი და ბრჭყვიალათვლებიანი ქინძისთავი. ისინი, როგორც ჩანს, დიდი ხნის წინ დაკარგულიყვნენ და მათი არსებობა აღარავის ახსოვდა. მალე კაუჭს ძველი ფანქარიც ამოჰყვა. ალექსანდრემ ფანქარს სახატავ რვეულში წვერი მოუსინჯა. ფანქარი მშვენიერ რბილ ხაზებს ავლებდა.
ალექსანდრე თავის საწერ მაგიდას მიუჯდა და ბაბუას წერილი მისწერა, მისი ძველი ფანფრის აღმოჩენის ამბავი შეატყობინა. უკვე საკმაოდ გვიანი იყო. მან ფანქარი დადო, ტანზე გაიხადა და დასაძინებლად დაწვა. ოთახს მთვარის შუქი ანათებდა. ბიჭს მშვიდად ეძინა თავის საწოლში. საწერ მაგიდაზე ფანქარი და ქაღალდის ფურცლები ეწყო, ისე, როგორც მრავალი წლის წინათ. უეცრად ფხაჭუნის ხმა გაისმა. ეს, რაღა თქმა უნდა, ბაბუას ძველი ფანქარი წერდა:
__ ,,იმ შორეულ ღამეს, როდესაც ოთახში გიჟივით შემოვარდა ქარი და გარშემო ყველაფერი დააბზრიალა, მე მაგიდიდან გადმოვგორდი და იატაკის ფიცრებს შორის, სიბნელეში, ჩავვარდი. რამდენი ხანი დავყავი იატაკქვეშეთში! ჩემთან ერთად იქ მარჯნის მძივი, ჩვლის თმის სარჭი, ადაფის ღილი და ბრჭყვიალათვლიანი ქინძისთავი ცხოვრობდნენ. რომ იცოდეთ, რა ამბებს ჰყვებოდნენ ისინი იქ, სიბნელეში. მაშ, ასე, ყველაფერს დაწვრილებით მოგახსენებთ.“ ფანქარი ცოტა ხნით ჩაფიქრდა, შემდეგ კი მარჯნის მძივის ამბის ჩაწერას შეუდგა:
__ ,,ჩვენ, მარჯნები, დედამიწაზე ხუთასი მილიონი წლის წინ გავჩნდით,- შორიდან დაიწყო თავისი ამბის თხრობა მარჯნის მძივმა, - მეცნიერები დიდხანს ბჭობდნენ იმის თაობაზე, თუ რანი ვიყავით -მინერალები თუ მცენარეები. ბოლოს, როგორც იქნა, მიხვდნენ, რომ ცოცხალი არსებები ვართ. ჩვენ ერთად, ჯგუფებად ვცხოვრობთ ზღვების თბილ, მარილიან წყლებში. ჩვენი დასახლებები - წყალქვეშა მეჩეჩები - ზღაპრულ წყალქვეშა ბარებს მოგაგონებთ. მე ერთი ამგვარი მეჩეჩის ბინადარი ვიყავი. რა მშვენივრად ვცხოვრობდი იმ საოცარ ბაღში... თავს ათასგვარი ფერისა და მოყვანილობის თევზი დამტრიალებდა. ჩემი მეჩეჩის ტოტებზე ზღვის მოციმციმე ვარსკვლავები და შავი ზღარბები დასეირნობდნენ ხოლმე. იქვე, ახლოს, გამჭვირვალე მედუზები ლივლივებდნენ ბრჭყვიალა ნიჟარების თავზე. ერთ დღესაც მყვინთავები მოვიდნენ, მარჯნის მეჩეჩს ტოტები ჩამოატეხეს და ნაპირზე აიტანეს. ასე აღმოვჩნდი ხმელეთზე. სულ მალე ჩემს მეგობრებთან ერთად ერთი ქალბატონის ყელსაბამის ნაწილად - მძივის პატარა ბურთულად ვიქეცი. ყელსაბამად ყოფნა დიდხანს არ დამცალდა. ქალბატონს, რომელიც ხშირად შედიოდა ხოლმე თავის ბიჭუნას ოთახში, ერთხელაც ყელსაბამი გაუწყდა. მახსოვს, როგორ მივგორავდი ჩემს მეგობრებთან ერთად ხის იატაკზე და ბოლოს სადღაც სიბნელეში ჩავვარდი.“
ფანქარი წერას განაგრძობდა. ახლა უკვე ძვლის სარჭის ამბავზე გადასულიყო:
__,,ალბათ გაგიკვირდებათ, მაგრამ დიდი ხნის წინ მეც ზღვაში ვცხოვრობდი, - ჰყვებოდა თავის ამბავს თმის სარჭი, - უბრალო ძვლისა არ გეგონოთ, ზვიგენის კბილისაგან ვარ გამოთლილი. მე და ჩემი მეგობრები, 50 ბასრი კბილი, ერთი ზვიგენის უზარმაზარ ყბებში ერთიმეორის მიყოლებით ვიყავით ჩამწკრივებულები. რას არ მიირთმევდა ჩვენი პატრონი - ხან ზღვის ფსკერს ესტუმრებოდა ხოლმე და იქ კიბორჩხალებითა და ლოკოკინებით საუზმობდა, ხან სანაპირო ზოლს ზვერავდა - სელაპების, დელფინებისა და ზღვის ფრინველების მონადირებას ცდილობდა. ყველაფერს ჭამდა, რისი გადაყლაპვაც კი შეეძლო. გაგიკვირდებათ და, ზოგჯერ ლითონის ქილებსაც კი გადაუძახებდა ხოლმე მუცელში. ჰოდა, ერთხელაც, როდესაც ეს ჩვენი ,,ჯართის კასრი“ ფოლადის სქელ ნაჭერს კვნეტდა, მე ვეღარ გავუძელი და ამოვვარდი მისი ყბიდან. ნაპირთან ახლოს ვიყავით და ზღვის ტლღებმა მალე ხმელეთზე გამომრიყეს. შემდეგ ერთი მოხუცის ხელში მოვხვდი, რომელმაც ჩემგან თმის სარჭი გამოთალა. ცოტა ხანში კი ბიჭუნას ბებიის თმაში აღმოვჩნდი ჩარჭობილი. იქაც დიდხანს არ მომიწია ყოფნამ. რომ იცოდეთ, რა მოუსვენარი ქალი იყო ეს ბებია - სულ რაღაცას წმენდდა, ალაგებდა, ოთახებში ნივთებს ადგილს უცვლიდა. ერთხელაც ბიჭუნას ოთახში იატაკს გვიდა, როდესაც მისი თავიდან ძირს ჩამოვვარდი და იატაკის ფიცრებს შორის ბნელ ხვრელში ისე ჩავსრიალდი, რომ ვერც კი შენიშნა... აღარც მოვუკითხივარ, მაშინვე გადავავიწყდი.“
ფანქარმა ამოიოხრა, მაგრამ არ შეჩერებულა. ახლა სადაფის ღილის ამბის ჩაწერას შეუდგა.
__,,რა საოცარი დამთხვევაა, მეც წარმოშობით ოკეანის ფსკერიდან ვარ, -ჩუმად, თითქმის ჩურჩულით ჰყვებოდა თავის ამბავს სადაფის ღილი, - დიდი ხნის წინათ ერთი ძალიან საყვარელი მოლუსკის სახლი - მშვენიერი ნიჟარა ვიყავი. ძალიან კარგად ვცხოვრობდით ერთად. გამთენიისას ტალღებს ნაპირისკენ მივყვებოდით და იქ სიამოვნებით ვუგდებდით ყურს მათ ხმაურს. ქარიშხლის დროს ზღვის ფსკერისკენ მივიწევდით და იქ ოკეანის გუგუნს ვაყურადებდით. სიზმარში ახლაც კი ჩამესმის ხოლმე ტალღების შხუილი. ერთხელაც ჩემმა მოლუსკმა დამტოვა. მეც, ზღვის ნაპირზე გამორიყული, ტალღებს უკან, ოკეანეში აღარ გავყევი. აბა, რა მინდოდა იქ ჩემი მოლუსკის გარეშე. ნაპირზე ვიღაცეებმა მიპოვეს, ჩემგან ღილები დაამზადეს, კარგად გაგვაპრიალეს და მე და ჩემი მეგობრები ერთ ლამაზ კაბაზე დაგვაკერეს., რომელიც ცოტა ხანში დედამ ბიჭუნას დას უყიდა. უზრუნველად ვცხოვრობდი ამ კაბაზე, ვიდრე ერთ დღეს ძმის ოთახში სათამაშოდ შემოსულმა გოგონამ კაბა რაგაცას არ გამოსდო. მე ჩემი ადგილიდან მოვწყდი და სადღაც სიბნელეში ჩავვარდი.“
ასე გულმოდგინედ იწერდა ფანქარი ამბებს, რომლებსაც მას სიბნელეში იატაკქვეშეთის მობინადრეები უყვებოდნენ. ის-ის იყო, ბრჭყვიალათვლიანი ქინძისთავის ამბის ჩაწერა უნდა დაეწყო, რომ უეცრად ფანჯარა გაიღო და ოთახში გიჟივით შემოვარდა ღამის ქარი. ბიჭუნას ხმაურზე გაეღვიძა, საწოლზე წამოჯდა და შეშინებულმა ოთახს თვალი მოავლო. გარშემო ყველაფერი ტრიალებდა - ხის კარი და ფანჯარა თავიანთ საკიდებზე აცეკვებულიყვნენ, ჭერში ჭაღი ბზრიალებდა, ფარდები ფრიალებდნენ, ფანქარი სადღაც მიგორავდა, ფურცელი კი ფანჯრიდან მიფრინავდა. ბიჭმა სასწრაფოდ მიირბინა ფანჯარასთან და დაკეტა. ოთახი ერთბაშად დაწყნარდა, ყველაფერი ძველებურად იყო, ოღონდ ქაღალდი და ფანქარი, ბიჭუნას გასაოცრად, სადღაც გაუჩინარებულიყვნენ.
სად გაქრნენ ფანქარი და ქაღალდი? ეს უკვე სხვა ამბებია, ძველი დაკარგული ფანქრებისა და ფანჯრებიდან გაფრენილი ფურცლების ამბები...
მიშელ ფორმანი
გაიაზრეთ მოთხრობა და უპასუხეხეთ კითხვებს:
1. მოთხრობის დასაწყისში რისთვის იყენებს ბიჭი ფანქარს?
__________________________________________________________________________
2. ვინ უსურვა ბიჭუნას ტკბილი ძილი?
ა) მამამ. ბ) მეგობარმა. გ) დედამ. დ) ბაბუამ.
3. რას ნიშნავს - ,,ოთახი მთვარის შუქში ჩაძირულიყო“?
ა) ოთახში სიჩუმე იყო; ბ) ოთახში მთვარის ნათელი იდგა;
გ) ოთახში ძალიან ბნელოდა; დ) ოთახიდან მთვარე მოჩანდა.
4. რატომ ცხოვრობდა ფანქარი ტყეში მანამ, სანამ ფანქარი გახდებოდა?
______________________________________________________________________________
5. რატომ მოვიდნენ ყველაზე შორიდან ბიჭუნას ოთახში იატაკის ფიცრები?
_____________________________________________________________________________
6. მოთხრობაში ვკითხულობთ: ,,ოთახში გიჟივით შემოვარდა ღამის ქარი“. რა მოხდა ამის შედეგად ისეთი, რაც ამბის გასაგრძელებლად მნიშვნელოვანია?
ა) ქარმა ქაღალდი ფანჯრიდან გადმოაფრიალა; ბ) ქარმა ფანქარს წარსული მოაგონა;
გ) ქარმა ფანქარი მაგიდიდან გადმოაგორა; დ) ქარმა ბიჭუნა გააღვიძა და მას ეს ღამე სამუდამოდ დაამახსოვრდა.
7. ამოწერეთ მოთხრობიდან სამი სიტყვა, რომლითაც ავტორი ქარში საგნების მოძრაობას გამოხატავს:
1) ------------------------------- 2) ------------------------------- 3) --------------------------
8. რას აკეთებდა ბიჭი, როდესაც გაიზარდა?
____________________________________________________________________________
9. დაალაგეთ ქვემოთ მოცემული წინადადებები იმ თანმიმდევრობით, რა თანმიმდევრობითაც მოთხრობაში ხდება მოქმედება. ნომერი 1 უკვე მითითებულია.
□ ფანქარი იატაკის ღრიჭოში ჩავარდა. □ ბიჭი მეზღვაური გახდა.
□ ოთახში ქარი შემოვარდა. □ ფანქარი თავის ამბებს ჰყვება.
□ ალექსანდრემ ფანქარი იპოვნა. 1. ბიჭს ტკბილად სძინავს.
□ ფურცელი, კარი და იატაკის ფიცრები თავიანთ ამბებს ჰყვებიან.
□ ბაბუა შვილიშვილს ფანქრის ამბავს უყვება.
10. რით არის განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი ამ მოთხრობაში ფანქარი?
ა) ის ბიჭუნას წერაში ეხმარება; ბ) ის ამბებს გვიყვება;
გ) ის ხისგან არის დამზადებული; დ) ის იატაკის ღრიჭოში ჩავარდა.
11. როგორი ურთიერთობა აქვს ბაბუასა და შვილიშვილს?პასუხი დაასაბუთე მოთხრობიდან მოყვანილი მაგალითით.
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. რა არის ამ მოთხრობის მთავარი სათქმელი?
ა) თავის თავზე ყველას რაღაც აქვს მოსათხრობი.
ბ) ხისგან ბევრი ნივთი არის დამზადებული. გ) ფანქარი საუკეთესო საჩუქარია.
დ) პატარა ბიჭები მეზღვაურობაზე ხშირად ოცნებობენ.
13. რა არის მარჯანი? ა) მინერალი. ბ) ცოცხალი არსება. გ) წყალმცენარე. დ) ნიჟარა.
14.დაასახელეთ მარჯნის გარდა ზღვის კიდევ სამი ბინადარი, რომელსაც მარჯნის მძივი ახსენებს: ______________________________________________________________________________________
15. როგორ აღმოჩნდა მარჯანი ხმელეთზე? ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
16. რატომ უწოდებს კბილი ზვიგენს ,,ჯართის კასრს“?
ა) ის ჭამს ზღვაში გადაყრილ ლითონის ქილებს, ფოლადის ნივთებს.
ბ) მას ჯართის კასრის სუნი ასდის. გ) მის ბასრ კბილებს ფოლადის გაკვნეტა შეუძლია.
დ) ის გარეგნობით კასრს ჰგავს.
17. როგორ გახდა ზვიგენის კბილი თმის სარჭი? ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
18. სარჭი გვიამბობს, რომ როდესაც ის თმიდან ძირს ჩამოვარდა,ბებიამ ეს ვერც კი შენიშნა. ამ საქციელის მიხედვით, როგორი ყოფილა ბებია? ა) მშრომელი, მოუსვენარი.
ბ) წინდახედული. გ) უყურადღებო, დაუდევარი. დ) წესრიგის მოყვარე.
19. სადაფის ღილის მონაყოლიდან ამოიწერე ის წინადადება, საიდანაც ჩანს, რომ სადაფის ღილს ენატრება თავისი წარსული.
______________________________________________________________________________________
20. როგორ აღმოჩნდა ნიჟარა პატარა გოგონას კაბაზე?
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
21. რატომ ვერ ჩაწერა ფანქარმა ბრჭყვიალათვლიანი ქინძისთავის ამბავი?
_________________________________________________________________________________________
22. რომელ მთხრობელს ჰქონდა ყველაზე კარგი, ლამაზი წარსული?
ა) მარჯნის მძივს. ბ) თმის სარჭს. გ) სადაფის ღილს.
შენი აზრი დაასაბუთე ტექსტიდან მოყვანილი მაგალითებით:
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
23. ავტორმა ორივე მოთხრობაში საგნები გაასულიერა - გაპიროვნების ხერხი გამოიყენა. შენი აზრით, რატომ მიმართა მან ამ ხერხს?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
24. დაწერე პატარა მოთხრობა: ფანჯრიდან გაფრენილი ფურცლის ამბავი
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
შემაჯამებელი სამუშაო №3
მეექვსე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი ----------------------------------------------
პირველი დავალება 8 ქულიანია, მეორე დავალება 10 ქულიანი, მესამე კითხვიდან მეცხრე კითხვის ჩათვლით სწორი პასუხი ფასდება 1 ქულით. მაქსიმალური ქულაა 25. გისურვებთ წარმატებას!
1. ეს წერილი იმ ადამიანს ეკუთვნის, ვინც არ იცის მართლწერის წესები. გაასწორეთ ტექსტი და ისე გადაწერეთ:
მე მქვია მარიამი აბაშიძე. დავიბადე ათასცხრაასოთხმოცდათვრამეტ წელს ქალაქ თბილიში. ორათას-ოთხ წელს სკოლაში შევედი. ჩემი სკოლა დ. აღმაშენებლის გამზირზე მდებარეობდა. ეს იყო თბილისის მე-26 სკოლა. ამ სკოლაში ვისწავლე 5-ე კლასამდე, მერე მე-6-ე კლასიდან გადავედი მე-47-ე სკოლაში, რომელშიც ვისწავლე მე-11-ე კლასამდი. მე-12-ე კლასი კი დავამთავრე მე-124 სკოლაში. სკოლაში ძალიან კარგათ არ ვსწავლობდი, მაგრამ ყველა მოსწავლეებთან და მასწავლებელებთან კარგი ურთიერთობა მქონდა. ძალიან მიყვარდა ისტორია, ერთხელ ოლიმპიადაშიც ვმონაწილეობდი და მე-III ხარისხის დიპლომიც მივიღე. ყოველთვის ბევრი მეგობრები მყავდა. ერთან კი განსაკუთრებით ახლოს ვიყავი. მას ერქვა თამარი გოგსაძე. ჩვენ ერთად ვისხედით. ორივეს ძალიან გვიყვარდა ისტორია და ერთმანეთს ვეჯიბრებოდით ხოლმე ცოდნაში. დავით IV ეპოქაზე მასწავლებელმა ერთხელ ტესტი დაგვაწერინა და მე არც ერთი შეცდომა არ მქონდა, თამარის კი რამდენიმე შეცდომები ჰქონდა. ჩემი კლასელები დიდი ხანია არ მინახავს.
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. მიუწერე რიგობითის ფორმები ჯერ სიტყვიერად, შემდეგ კი არაბული ციფრებით, სწორად გამოიყენე მე-ე თავსართ-ბოლოსართი:
მეექვსე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი ----------------------------------------------
პირველი დავალება 8 ქულიანია, მეორე დავალება 10 ქულიანი, მესამე კითხვიდან მეცხრე კითხვის ჩათვლით სწორი პასუხი ფასდება 1 ქულით. მაქსიმალური ქულაა 25. გისურვებთ წარმატებას!
1. ეს წერილი იმ ადამიანს ეკუთვნის, ვინც არ იცის მართლწერის წესები. გაასწორეთ ტექსტი და ისე გადაწერეთ:
მე მქვია მარიამი აბაშიძე. დავიბადე ათასცხრაასოთხმოცდათვრამეტ წელს ქალაქ თბილიში. ორათას-ოთხ წელს სკოლაში შევედი. ჩემი სკოლა დ. აღმაშენებლის გამზირზე მდებარეობდა. ეს იყო თბილისის მე-26 სკოლა. ამ სკოლაში ვისწავლე 5-ე კლასამდე, მერე მე-6-ე კლასიდან გადავედი მე-47-ე სკოლაში, რომელშიც ვისწავლე მე-11-ე კლასამდი. მე-12-ე კლასი კი დავამთავრე მე-124 სკოლაში. სკოლაში ძალიან კარგათ არ ვსწავლობდი, მაგრამ ყველა მოსწავლეებთან და მასწავლებელებთან კარგი ურთიერთობა მქონდა. ძალიან მიყვარდა ისტორია, ერთხელ ოლიმპიადაშიც ვმონაწილეობდი და მე-III ხარისხის დიპლომიც მივიღე. ყოველთვის ბევრი მეგობრები მყავდა. ერთან კი განსაკუთრებით ახლოს ვიყავი. მას ერქვა თამარი გოგსაძე. ჩვენ ერთად ვისხედით. ორივეს ძალიან გვიყვარდა ისტორია და ერთმანეთს ვეჯიბრებოდით ხოლმე ცოდნაში. დავით IV ეპოქაზე მასწავლებელმა ერთხელ ტესტი დაგვაწერინა და მე არც ერთი შეცდომა არ მქონდა, თამარის კი რამდენიმე შეცდომები ჰქონდა. ჩემი კლასელები დიდი ხანია არ მინახავს.
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. მიუწერე რიგობითის ფორმები ჯერ სიტყვიერად, შემდეგ კი არაბული ციფრებით, სწორად გამოიყენე მე-ე თავსართ-ბოლოსართი:
15
|
თხუთმეტი
|
მე-15
|
55
|
||
76
|
||
118
|
||
77
|
||
419
|
||
563
|
||
786
|
||
1047
|
||
3569
|
||
12644
|
3. რაში ხედავს ვერხვი თავის დანიშნულებას? როგორ ადამიანს გაგონებთ იგი?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. რატომ იყო ვერხვი თავისი ცხოვრებით უკმაყოფილო?
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5. რა ჰქონდა გულში ჯავრად ჩაყოლილი შიშიას?
____________________________________________________________________________
6. შიშიასგან კუთხეში მიმწყვდეული ჯიხვი ბრძოლაზე აღარ ფიქრობს. რა არის ამის მიზეზი?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7. რატომ სწირავდა შიშია ხატს ძღვენს?
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. რატომ არ სცილდებოდა ტყის ქათამი ადამიანის სახლ-კარს?
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. რა მიზნით მოსტაცა კაცმა ტყის ქათამს კვერცხები?
___________________________________________________________________________
შემაჯამებელი სამუშაო №2
მეშვიდე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ----------------------------------------------
შემაჯამებელი სამუშაოს პირველი დავალება ფასდება 6 ქულით, მეორე დავალება -10 ქულით, ხოლო მესამე დავალებიდან მეთერთმეტე დავალების ჩათვლით თითეული ტესტი ფასდება 1 ქულით. მაქსიმალური ქულაა 25. გისურვებთ წარმატებებს!
1. იპოვეთ შეცდომები და გადაიწერეთ ტექსტი სწორი ფორმით.
ძველი თბილისის მოედანზე ახალი ამბის მოყვარულები იკრიბებოდნენ.ჭორის მოყვარულ ხალხს შუამოედანზე დაგდებულ დიდ ხის მორებზე უყვარდათ ჩამოჯდომა.
მე-19-ე საუკუნის მეორე მეოთხედში საქართველოში სტუმრად მყოფი ერთ-ერთი მოგზაური აგვიღწერს თბილისის და მის მკვიდრთა წეს-ჩვევებს, ქალაქურ ადათებს. თბილისელები მისი თქმით მეტისმეტად ცნობისმოყვარე ყოფილან. აქაურ ,,ამბავისტთა“ საქმიანობა ანეკდოტური გახლდათ. აქ ოთხი ხუთი თვით ადრე ლაპარაკობდნენ მთავარმართებული გოლოვინის ნაცვლად გენერალი ნეიდჰარდტის დანიშვნის გამო. სხვა ჭორების გავრცელებაც აქ ხდებოდა.
ცინცხალი ჭორის მოსმენა შეიძლებოდა ახალი თბილისის ევროპულ ყაიდაზე მოწყობილ საპარიკმახელოებში, მაღაზიებში, სადაც ხშირად მიდი-მოდიოდნენ მაღალი არისტოკრატიული წოდების წარმომადგენლები.
2. ფრჩხილებში მოცემული სიტყვები ჩასვით წინადადებაში მართებული ფორმით.
1) ამჯერადაც მოღალატემ (გაცემა) ჩვენი საიდუმლო. ------------------------------
2) რატომღაც ვერ გაიმეტა, ვერ (ჭრა) ეს მშვენიერი წიფელი. ------------------------
3) ფრთხილად იყავი, ქარმა ქუდი არ (წაგლეჯა)! ------------------------------------
4) ისეთი ენა აქვს, გველივით (დაგესვლა) და მერე ისევ მოგთაფლავს. ----------------------
5) ეს ბავშვი სულაც არ (მსგავსება) შენ, ის ზედგამოჭრილი დედამისია. ---------------------
6) ისევ ისე (დუმილი) ჩემთვის ბუნება. ---------------------------------------
7) თბილად ჩააცვი ნინიკოს, ქარიანი ამინდია და არ (შეცივება). ---------------------------
8) რას (მსგავსება) თქვენი საქციელი?! ----------------------------------
9) ჩვენ მხოლოდ ჯაზს (მოსმენა). ----------------------------------------
10) მე ეს ყველაფერი მეგობარსაც (მბობა). ------------------------------------------
3. რომელი სუფიქსია მესამე სუბიექტური პირის ნიშანი?
ა) -თ; ბ) -ეს; გ) -ში; დ) -ად.
4. რომელი სუფიქსები გამოხატავს მესამე სუბიექტური პირის მრავლობითობას?
ა) -ენ, -ნენ, -ან, -ნ, -ეს; ბ) -ნენ, -ეს, -ს; გ) -ს, -ა, -ო; დ) -თ, -ნენ, -ენ, -ეს, -ან.
5. რომელია პირველი ობიექტური პირის ნიშანი მრავლობით რიცხვში?
ა) ვ- ; ბ) გვ - ; გ) მ - ; დ) - თ;
6. რომელია მცდარი ფორმა? ა) მე ვვარაუდობ; ბ) მე უარვყოფ; გ) მე უთხარი; დ) მე ვკითხე.
7. რომელია მცდარი ფორმა? ა) გავუბედე; ბ) შეურაცხმყო; გ) მითანაგრძნო; დ) მქონია.
8. რომელია მცდარი ფორმა? ა) შეჰმატებს; ბ) ჰკითხა; გ) სთხოვა; დ) ჰქვია.
9. რომელია მცდარი ფორმა? ა) სჯობს; ბ) სცემს; გ) სრცხვენია; დ) სტაცებს.
10. რომელია წყვეტილის მწკრივის ფორმა?
ა) ვარქმევ; ბ) ვარქმევდი; გ) დავარქმევ; დ) დავარქვი.
11. რომელი მწკრივის ფორმაა შევიძენდი?
ა) აწმყოს; ბ) უწყვეტლის; გ) ხოლმეობითის; დ) მყოფადის.
მეშვიდე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ----------------------------------------------
შემაჯამებელი სამუშაოს პირველი დავალება ფასდება 6 ქულით, მეორე დავალება -10 ქულით, ხოლო მესამე დავალებიდან მეთერთმეტე დავალების ჩათვლით თითეული ტესტი ფასდება 1 ქულით. მაქსიმალური ქულაა 25. გისურვებთ წარმატებებს!
1. იპოვეთ შეცდომები და გადაიწერეთ ტექსტი სწორი ფორმით.
ძველი თბილისის მოედანზე ახალი ამბის მოყვარულები იკრიბებოდნენ.ჭორის მოყვარულ ხალხს შუამოედანზე დაგდებულ დიდ ხის მორებზე უყვარდათ ჩამოჯდომა.
მე-19-ე საუკუნის მეორე მეოთხედში საქართველოში სტუმრად მყოფი ერთ-ერთი მოგზაური აგვიღწერს თბილისის და მის მკვიდრთა წეს-ჩვევებს, ქალაქურ ადათებს. თბილისელები მისი თქმით მეტისმეტად ცნობისმოყვარე ყოფილან. აქაურ ,,ამბავისტთა“ საქმიანობა ანეკდოტური გახლდათ. აქ ოთხი ხუთი თვით ადრე ლაპარაკობდნენ მთავარმართებული გოლოვინის ნაცვლად გენერალი ნეიდჰარდტის დანიშვნის გამო. სხვა ჭორების გავრცელებაც აქ ხდებოდა.
ცინცხალი ჭორის მოსმენა შეიძლებოდა ახალი თბილისის ევროპულ ყაიდაზე მოწყობილ საპარიკმახელოებში, მაღაზიებში, სადაც ხშირად მიდი-მოდიოდნენ მაღალი არისტოკრატიული წოდების წარმომადგენლები.
2. ფრჩხილებში მოცემული სიტყვები ჩასვით წინადადებაში მართებული ფორმით.
1) ამჯერადაც მოღალატემ (გაცემა) ჩვენი საიდუმლო. ------------------------------
2) რატომღაც ვერ გაიმეტა, ვერ (ჭრა) ეს მშვენიერი წიფელი. ------------------------
3) ფრთხილად იყავი, ქარმა ქუდი არ (წაგლეჯა)! ------------------------------------
4) ისეთი ენა აქვს, გველივით (დაგესვლა) და მერე ისევ მოგთაფლავს. ----------------------
5) ეს ბავშვი სულაც არ (მსგავსება) შენ, ის ზედგამოჭრილი დედამისია. ---------------------
6) ისევ ისე (დუმილი) ჩემთვის ბუნება. ---------------------------------------
7) თბილად ჩააცვი ნინიკოს, ქარიანი ამინდია და არ (შეცივება). ---------------------------
8) რას (მსგავსება) თქვენი საქციელი?! ----------------------------------
9) ჩვენ მხოლოდ ჯაზს (მოსმენა). ----------------------------------------
10) მე ეს ყველაფერი მეგობარსაც (მბობა). ------------------------------------------
3. რომელი სუფიქსია მესამე სუბიექტური პირის ნიშანი?
ა) -თ; ბ) -ეს; გ) -ში; დ) -ად.
4. რომელი სუფიქსები გამოხატავს მესამე სუბიექტური პირის მრავლობითობას?
ა) -ენ, -ნენ, -ან, -ნ, -ეს; ბ) -ნენ, -ეს, -ს; გ) -ს, -ა, -ო; დ) -თ, -ნენ, -ენ, -ეს, -ან.
5. რომელია პირველი ობიექტური პირის ნიშანი მრავლობით რიცხვში?
ა) ვ- ; ბ) გვ - ; გ) მ - ; დ) - თ;
6. რომელია მცდარი ფორმა? ა) მე ვვარაუდობ; ბ) მე უარვყოფ; გ) მე უთხარი; დ) მე ვკითხე.
7. რომელია მცდარი ფორმა? ა) გავუბედე; ბ) შეურაცხმყო; გ) მითანაგრძნო; დ) მქონია.
8. რომელია მცდარი ფორმა? ა) შეჰმატებს; ბ) ჰკითხა; გ) სთხოვა; დ) ჰქვია.
9. რომელია მცდარი ფორმა? ა) სჯობს; ბ) სცემს; გ) სრცხვენია; დ) სტაცებს.
10. რომელია წყვეტილის მწკრივის ფორმა?
ა) ვარქმევ; ბ) ვარქმევდი; გ) დავარქმევ; დ) დავარქვი.
11. რომელი მწკრივის ფორმაა შევიძენდი?
ა) აწმყოს; ბ) უწყვეტლის; გ) ხოლმეობითის; დ) მყოფადის.
შემაჯამებელი სამუშაო
№1
VIII კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: --------------------------------------------
1. (1ქ.) რისთვის ემზადება ერთი თბილისური ოჯახი? როგორ აღწერს მწერალი ამ მზადებას?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. (1ქ.) ამ ოჯახში ყველაზე მეტად რისმა დანახვამ გააოცა იოსები?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. (1ქ.) რა სიზმარი ნახა იოსებმა?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. (1ქ.) ,,მე მუშა აღარა ვარ,“ - წერია ტექსტში. როდის და რატომ ამბობს იოსები ამ სიტყვებს?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5. (1ქ.) ,,ზუზუნებდა მოედანზე მდგარი ბრბო... ყაყანებდა, როგორც პილატეს მომლოდინე ებრაელობა დიდ პარასკევს.“ - რა შედარებას იყენებს აქ მწერალი ბრბოს დახასიათებისათვის?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. (1ქ.) რით არის გამოწვეული ის მოუსვენრობა, რომელსაც მოხუცი მეკურტნე განიცდიდა გამდიდრების შემდეგ?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7. (1ქ.) რატომ არ იყო იოსები თავისი ბედის უკმაყოფილო ადრე და რატომ თვლის თავს უბედურად გამდიდრების შემდეგ?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. (1ქ.) რა საქმიანობაში ჩაითრია გივიმ მოხუცი იოსები?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. (1ქ.) რას უწოდებს მწერალი ,,ორი კულტურის მაცნეს“? თქვენი აზრით, რას გულისხმობს ის, ,,ორ კულტურაში“?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. (1ქ.) როგორ აღწერს მწერალი დიდი იოსების აღსასრულს? რა გახდა მისი დაღუპვის მიზეზი?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. (1ქ.) რატომ მივარდა მილიციელზე ადრე გარდაცვლილის ცხედარს და მის ჩემოდანს მწერალი? რა სურვილი ამოძრავებდა მას?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. (1ქ.) მწერალი ამავე დროს ტექსტის ერთ-ერთ პერსონაჟადაც წარმოგვიდგება. რა შეგიძლიათ თქვათ მის შესახებ, როგორც პერსონაჟზე?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
13. (10ქ.) ააგეთ ტექსტი: ,,თბილისი მეოცე საუკუნის ოციან წლებში კონსტანტინე გამსახურდიას ,,დიდი იოსების“ მიხედვით“.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
VIII კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: --------------------------------------------
1. (1ქ.) რისთვის ემზადება ერთი თბილისური ოჯახი? როგორ აღწერს მწერალი ამ მზადებას?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. (1ქ.) ამ ოჯახში ყველაზე მეტად რისმა დანახვამ გააოცა იოსები?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. (1ქ.) რა სიზმარი ნახა იოსებმა?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. (1ქ.) ,,მე მუშა აღარა ვარ,“ - წერია ტექსტში. როდის და რატომ ამბობს იოსები ამ სიტყვებს?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5. (1ქ.) ,,ზუზუნებდა მოედანზე მდგარი ბრბო... ყაყანებდა, როგორც პილატეს მომლოდინე ებრაელობა დიდ პარასკევს.“ - რა შედარებას იყენებს აქ მწერალი ბრბოს დახასიათებისათვის?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. (1ქ.) რით არის გამოწვეული ის მოუსვენრობა, რომელსაც მოხუცი მეკურტნე განიცდიდა გამდიდრების შემდეგ?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7. (1ქ.) რატომ არ იყო იოსები თავისი ბედის უკმაყოფილო ადრე და რატომ თვლის თავს უბედურად გამდიდრების შემდეგ?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. (1ქ.) რა საქმიანობაში ჩაითრია გივიმ მოხუცი იოსები?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. (1ქ.) რას უწოდებს მწერალი ,,ორი კულტურის მაცნეს“? თქვენი აზრით, რას გულისხმობს ის, ,,ორ კულტურაში“?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. (1ქ.) როგორ აღწერს მწერალი დიდი იოსების აღსასრულს? რა გახდა მისი დაღუპვის მიზეზი?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. (1ქ.) რატომ მივარდა მილიციელზე ადრე გარდაცვლილის ცხედარს და მის ჩემოდანს მწერალი? რა სურვილი ამოძრავებდა მას?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. (1ქ.) მწერალი ამავე დროს ტექსტის ერთ-ერთ პერსონაჟადაც წარმოგვიდგება. რა შეგიძლიათ თქვათ მის შესახებ, როგორც პერსონაჟზე?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
13. (10ქ.) ააგეთ ტექსტი: ,,თბილისი მეოცე საუკუნის ოციან წლებში კონსტანტინე გამსახურდიას ,,დიდი იოსების“ მიხედვით“.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
შემაჯამებელი სამუშაო №2
მერვე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ---------------------------------------
შემაჯამებელი სამუშაოს მეცხრამეტე დავალება ფასდება 7 ქულით, ხოლო ყველა დანარჩენი დავალება - 1 ქულით. მაქსიმალური ქულაა 25. გისურვებთ წარმატებებს!
1.რისთვის მიდის ლირიკული გმირი მტკვრის პირას?
ა) სატრფოსთან შესახვედრად; ბ) მოსალხენად; გ) ფიქრთ გასართველად; დ) სალაღობოდ.
2. რას ეძებდა წყლის პირას ლირიკული გმირი?
ა) სატრფოს; ბ) საჩრდილობელს; გ) თანამეინახეს; დ) ნაცნობ ადგილს დასასვენებლად.
3. როგორ მოიკლა დარდი ,,ლბილ მდელოზე“ მყოფმა პოეტმა?
ა) თავისი სიყმაწვილე გაიხსენა; ბ) ცრემლები ღვარა; გ) კითხვით გაერთო; დ)ლექსი დაწერა.
4. პოეტის სიტყვით, როგორი იყო არემარე, სადაც ის იმყოფებოდა?
ა) მოწყენილი; ბ) მხიარული; გ) აყვავებული; დ) ამწვანებული.
5. რომელი მდინარის შესახებ ამბობს პოეტი: ,,ნელად მოღელავს მოდიდუნე ... ანკარა“?
ა) არაგვის; ბ) თერგის; გ) რიონის; დ) მტკვრის.
6. რა კრთის მდინარის ზვირთებში?
ა) მთვარის ნათელი; ბ) ლაჟვარდი ცის კამარა; გ) ვარსკვლავთ ციაგი; დ) ცისარტყელა.
7. საით მიემართება ლირიკული გმირის მზერა?
ა) შორს, ცის დასალიერში; ბ) მაღალი მთების მიღმა;
გ) წყლის ფსკერისაკენ; დ) ჰორიზონტისაკენ.
8. როგორ ახასიათებს პოეტი მტკვარს?
ა) ,,ფუჭი და მხოლოდა ამაოება“; ბ) ,,თუ არა ოდენ საწყაული აღუვსებელი“;
გ) ,,მისი სიცოცხლე: ზრუნვა, შრომა და ცდა ქებული“;
დ) ,,მრავალ დროების მოწამე ხარ, მაგრამ ხარ უტყვი“.
9. პოეტის სიტყვით, როგორი იყო მის წინაშე, იმ დროს, მისი ცხოვრება?
ა) ლამაზი და მშვენიერი; გ) ხალისიანი და სიხარულით აღსავსე;
ბ) ფუჭი და მხოლოდ ამაოება; დ) ტანჯვითა და ტკივილებით აღსავსე.
10. რას უწოდებს პოეტი ჩვენს ყოფას - წუთისოფელს? ა) აღუვსებელ საწყაულს;
ბ) ცხოვრების საზრისს; გ) მუხთალსა და მუხანათს; დ) უბედურების საწყისს.
11. როგორ იქცევიან მეფეები, რომელთაც უმაღლესი ამქვეყნიური დიდება აქვთ?
ა) მონათა ხარჯზე მდიდრდებიან; ბ) წუთისოფლის მომდურავად გამოდიან;
გ) თავისზე ძლევამოსილსა და მდიდარს ვერ იტანენ;
დ) შფოთავენ და დრტვინავენ სხვა სამეფოთა მითვისების ჟინით.
12. პოეტის აზრით, რატომ არის ამაო მეფეთა მიერ წარმოებული დამპყრობლური ომები?
ა) სხვათა დაპყრობა-დამონება ვერავითარ დიდებას ვერ შემატებს მათ.
ბ) იმავ მიწისთვის იბრძვიან, რომელიც დღეს თუ ხვალ თვითონვე იქნებიან.
გ) თავიანთ ახირებებს სწირავენ ათასობით ადამიანის სიცოცხლეს.
დ) ძალადობას არ მოაქვს სიკეთე; იგი მხოლოდ საპასუხო ძალადობას შობს.
13. რომელი ფრაზით ახასიათებს პოეტი კეთილ მეფეს? _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
14. რა წარმოადგენს კეთილი მეფის ცხოვრების არსს?
ა) თავისი ქვეყნის საზღვრების გაფართოება;
ბ) შთამომავლობისთვის დიდძალი ქონების დატოვება;
გ) მამულისა და ხალხის პატრონობა, რათა თავისი სახელი შთამომავლობას საწყევარი არ გაუხადოს;
დ) ძლევამოსილი იმპერიის შექმნა.
15. პოეტის აზრით, მიუხედავად წუთისოფლის წარმავლობისა, რა გვევალება ადამიანებს - წუთისოფლის შვილებს?
ა) ცხოვრებით ტკბობა; ბ) ცხოვრების სიძნელეებისთვის თავის არიდება;
გ) წუთისოფლის წესით სიარული; დ) წუთისოფლის ქება-დიდება.
16. ვის ან რას გულისხმობს პოეტი ,,მშობელში“? - ,,უნდა კიდეცა მივსდიოთ მას, გვესმას მშობლისა.“
ა) საკუთარ მშობელს; ბ) მირონცხებულ მეფეს; გ) სამშობლოს; დ) წუთისოფელს.
17. რომელი ფრაზით აქვს გადმოცემული პოეტს ადამიანის - წუთისოფლის შვილის - არსებობის აზრი? __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
18. საბოლოოდ, რა დასკვნის გამოტანა შეიძლება ნიკოლოზ ბარათაშვილის ლექსიდან ,,ფიქრნი მტკვრის პირზედ“?
ა) წარმავალ წუთისოფელში არავითარი აზრი არ აქვს შრომასა და გარჯას;
ბ) წარმავალ წუთისოფელში აზრი აქვს მხოლოდ შვილებზე ზრუნვას, რათა შთამომავლობაში კარგი სახელი დატოვო;
გ) წუთისოფლის წარმავლობის მიუხედავად, ადამიანი, როგორც შვილი ქვეყნისა, ვალდებულია, იზრუნოს და იშრომოს მის საკეთილდღეოდ.
დ) წარმავალ წუთისოფელში აზრი აქვს მხოლოდ სახელმწიფოებრივ საქმიანობას - მეფეთა ზრუნვას საკუთარი სამეფოს საზღვრების გაფართოებაზე.
19. ააგეთ ტექსტი სათაურით - ,,სეთურის ქვეყანა“
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
მერვე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ---------------------------------------
შემაჯამებელი სამუშაოს მეცხრამეტე დავალება ფასდება 7 ქულით, ხოლო ყველა დანარჩენი დავალება - 1 ქულით. მაქსიმალური ქულაა 25. გისურვებთ წარმატებებს!
1.რისთვის მიდის ლირიკული გმირი მტკვრის პირას?
ა) სატრფოსთან შესახვედრად; ბ) მოსალხენად; გ) ფიქრთ გასართველად; დ) სალაღობოდ.
2. რას ეძებდა წყლის პირას ლირიკული გმირი?
ა) სატრფოს; ბ) საჩრდილობელს; გ) თანამეინახეს; დ) ნაცნობ ადგილს დასასვენებლად.
3. როგორ მოიკლა დარდი ,,ლბილ მდელოზე“ მყოფმა პოეტმა?
ა) თავისი სიყმაწვილე გაიხსენა; ბ) ცრემლები ღვარა; გ) კითხვით გაერთო; დ)ლექსი დაწერა.
4. პოეტის სიტყვით, როგორი იყო არემარე, სადაც ის იმყოფებოდა?
ა) მოწყენილი; ბ) მხიარული; გ) აყვავებული; დ) ამწვანებული.
5. რომელი მდინარის შესახებ ამბობს პოეტი: ,,ნელად მოღელავს მოდიდუნე ... ანკარა“?
ა) არაგვის; ბ) თერგის; გ) რიონის; დ) მტკვრის.
6. რა კრთის მდინარის ზვირთებში?
ა) მთვარის ნათელი; ბ) ლაჟვარდი ცის კამარა; გ) ვარსკვლავთ ციაგი; დ) ცისარტყელა.
7. საით მიემართება ლირიკული გმირის მზერა?
ა) შორს, ცის დასალიერში; ბ) მაღალი მთების მიღმა;
გ) წყლის ფსკერისაკენ; დ) ჰორიზონტისაკენ.
8. როგორ ახასიათებს პოეტი მტკვარს?
ა) ,,ფუჭი და მხოლოდა ამაოება“; ბ) ,,თუ არა ოდენ საწყაული აღუვსებელი“;
გ) ,,მისი სიცოცხლე: ზრუნვა, შრომა და ცდა ქებული“;
დ) ,,მრავალ დროების მოწამე ხარ, მაგრამ ხარ უტყვი“.
9. პოეტის სიტყვით, როგორი იყო მის წინაშე, იმ დროს, მისი ცხოვრება?
ა) ლამაზი და მშვენიერი; გ) ხალისიანი და სიხარულით აღსავსე;
ბ) ფუჭი და მხოლოდ ამაოება; დ) ტანჯვითა და ტკივილებით აღსავსე.
10. რას უწოდებს პოეტი ჩვენს ყოფას - წუთისოფელს? ა) აღუვსებელ საწყაულს;
ბ) ცხოვრების საზრისს; გ) მუხთალსა და მუხანათს; დ) უბედურების საწყისს.
11. როგორ იქცევიან მეფეები, რომელთაც უმაღლესი ამქვეყნიური დიდება აქვთ?
ა) მონათა ხარჯზე მდიდრდებიან; ბ) წუთისოფლის მომდურავად გამოდიან;
გ) თავისზე ძლევამოსილსა და მდიდარს ვერ იტანენ;
დ) შფოთავენ და დრტვინავენ სხვა სამეფოთა მითვისების ჟინით.
12. პოეტის აზრით, რატომ არის ამაო მეფეთა მიერ წარმოებული დამპყრობლური ომები?
ა) სხვათა დაპყრობა-დამონება ვერავითარ დიდებას ვერ შემატებს მათ.
ბ) იმავ მიწისთვის იბრძვიან, რომელიც დღეს თუ ხვალ თვითონვე იქნებიან.
გ) თავიანთ ახირებებს სწირავენ ათასობით ადამიანის სიცოცხლეს.
დ) ძალადობას არ მოაქვს სიკეთე; იგი მხოლოდ საპასუხო ძალადობას შობს.
13. რომელი ფრაზით ახასიათებს პოეტი კეთილ მეფეს? _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
14. რა წარმოადგენს კეთილი მეფის ცხოვრების არსს?
ა) თავისი ქვეყნის საზღვრების გაფართოება;
ბ) შთამომავლობისთვის დიდძალი ქონების დატოვება;
გ) მამულისა და ხალხის პატრონობა, რათა თავისი სახელი შთამომავლობას საწყევარი არ გაუხადოს;
დ) ძლევამოსილი იმპერიის შექმნა.
15. პოეტის აზრით, მიუხედავად წუთისოფლის წარმავლობისა, რა გვევალება ადამიანებს - წუთისოფლის შვილებს?
ა) ცხოვრებით ტკბობა; ბ) ცხოვრების სიძნელეებისთვის თავის არიდება;
გ) წუთისოფლის წესით სიარული; დ) წუთისოფლის ქება-დიდება.
16. ვის ან რას გულისხმობს პოეტი ,,მშობელში“? - ,,უნდა კიდეცა მივსდიოთ მას, გვესმას მშობლისა.“
ა) საკუთარ მშობელს; ბ) მირონცხებულ მეფეს; გ) სამშობლოს; დ) წუთისოფელს.
17. რომელი ფრაზით აქვს გადმოცემული პოეტს ადამიანის - წუთისოფლის შვილის - არსებობის აზრი? __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
18. საბოლოოდ, რა დასკვნის გამოტანა შეიძლება ნიკოლოზ ბარათაშვილის ლექსიდან ,,ფიქრნი მტკვრის პირზედ“?
ა) წარმავალ წუთისოფელში არავითარი აზრი არ აქვს შრომასა და გარჯას;
ბ) წარმავალ წუთისოფელში აზრი აქვს მხოლოდ შვილებზე ზრუნვას, რათა შთამომავლობაში კარგი სახელი დატოვო;
გ) წუთისოფლის წარმავლობის მიუხედავად, ადამიანი, როგორც შვილი ქვეყნისა, ვალდებულია, იზრუნოს და იშრომოს მის საკეთილდღეოდ.
დ) წარმავალ წუთისოფელში აზრი აქვს მხოლოდ სახელმწიფოებრივ საქმიანობას - მეფეთა ზრუნვას საკუთარი სამეფოს საზღვრების გაფართოებაზე.
19. ააგეთ ტექსტი სათაურით - ,,სეთურის ქვეყანა“
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
შემაჯამებელი სამუშაო №3
მერვე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი ------------------------------------------------------
მერვე დავალება 10 ქულიანია, მეთორმეტე და მეთხუთმეტე დავალებები 2 ქულიანი, ყველა სხვა დანარჩენ კითხვაზე სწორი პასუხი ფასდება 1 ქულით. მაქსიმალური ქულაა 28. გისურვებთ წარმატებას!
1. ჩამოთვალეთ წინადადების მთავარი წევრები. ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. ბეგლარს არ გაუმტყუნებია მამის იმედი. - წინადადების რომელი წევრია ხაზგასმული სიტყვა? _____________________________________________________
3. მეორე დღეს სიძე და ცოლისძმა გზას გაუდგნენ. - წინადადების რომელი წევრია ხაზგასმული სიტყვა? _____________________________________________
4. გამოღვიძებისთანავე გაახსენდა წუხანდელი ამბავი და გული უსიამოვნოდ შეეკუმშა. - წინადადების რომელი წევრია ხაზგასმული სიტყვა? ________________________________
5. დილიდან მზიანში რთველი დაიწყო. - წინადადების რომელი წევრია ხაზგასმული სიტყვა? ____________________________________________________________
6. საწნახელის ვიწრო ღარიდან წვენი თქრიალით გადმოდის. - წინადადების რომელი წევრია ხაზგასმული სიტყვა? ____________________________________________
7. თხილის რტო ქუდად ხურავს და ამით იცავს თავს ფუტკრისგან. - წინადადების რომელი წევრია ხაზგასმული სიტყვა? ________________________________________
8. წაიკითხეთ წინადადებები და თითოეულ სიტყვას თავზე დააწერეთ წინადადების რა წევრია იგი.
1) მზის ჩაშვებასთან ერთად ნაწვიმარ ჰაერში მკაფიოდ იწყო გამოჩენა კავკასიონის გასწვრივ მწვანედ გაწოლილმა ველმა.
2) ბინდის ჩამოწოლასთან ერთად სევდა მოერია ციხის მაღალი ბურჯის თავზე მჯდარ ადამიანის თვალს.
3) მატულობს ჭაბუკის სხეულში კახური ქვევრის გამონაკრავი სასმლის სასიამოვნო სითბო.
4) მთვარითა და ვარსკვლავებით ანთებული ცა ზემოდან დაჰყურებდა მშვენიერ ბაღებს, ვენახებს, ძველ ციხე-კოშკს.
5) მსუქანმა კაცმა ონკანზე რეზინის მილი მიამაგრა, შემდეგ ეზოს მორწყვას შეუდგა.
9. რამ აფიქრებინა მეფეს, რომ უნაღვლოთა სამყოფელში მოხვდა?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. რატომ დატოვეს იგავის პერსონაჟებმა ოჯახი და სახელმწიფო, რა არის მათი მოქმედების მიზეზი?
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. ტექსტის პერსონაჟების მიერ საკუთარი ქვეყნის, სახლის, საქმიანობის, ოჯახის დატოვება როგორ შეიძლება შევაფასოთ? სწორად მოიქცნენ თუ არა ისინი?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. სიმბოლურად ადამიანის ცხოვრების რა პერიოდს განასახიერებს ბავშვი? ბიჭუნა? ჭაბუკი? მამაკაცი? მოხუცებული?
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
13. როგორ აღწერს მწერალი სიკვდილის სცენას?
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
14. რას გულისხმობს მწერალი ,,იდუმალ მოგზაურობაში“?
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
15. რით არის დაკავებული ადამიანი ცხოვრების ცალკეულ ეტაპზე?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
16. რა არის, ვაჟას აზრით, მიწის ,,ზნე“?
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
17. ,,ნუ მოხვალ, მიწას ეფარე, მოსვლაში არა ყრიაო.“ როგორ გაიაზრებთ ამ სტრიქონებს?
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
მერვე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი ------------------------------------------------------
მერვე დავალება 10 ქულიანია, მეთორმეტე და მეთხუთმეტე დავალებები 2 ქულიანი, ყველა სხვა დანარჩენ კითხვაზე სწორი პასუხი ფასდება 1 ქულით. მაქსიმალური ქულაა 28. გისურვებთ წარმატებას!
1. ჩამოთვალეთ წინადადების მთავარი წევრები. ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. ბეგლარს არ გაუმტყუნებია მამის იმედი. - წინადადების რომელი წევრია ხაზგასმული სიტყვა? _____________________________________________________
3. მეორე დღეს სიძე და ცოლისძმა გზას გაუდგნენ. - წინადადების რომელი წევრია ხაზგასმული სიტყვა? _____________________________________________
4. გამოღვიძებისთანავე გაახსენდა წუხანდელი ამბავი და გული უსიამოვნოდ შეეკუმშა. - წინადადების რომელი წევრია ხაზგასმული სიტყვა? ________________________________
5. დილიდან მზიანში რთველი დაიწყო. - წინადადების რომელი წევრია ხაზგასმული სიტყვა? ____________________________________________________________
6. საწნახელის ვიწრო ღარიდან წვენი თქრიალით გადმოდის. - წინადადების რომელი წევრია ხაზგასმული სიტყვა? ____________________________________________
7. თხილის რტო ქუდად ხურავს და ამით იცავს თავს ფუტკრისგან. - წინადადების რომელი წევრია ხაზგასმული სიტყვა? ________________________________________
8. წაიკითხეთ წინადადებები და თითოეულ სიტყვას თავზე დააწერეთ წინადადების რა წევრია იგი.
1) მზის ჩაშვებასთან ერთად ნაწვიმარ ჰაერში მკაფიოდ იწყო გამოჩენა კავკასიონის გასწვრივ მწვანედ გაწოლილმა ველმა.
2) ბინდის ჩამოწოლასთან ერთად სევდა მოერია ციხის მაღალი ბურჯის თავზე მჯდარ ადამიანის თვალს.
3) მატულობს ჭაბუკის სხეულში კახური ქვევრის გამონაკრავი სასმლის სასიამოვნო სითბო.
4) მთვარითა და ვარსკვლავებით ანთებული ცა ზემოდან დაჰყურებდა მშვენიერ ბაღებს, ვენახებს, ძველ ციხე-კოშკს.
5) მსუქანმა კაცმა ონკანზე რეზინის მილი მიამაგრა, შემდეგ ეზოს მორწყვას შეუდგა.
9. რამ აფიქრებინა მეფეს, რომ უნაღვლოთა სამყოფელში მოხვდა?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. რატომ დატოვეს იგავის პერსონაჟებმა ოჯახი და სახელმწიფო, რა არის მათი მოქმედების მიზეზი?
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. ტექსტის პერსონაჟების მიერ საკუთარი ქვეყნის, სახლის, საქმიანობის, ოჯახის დატოვება როგორ შეიძლება შევაფასოთ? სწორად მოიქცნენ თუ არა ისინი?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. სიმბოლურად ადამიანის ცხოვრების რა პერიოდს განასახიერებს ბავშვი? ბიჭუნა? ჭაბუკი? მამაკაცი? მოხუცებული?
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
13. როგორ აღწერს მწერალი სიკვდილის სცენას?
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
14. რას გულისხმობს მწერალი ,,იდუმალ მოგზაურობაში“?
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
15. რით არის დაკავებული ადამიანი ცხოვრების ცალკეულ ეტაპზე?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
16. რა არის, ვაჟას აზრით, მიწის ,,ზნე“?
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
17. ,,ნუ მოხვალ, მიწას ეფარე, მოსვლაში არა ყრიაო.“ როგორ გაიაზრებთ ამ სტრიქონებს?
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
შემაჯამებელი სამუშაო №4
მერვე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: _________________________________________
1. (1ქ.) ლექსის მიხედვით (,,ჩემო კალამო“), როგორია სიმართლის მიმართ საზოგადოების დამოკიდებულება? ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. (1ქ.) ლექსის მიხედვით (ჩემო კალამო“), რა არის პოეტისა და პოეზიის დანიშნულება?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. (1ქ.) ,,იგი (მწერალი) ადამიანთა ცხოვრების დარაჯია,“ ,,ნიჭიერი მწერალი ექიმია ცხოვრებისა.“ - რატომ აფასებს ვაჟა ამგვარად მწერლის საქმიანობას? რით ასაბუთებს იგი თავის აზრს. ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. (1ქ.)რა საერთოს ხედავს მწერალი ენასა და მდინარეს შორის? (,,ენა“).
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5.(1ქ.) რომელ მწერლებს თვლის ვაჟა-ფშაველა სანიმუშოდ - ,,ენის მაგალითად“?
____________________________________________________________________________________
6.(1ქ.) ვინ არის ის მოხუცი, რომელიც ჰან ფოკს დღესასწაულისას გამოეცხადა?
____________________________________________________________________________________
7. (4ქ.) გაიხსენეთ რა შეხედულების იყვნენ პოეტის დანიშნულებაზე ილია ჭავჭავაძე, აკაკი წერეთელი, ვაჟა-ფშაველა. გაავლეთ პარალელი შესწავლილ ნაწარმოებებთან და ეცადეთ ისაუბროთ, რა განასხვავებს მათ ჰერმან ჰესეს მოთხრობისაგან.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. (10ქ.)გაასწორეთ ტექსტში დაშვებული შეცდომები.
თორღვაის ციხე
ახალ-გაზდა გულადი ვაშკაცი თორღვა ავ ბატონს გაქცევია და ყმაწვილ ცოლსა და ჩვილ ბავშთან ერათათ თავი პანკისის ტყეში გამოქვაბულისთვინ შეუფარებია.
თორღვა დრო-და-დრო თავს ესხმოდა ბატონის სახლკარს, ისე იმალებოდა, რო მის კვალს ვერავინ მიაგნო თურმე. ბატონმა თელი სოფლის რჩეულ ვაშკაცებს მოუყარა თავი, შეაიარაღა და გასწიეს თორღვას საძებრათ.
თორღვას ეს ამბავი გაუგია, მოემზადა საბრძოლველად და მომხდურთ მშვილდისარით მუსრი გაავლო.
ბატონმა კიდევ ბევრჯელ სცადა თორღვას ხელში ჩაგდება, მაგრამ გამოქვაბული მიუვალ ადგილას იყო, თორღვა მამაცი ვაშ-კაცი გახლდათ და ვერაფელი დააკლო.
დაღონებულ ბატონს რჩევა უკითხია ახლობლებისთვის. ერთ მწყემსს უთქვამს, - მე მოგაკლეინებ თორღვას, თუ ჩემ რჩევას მიჰყვებიო. ერთი ვირი ვაშიმშილოთ, მერე გადავაცვათ ირემის ტყავი და იმ ტყეში შევუშვათ, სადაც თორღვა ნადირობსო.
ასეც მოქცეულან.
დილით გამოსულა თორღვა გამოქვაბულისგან და დაუნახია, შორი ახლო ,,ირემი“ ძოვდა. მშვილდ ისარი მოიმარჯვა, მოზიდა...
ამასობაში ხეს ამოფარებულმა მოღალატე მწყემსმა განგმირა.
თორღვას ცხედარი კტეზე გადავარდა.
ეს დაინახა მისმა ცოლმა. თორღვას გარეშე სიცოცხლე რათ მინდაო, თქვა. შევიდა გამოქვაბულში, ჩვილის აკვანი ზურგზე მიიბა თოკით და კდიდან გადაეშვა...
შემდეგში იმ ადგილას, სადაც თორღვა დაიღუპა თავის ცოლშვილით, აუშენებიათ ციხე და ხალხს მისთვის თორღვას ციხე უწოდებია.
მერვე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: _________________________________________
1. (1ქ.) ლექსის მიხედვით (,,ჩემო კალამო“), როგორია სიმართლის მიმართ საზოგადოების დამოკიდებულება? ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. (1ქ.) ლექსის მიხედვით (ჩემო კალამო“), რა არის პოეტისა და პოეზიის დანიშნულება?
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. (1ქ.) ,,იგი (მწერალი) ადამიანთა ცხოვრების დარაჯია,“ ,,ნიჭიერი მწერალი ექიმია ცხოვრებისა.“ - რატომ აფასებს ვაჟა ამგვარად მწერლის საქმიანობას? რით ასაბუთებს იგი თავის აზრს. ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. (1ქ.)რა საერთოს ხედავს მწერალი ენასა და მდინარეს შორის? (,,ენა“).
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5.(1ქ.) რომელ მწერლებს თვლის ვაჟა-ფშაველა სანიმუშოდ - ,,ენის მაგალითად“?
____________________________________________________________________________________
6.(1ქ.) ვინ არის ის მოხუცი, რომელიც ჰან ფოკს დღესასწაულისას გამოეცხადა?
____________________________________________________________________________________
7. (4ქ.) გაიხსენეთ რა შეხედულების იყვნენ პოეტის დანიშნულებაზე ილია ჭავჭავაძე, აკაკი წერეთელი, ვაჟა-ფშაველა. გაავლეთ პარალელი შესწავლილ ნაწარმოებებთან და ეცადეთ ისაუბროთ, რა განასხვავებს მათ ჰერმან ჰესეს მოთხრობისაგან.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. (10ქ.)გაასწორეთ ტექსტში დაშვებული შეცდომები.
თორღვაის ციხე
ახალ-გაზდა გულადი ვაშკაცი თორღვა ავ ბატონს გაქცევია და ყმაწვილ ცოლსა და ჩვილ ბავშთან ერათათ თავი პანკისის ტყეში გამოქვაბულისთვინ შეუფარებია.
თორღვა დრო-და-დრო თავს ესხმოდა ბატონის სახლკარს, ისე იმალებოდა, რო მის კვალს ვერავინ მიაგნო თურმე. ბატონმა თელი სოფლის რჩეულ ვაშკაცებს მოუყარა თავი, შეაიარაღა და გასწიეს თორღვას საძებრათ.
თორღვას ეს ამბავი გაუგია, მოემზადა საბრძოლველად და მომხდურთ მშვილდისარით მუსრი გაავლო.
ბატონმა კიდევ ბევრჯელ სცადა თორღვას ხელში ჩაგდება, მაგრამ გამოქვაბული მიუვალ ადგილას იყო, თორღვა მამაცი ვაშ-კაცი გახლდათ და ვერაფელი დააკლო.
დაღონებულ ბატონს რჩევა უკითხია ახლობლებისთვის. ერთ მწყემსს უთქვამს, - მე მოგაკლეინებ თორღვას, თუ ჩემ რჩევას მიჰყვებიო. ერთი ვირი ვაშიმშილოთ, მერე გადავაცვათ ირემის ტყავი და იმ ტყეში შევუშვათ, სადაც თორღვა ნადირობსო.
ასეც მოქცეულან.
დილით გამოსულა თორღვა გამოქვაბულისგან და დაუნახია, შორი ახლო ,,ირემი“ ძოვდა. მშვილდ ისარი მოიმარჯვა, მოზიდა...
ამასობაში ხეს ამოფარებულმა მოღალატე მწყემსმა განგმირა.
თორღვას ცხედარი კტეზე გადავარდა.
ეს დაინახა მისმა ცოლმა. თორღვას გარეშე სიცოცხლე რათ მინდაო, თქვა. შევიდა გამოქვაბულში, ჩვილის აკვანი ზურგზე მიიბა თოკით და კდიდან გადაეშვა...
შემდეგში იმ ადგილას, სადაც თორღვა დაიღუპა თავის ცოლშვილით, აუშენებიათ ციხე და ხალხს მისთვის თორღვას ციხე უწოდებია.
შეცდომა
|
სწორი ფორმა
|
---------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
|
შემაჯამებელი სამუშაო
№3
მეთორმეტე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ________________________________________
თითეული კითხვა ფასდება ერთი ქულით. მაქსიმალური ქულაა 22.
№1. წაკითხულის გააზრება
მეთორმეტე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ________________________________________
თითეული კითხვა ფასდება ერთი ქულით. მაქსიმალური ქულაა 22.
№1. წაკითხულის გააზრება
ყურადღებით წაიკითხეთ ტექსტი:
განათლებას ძველ შუამდინარეთში სასახლესა და ტაძრებთან არსებულ სკოლებში იღებდნენ. შუმერული სკოლის შესახებ ცნობები ძველი წელთაღრიცხვის II ათასწლეულის დასაწყისიდანაა შემონახული.
სკოლის სათავეში იდგა მასწავლებელი, რომელსაც უწოდებდნენ სკოლის მამას, მის თანაშემწეებს-უფროს ძმებს, ხოლო მოსწავლეებს -სკოლის შვილებს. მასწავლებლები გასამჯელოს მოსწავლეების მიერ შეტანილი სწავლის გადასახადიდან იღებდნენ. სკოლებში მხოლოდ ვაჟები სწავლობდნენ. მათი უმეტესობა საზოგადოების მაღალ წრეს მიეკუთვნება. სკოლაში ამზადებდნენ სამეურნეო და ადმინისტრაციულ საქმიანობისათვის საჭირო სპეციალისტებს. გარდა ამისა, იგი იყო თავისებური ლიტერატურული ცენტრიც, აქ არა მარტო სწავლობდნენ, არამედ ქმნიდნენ ახალ ნაწარმოებებს. ასე რომ, სკოლის კედლებში მიმდინარეობდა დიდი საგანმანათლებო და შემოქმედებითი მუშაობა. სკოლის არქივებმა ძველი შუამდინარეთის ლიტერატურის არაერთი ძეგლი შემოუნახეს კაცობრიობას.
ჩვენამდე მოაღწია მოსწავლეთა ათასობით ნამუშევარმა, რომლებიც წარმოდგენას გვიქმნიან იმდროინდელი სკოლის სასწავლო პროგრამების შესახებ. ირკვევა, რომ ამ პროგრამებით ისწავლებოდა შემდეგი საგნები: მათემატიკა, ბოტანიკა, გეოგრაფია, გრამატიკა, შუმერული ენა. სკოლადამთავრებული კარგად იყო დაუფლებული არა მარტო ამ მეცნიერებათა საფუძვლებს, არამედ შუმერული ლურსმული დამწერლობის რთულ სისტემასაც. ამ სკოლების აღზრდილთა ხელით შეიქმნა ის ათეულ ათასობით თიხის ფირფიტა, რომლებმაც ჩვენამდე მოიტანეს არაერთი ცნობა შუამდინარეთის საზოგადოებრივი და კულტურული ცხოვრების შესახებ.
უპასუხეთ შემდეგ კითხვებს:
1. სად ეუფლებოდნენ სამეურნეო საქმიანობისათვის საჭირო სპეციალობებს შუამდინარეთში?
ა) სასახლესა და ტაძრებთან არსებულ სკოლებში.
განათლებას ძველ შუამდინარეთში სასახლესა და ტაძრებთან არსებულ სკოლებში იღებდნენ. შუმერული სკოლის შესახებ ცნობები ძველი წელთაღრიცხვის II ათასწლეულის დასაწყისიდანაა შემონახული.
სკოლის სათავეში იდგა მასწავლებელი, რომელსაც უწოდებდნენ სკოლის მამას, მის თანაშემწეებს-უფროს ძმებს, ხოლო მოსწავლეებს -სკოლის შვილებს. მასწავლებლები გასამჯელოს მოსწავლეების მიერ შეტანილი სწავლის გადასახადიდან იღებდნენ. სკოლებში მხოლოდ ვაჟები სწავლობდნენ. მათი უმეტესობა საზოგადოების მაღალ წრეს მიეკუთვნება. სკოლაში ამზადებდნენ სამეურნეო და ადმინისტრაციულ საქმიანობისათვის საჭირო სპეციალისტებს. გარდა ამისა, იგი იყო თავისებური ლიტერატურული ცენტრიც, აქ არა მარტო სწავლობდნენ, არამედ ქმნიდნენ ახალ ნაწარმოებებს. ასე რომ, სკოლის კედლებში მიმდინარეობდა დიდი საგანმანათლებო და შემოქმედებითი მუშაობა. სკოლის არქივებმა ძველი შუამდინარეთის ლიტერატურის არაერთი ძეგლი შემოუნახეს კაცობრიობას.
ჩვენამდე მოაღწია მოსწავლეთა ათასობით ნამუშევარმა, რომლებიც წარმოდგენას გვიქმნიან იმდროინდელი სკოლის სასწავლო პროგრამების შესახებ. ირკვევა, რომ ამ პროგრამებით ისწავლებოდა შემდეგი საგნები: მათემატიკა, ბოტანიკა, გეოგრაფია, გრამატიკა, შუმერული ენა. სკოლადამთავრებული კარგად იყო დაუფლებული არა მარტო ამ მეცნიერებათა საფუძვლებს, არამედ შუმერული ლურსმული დამწერლობის რთულ სისტემასაც. ამ სკოლების აღზრდილთა ხელით შეიქმნა ის ათეულ ათასობით თიხის ფირფიტა, რომლებმაც ჩვენამდე მოიტანეს არაერთი ცნობა შუამდინარეთის საზოგადოებრივი და კულტურული ცხოვრების შესახებ.
უპასუხეთ შემდეგ კითხვებს:
1. სად ეუფლებოდნენ სამეურნეო საქმიანობისათვის საჭირო სპეციალობებს შუამდინარეთში?
ა) სასახლესა და ტაძრებთან არსებულ სკოლებში.
ბ) სასახლესთან არსებულ ლიტერატურულ სკოლებში.
გ) ტაძრებთან არსებულ კულტურულ ცენტრებში.
2. რა იყო შუმერულ სკოლაში მასწავლებელთა დაფინანსების წყარო?
ა) სახელმწიფო შემოსავალი. ბ) სწავლის გადასახადი. გ) ქველმოქმედთა შემოწირულობა.
3.რით იყო გამორჩეული შუამდინარული სკოლები?
ა) სკოლები, ძირითადად, ლიტერატურულ საქმიანობას ეწეოდნენ.
ბ) კოლები სწავლასთან ერთად შემოქმედებით საქმიანობასაც ეწეოდნენ.
გ) სკოლები მხოლოდ შუმერულ დამწერლობას ასწავლიდნენ.
4.რით არის ყველაზე მნიშვნელოვანი შუამდინარეთის სკოლების არქივები?
ა) არქივებმა შემოგვინახა მნიშვნელოვანი ინფორმაცია მოსწავლეთა სოციალური მდგომარეობის შესახებ.
ბ) არქივებმა შემოგვინახა ძველი შუამდინარული ლიტერატურის არაერთი ძეგლი.
გ) არქივებმა შემოგვინახა ცნობები შუამდინარეთის სწავლის გადასახასის შესახებ.
5. რას ნიშნავს: მიმდინარეობდა შემოქმედებითი მუშაობა?
ა) მოსწავლეები აგროვებდნენ საარქივო მასალას.
ბ) მოსწავლეები სწავლობდნენ შუმერულ ენას.
გ) მოსწავლეები ქმნიდნენ ახალ ნაწარმოებებს.
6. ვის ჰქონდა განათლების მიღების უფლება ძველ შუამდინარეთში?
ა) დიდგვაროვანთა ვაჟებს. ბ) ნებისმიერ მსურველს. გ) ნიჭიერებით გამორჩეულს.
7. ჩამოთვლილთაგან რომელია სიტყვა ,,გადასახადის’’ სინონიმი?
ა) თანხა. ბ) ქირა. გ) ღირებულება.
8. რას ნიშნავს ,,ლიტერატურის ძეგლი’’? ა) ლიტერატურულ მიმდინარეობას.
ბ) ლიტერატურულ ნაწარმოებს. გ) ლიტერატურულ ცენტრს.
9. ჩამოთვლილთაგან რომელი სიტყვით ჩაანაცვლებდით სიტყვა ,,აღზრდილს“ შემდეგ წინადადებაში: ამ სკოლების აღზრდილთა ხელით შეიქმნა არაერთი ფირფიტა?
ა) კურსდამთავრებულთა. ბ) მასწავლებელთა. გ) მსმენელთა.
10. რას ნიშნავს ,,კარგად იყო დაუფლებული’’?
ა) ზედაპირულად ფლობდა. ბ) საფუძვლიანად იცოდა. გ) წარმოდგენა ჰქონდა.
გ) ტაძრებთან არსებულ კულტურულ ცენტრებში.
2. რა იყო შუმერულ სკოლაში მასწავლებელთა დაფინანსების წყარო?
ა) სახელმწიფო შემოსავალი. ბ) სწავლის გადასახადი. გ) ქველმოქმედთა შემოწირულობა.
3.რით იყო გამორჩეული შუამდინარული სკოლები?
ა) სკოლები, ძირითადად, ლიტერატურულ საქმიანობას ეწეოდნენ.
ბ) კოლები სწავლასთან ერთად შემოქმედებით საქმიანობასაც ეწეოდნენ.
გ) სკოლები მხოლოდ შუმერულ დამწერლობას ასწავლიდნენ.
4.რით არის ყველაზე მნიშვნელოვანი შუამდინარეთის სკოლების არქივები?
ა) არქივებმა შემოგვინახა მნიშვნელოვანი ინფორმაცია მოსწავლეთა სოციალური მდგომარეობის შესახებ.
ბ) არქივებმა შემოგვინახა ძველი შუამდინარული ლიტერატურის არაერთი ძეგლი.
გ) არქივებმა შემოგვინახა ცნობები შუამდინარეთის სწავლის გადასახასის შესახებ.
5. რას ნიშნავს: მიმდინარეობდა შემოქმედებითი მუშაობა?
ა) მოსწავლეები აგროვებდნენ საარქივო მასალას.
ბ) მოსწავლეები სწავლობდნენ შუმერულ ენას.
გ) მოსწავლეები ქმნიდნენ ახალ ნაწარმოებებს.
6. ვის ჰქონდა განათლების მიღების უფლება ძველ შუამდინარეთში?
ა) დიდგვაროვანთა ვაჟებს. ბ) ნებისმიერ მსურველს. გ) ნიჭიერებით გამორჩეულს.
7. ჩამოთვლილთაგან რომელია სიტყვა ,,გადასახადის’’ სინონიმი?
ა) თანხა. ბ) ქირა. გ) ღირებულება.
8. რას ნიშნავს ,,ლიტერატურის ძეგლი’’? ა) ლიტერატურულ მიმდინარეობას.
ბ) ლიტერატურულ ნაწარმოებს. გ) ლიტერატურულ ცენტრს.
9. ჩამოთვლილთაგან რომელი სიტყვით ჩაანაცვლებდით სიტყვა ,,აღზრდილს“ შემდეგ წინადადებაში: ამ სკოლების აღზრდილთა ხელით შეიქმნა არაერთი ფირფიტა?
ა) კურსდამთავრებულთა. ბ) მასწავლებელთა. გ) მსმენელთა.
10. რას ნიშნავს ,,კარგად იყო დაუფლებული’’?
ა) ზედაპირულად ფლობდა. ბ) საფუძვლიანად იცოდა. გ) წარმოდგენა ჰქონდა.
№2. ,,ჰაკი-აძბა“
1. რატომ ცდილობდნენ სოხუმელები, რომ თავი მოეწონებინათ კუზმასთვის?
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2. როცა საქმის ნამდვილ ვითარებას გაეცნო, მისი რევოლუციური შეგნება ისე აღშფოთდა, რომ ჰაკის კლასობრივი სიბრმავე საკუთარ შეურაცხყოფად მიიღო და გულში გადაწყვიტა, ამ იშვიათ ტიპს ახლოს გაცნობოდა, რათა ეცადა მისი ,,დამუშავება“.
1) ახსენით, რამ აღაშფოთა კუზმა? ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2) რატომ გადაწყვიტა კუზმამ, ახლოს გაცნობოდა ჰაკის? --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3. ვის მიმართ იჩენდნენ განსაკუთრებულ სისასტიკეს ბოლშევიკები?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
4. უჯუში მისკენ მიტრიალდა. ჰაკი მყისვე წინ დაუდგა. მაღლა შემართული ორთავ წარბის ქვეშიდან შეხედა: ჯერ უსიტყვოდ შეეკითხა და მერე უსიტყვოდვე მთელი თანაგრძნობა დაანახა თვალებით. ახსენით რაზე მიგვანიშნებს ხაზგასმული ფრაზა.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5. რატომ არ დაიჯერა კუზმამ ჰაკის თავგანწირვა და ერთგულება?
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
6. რატომ წარმოადგენდა თბილისში დეპეშის გაგზავნა ,,ფორმალობის დაცვას“?
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
7. როგორ განმარტავს ,,ორსახიანი’’ კუზმა თავისი სახის ნაჭრილობევი ნაწილის საზრისს?
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
8. განმარტეთ, რას წარმოადგენს ,,საშინელი წყრომა“, რომელიც, დავანაძის თქმით, სოხუმელებმა უთუოდ დაიმსახურეს?
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
9. რას უწოდებს ავტორი მას, რაც კუზმას თვალთაგან შემოჰყურებს?
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
10. რა აიძულებს ჰაკი აძბას, რომ, მდაბიომ, თავადების წინაშე სიტყვა წარმოსთქვას?
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
11. განმარტეთ ,,ნათელი დღის კარი“.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
12. მამამ ჰაკი აძბას ანდერძი დაუტოვა: ,,უჯუში შენი მზე არის ეს იცოდეო. სიცოცხლე იმისათვის მომიცია, რომ იგი უჯუშს შესწირო, როცა ამის საჭიროება დადგებაო.“
განმარტეთ მამის ანდერძი.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1. რატომ ცდილობდნენ სოხუმელები, რომ თავი მოეწონებინათ კუზმასთვის?
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2. როცა საქმის ნამდვილ ვითარებას გაეცნო, მისი რევოლუციური შეგნება ისე აღშფოთდა, რომ ჰაკის კლასობრივი სიბრმავე საკუთარ შეურაცხყოფად მიიღო და გულში გადაწყვიტა, ამ იშვიათ ტიპს ახლოს გაცნობოდა, რათა ეცადა მისი ,,დამუშავება“.
1) ახსენით, რამ აღაშფოთა კუზმა? ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2) რატომ გადაწყვიტა კუზმამ, ახლოს გაცნობოდა ჰაკის? --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3. ვის მიმართ იჩენდნენ განსაკუთრებულ სისასტიკეს ბოლშევიკები?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
4. უჯუში მისკენ მიტრიალდა. ჰაკი მყისვე წინ დაუდგა. მაღლა შემართული ორთავ წარბის ქვეშიდან შეხედა: ჯერ უსიტყვოდ შეეკითხა და მერე უსიტყვოდვე მთელი თანაგრძნობა დაანახა თვალებით. ახსენით რაზე მიგვანიშნებს ხაზგასმული ფრაზა.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5. რატომ არ დაიჯერა კუზმამ ჰაკის თავგანწირვა და ერთგულება?
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
6. რატომ წარმოადგენდა თბილისში დეპეშის გაგზავნა ,,ფორმალობის დაცვას“?
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
7. როგორ განმარტავს ,,ორსახიანი’’ კუზმა თავისი სახის ნაჭრილობევი ნაწილის საზრისს?
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
8. განმარტეთ, რას წარმოადგენს ,,საშინელი წყრომა“, რომელიც, დავანაძის თქმით, სოხუმელებმა უთუოდ დაიმსახურეს?
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
9. რას უწოდებს ავტორი მას, რაც კუზმას თვალთაგან შემოჰყურებს?
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
10. რა აიძულებს ჰაკი აძბას, რომ, მდაბიომ, თავადების წინაშე სიტყვა წარმოსთქვას?
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
11. განმარტეთ ,,ნათელი დღის კარი“.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
12. მამამ ჰაკი აძბას ანდერძი დაუტოვა: ,,უჯუში შენი მზე არის ეს იცოდეო. სიცოცხლე იმისათვის მომიცია, რომ იგი უჯუშს შესწირო, როცა ამის საჭიროება დადგებაო.“
განმარტეთ მამის ანდერძი.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
შემაჯამებელი სამუშაო №2
მეთორმეტე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ---------------------------------------------------
1. ( 20 ქ.) გაასწორეთ ტექსტში დაშვებული მორფოლოგიურ-ორთოგრაფიული შეცდომები და სტილისტური ხარვეზები.
სამხრეთ საქართველოში მდებარე ხერთვისის ციხე-სიმაგრე ერთ-ერთი ყველაზე საუკეთესო ქმნილებაა ქართულ ხუროთ-მოძღვრებაში. მთელი ანსამბლი ისეა შერწყმული კლდესთან, რომ მნახავი აღტაცებაში მოყავს. ამგებთ ხერთვისის ციხე ჯავახეთში, მდინარე ფარავანისა და მტკვრის შესართავთან, კლდოვან მთაზე აღუმართიათ. ციხის პატრონი არამარტო ამ პუნქტის, მთელი ამ მხარის მმფლობელიც იყო. ლეონტი მროველი მის წარმოშობას ანტიკურ ხანას მიაწერს და მას საქართველოს პირველ ქალაქთა შორის იხსენიებს. დღეისათვის მიწის ზემოთ უძველესი ანტიკური ქალაქის ნანგრევები აღარ სჩანს, მაგრამ, სავარაუდოდ, ნაქალაქების ნაშთები მიწის ქვეშ უნდა იყოს მოქცეული. ხერთვისის ციხის ადრეული საუკუნეების ისტორიაზე ცოტა რამ ვიცით. შედარებით მეტი ცნობებია შემორჩენილი X – XI საუკუნეებიდან. ცხადია, რომ ამ სტრატეგიულად მეტად მარჯვე ადგილზე მდგარ ციხეს რთული და შფოთვარე ცხოვრება ექნებოდა. დიდი ხნის მანძილზე ხერთვისისა და საერთოდ, სამხრეთ საქართველოს დიდი ტერიტორია თურქეთის მიერ იყო მიტაცილი. ამ მიზეზით მომქმედი ციხე ხშირად საჭიროებდა რესტავრაციას, ეპოქის შესაბამისი დამატებების მიშენებას და გამაგრებას.
2. (10 ქ.) ნარკოტიკები XXI საუკუნის ერთ-ერთი გადაუჭრელი პრობლემაა. საზოგადოების ნაწილი ფიქრობს, რომ მათი ლეგალიზაცია ამ პრობლემის გადაჭრის საუკეთესო გზაა, რადგან ეს შეამცირებს სიცოცხლისათვის საშიში პრეპარატების მოხმარების შემთხვევებს.
არგუმენტირებული მსჯელობით დაეთანხმეთ ამ მოსაზრებას ან უარყავით იგი.
მეთორმეტე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ---------------------------------------------------
1. ( 20 ქ.) გაასწორეთ ტექსტში დაშვებული მორფოლოგიურ-ორთოგრაფიული შეცდომები და სტილისტური ხარვეზები.
სამხრეთ საქართველოში მდებარე ხერთვისის ციხე-სიმაგრე ერთ-ერთი ყველაზე საუკეთესო ქმნილებაა ქართულ ხუროთ-მოძღვრებაში. მთელი ანსამბლი ისეა შერწყმული კლდესთან, რომ მნახავი აღტაცებაში მოყავს. ამგებთ ხერთვისის ციხე ჯავახეთში, მდინარე ფარავანისა და მტკვრის შესართავთან, კლდოვან მთაზე აღუმართიათ. ციხის პატრონი არამარტო ამ პუნქტის, მთელი ამ მხარის მმფლობელიც იყო. ლეონტი მროველი მის წარმოშობას ანტიკურ ხანას მიაწერს და მას საქართველოს პირველ ქალაქთა შორის იხსენიებს. დღეისათვის მიწის ზემოთ უძველესი ანტიკური ქალაქის ნანგრევები აღარ სჩანს, მაგრამ, სავარაუდოდ, ნაქალაქების ნაშთები მიწის ქვეშ უნდა იყოს მოქცეული. ხერთვისის ციხის ადრეული საუკუნეების ისტორიაზე ცოტა რამ ვიცით. შედარებით მეტი ცნობებია შემორჩენილი X – XI საუკუნეებიდან. ცხადია, რომ ამ სტრატეგიულად მეტად მარჯვე ადგილზე მდგარ ციხეს რთული და შფოთვარე ცხოვრება ექნებოდა. დიდი ხნის მანძილზე ხერთვისისა და საერთოდ, სამხრეთ საქართველოს დიდი ტერიტორია თურქეთის მიერ იყო მიტაცილი. ამ მიზეზით მომქმედი ციხე ხშირად საჭიროებდა რესტავრაციას, ეპოქის შესაბამისი დამატებების მიშენებას და გამაგრებას.
2. (10 ქ.) ნარკოტიკები XXI საუკუნის ერთ-ერთი გადაუჭრელი პრობლემაა. საზოგადოების ნაწილი ფიქრობს, რომ მათი ლეგალიზაცია ამ პრობლემის გადაჭრის საუკეთესო გზაა, რადგან ეს შეამცირებს სიცოცხლისათვის საშიში პრეპარატების მოხმარების შემთხვევებს.
არგუმენტირებული მსჯელობით დაეთანხმეთ ამ მოსაზრებას ან უარყავით იგი.
გააანალიზეთ არჩეული თვალსაზრისი, შეაფასეთ მისი დადებითი და უარყოფითი მხარეები
და ჩამოაყალიბეთ თქვენი
დამოკიდებულება ნათლად, მკაფიოდ და
დასაბუთებულად. არგუმენტები გაამყარეთ სათანადო მაგალითებით. მსჯელობა
უნდა იყოს ლოგიკურად გამართული და
აბზაცებით დანაწევრებული.
გაითვალისწინეთ: თუ თქვენი მსჯელობა შემოიფარგლება ოთხი-ხუთი წინადადებით, ნაშრომი არ გასწორდება. |
მაქსიმალური ქულაა 30.
შემაჯამებელი სამუშაო №3
მეთორმეტე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი ----------------------------------------------------
1. ყურადღებით წაიკითხეთ ვალერი ჭინჭარაძის ნოველა ,,სამკაციანი სოფელი“:
სახლი სავსეა ხორაგით.
საკუჭნაოში, ბუხრის თავზე, შაშხის ნაჭრები ჰკიდია: ნახევარი ღორი - აქეთ, ნახევარი - იქით.
ბეღელი სიმინდითაა გაჭედილი, სხვენი - ხილით.
ხორაგის პატრონს, რომელიც უზარმაზარ, ძველებურ ტახტზე წამოგორებულა ქვემოთ, სამზადში, ახლა საქმე არაფერი აქვს, აქვს მხოლოდ საფიქრალი.
გუშინ, მაგალითად, ხურმის ტოტზე შემომჯდარი, უკვე მიზანში ამოღებული შაშვი შეეცოდა და არ ესროლა, აცალა ჭამა.
,,მე რომ იმ შაშვად გავეჩინე განგებას, მას კიდევ ჩემს მაგივრად ეცხოვრა ამ ქვეყანაზე“... - ფიქრობს იქიდან მოყოლებული...
,,ვთქვათ, მომხდარიყო ასე. თუ მესროდა, ნეტავი, ის შაშვი თოფსო!“
გარეთ თოვლია, ყინავს.
__ კუკურა! კუკურიკა, უუუ!
თოფიანი კაცი დგას პატარა გორაკზე წელამდე თოვლში. ამ შემაღლებულიდან ორი სახლი მოჩანს და ორი საკვამლე მილი. მილებიდან ამოდის კვამლი. მარჯვენა სახლშიც კუკურა ცხოვრობს და მარცხენაშიც - კუკურა. მარჯვენა კუკურას ცოლი ჰყავს შინ და ორი პატარა გოგო. ახლა კიდევ ბიჭის გასაჩენად ემზადება მისი ცოლი.
უფროსი გოგო სკოლაშიც დადის სხვა სოფელში. დღეს კი ვერ წავა, თოვლი მოვიდა მეტრანახევრიანი.
მარცხენა კუკურა მარტო წევს ძველებურ ტახტზე, ახლა, სადაცაა, ადგება და გარეთ გამოიხედავს. თოფიანი კაცი დგას შემაღლებულზე წელამდე თოვლში და ეძახის ერთ კუკურას, მეორემ რომ გაიგონოს. მეორეს ეძახის პირველის გასაგონად. მეტი გამგონე კაცი არცაა ამ სოფელში. ორივე ეზოში აყეფდება ძაღლი და ორივე კუკურა ერთდროულად გამოყოფს თავს გარეთ.
__ ოოო!
__ ოოო!
__ წამოდით, კაცო, წამოდით აწი, რაღას უყურებთ!
__ მოვდივართ, ჰო, მოვდივართ!
სამი კაცი წელამდე თოვლს მიიკვლევს აღმართში, ღუნღლიანი, ყურპარტყუნა სამხედრო ქუდები ახურავთ. უკან ორი ძაღლი მისდევთ მელაზე დაგეშილი. ნეტავი, თუ მესროდა ის შაშვი თოფსო - ფიქრობს ერთ-ერთი. ბინდდება.
მთის წვერიდან სამი თოფიანი კაცი გადმოეყუდა. მოდიან და მოდიან თავდაღმართში. ცალ-ცალი ხელი თოფის ქამრებზე უკიდიათ, მეორეებს ჰაერში იქნევენ და კვდებიან სიცილით. პირველი სახლი რომ შემოხვდებათ, უცოლო კუკურასია, - შემოდით ახლა, - ამბობს უცოლო კუკურა და აღებს ჭიშკარს. ცოლიანი კუკურა და მესამე კაციც აღარ ათქმევინებენ მეორედ. უცოლო კუკურას სახლი ხორაგითაა სავსე. სამი ქვევრი (ღვინით სავსე) მარანშია ჩაფლული. ლორიც შეიძლება მოხარშოს კაცმა. შუაღამეზე იშლებიან კაცები სიმღერ - სიმღერით. ერთი კაცი მიდის ქვემოთ, მეორის სახლი იქვეა, ორ ნაბიჯზე, მესამე კი რჩება შინ სულ მარტო. ,,თუ მესროდა ის შაშვი, ნეტავი თოფსო“, ფიქრობს და თან მღერის. მერე თენდება დილა.
__ კუკურა, კუკურიკა, უუუ!
შემდგარა თოფიანი კაცი პატარა გორაკზე და ეძახის ერთ მეზობელს, მეორეს რომ გააგონოს.
მეორესაც ეძახის პირველის გასაგონად.
მეტი გამგონე კაცი არცაა ამ სოფელში.
წაკითხულის გააზრება
1. რას ნიშნავს კონკრეტულ შემთხვევაში სამკაციანი სოფელი?
ა) სოფელს, სადაც სამი ადამიანი ცხოვრობს;
ბ) სოფელს, სადაც სამი მამაკაცი ცხოვრობს;
გ) სოფელს, სადაც არავინ ცხოვრობს.
2. ქართული სოფლის როგორი მდგომარეობა აისახება ნოველაში?
ა) მატერიალური გაჭირვება;
ბ) სამუშაო ადგილების სინაკლულე;
გ) მოსახლეობისგან დაცარიელება.
3. რა უწყობს ხელს ნოველის პერსონაჟში ,,შაშვის“ თემატიკის გააქტიურებას?
ა) წიგნების კითხვა; ბ) ზედმეტად სმა; გ) ზამთრის სენტიმენტალიზმი.
4. რომელი კონკრეტული პრობლემა აისახება იმ ფაქტში, რომ მარჯვენა კუკურას გოგო დიდთოვლობის გამო სკოლაში, რომელიც მეზობელ სოფელში მდებარეობს, ვერ წავიდა?
ა) უგზოობა; ბ) უშუქობა; გ) გოგონას სიზარმაცე.
5. რით ერთობიან სოფლის მამაკაცები?
ა) ღვინის სმითა და ნადირობით; ბ) კითხვით; გ) აზარტული თამაშობებით.
6. რაზე მეტყველებს ის, რომ ოჯახები სავსეა ზამთრისათვის შენახული ხორაგით?
ა) სოფლის მცხოვრებთა სიზარმაცეზე;
ბ) სოფლის მცხოვრებთა სიბეჯითეზე; გ) საერთო გაჭირვებაზე.
7. როგორია სოფლის მცხოვრებთა ურთიერთდამოკიდებულება?
ა) გულთბილი; ბ) უგერგილო; გ) გაღიზიანებული.
8. რას ჰმატებს ნოველას, მხატვრული თვალსაზრისით, ის, რომ სამიდან ორ კაცს კუკურა ჰქვია?
ა) ხაზს უსვამს ამ ორი კაცის მეგობრობას;
ბ) ხაზს უსვამს ამ ორი კაცის კეთილგანწყობას მესამე კაცის მიმართ;
გ) ხაზს უსვამს სოფლის ცხოვრების ერთფეროვნებას.
9. რას განასახიერებს ნოველაში აღწერილი ვითარება?
ა) ქალაქური ყოფით უკმაყოფილებას;
ბ) ეკონომიკური აღორძინებისათვის გააქტიურებულ საქმიანობას;
გ) პირველქმნილ სუფთა სამყაროს.
წერითი დავალება
გააანალიზეთ მოცემული ნოველა შემდეგი მითითებების მიხედვით:
● იმსჯელეთ სამკაციან სოფელში გამეფებულ სიმშვიდესა და იდილიაზე;
● იმსჯელეთ სამკაციანი სოფლის მომავალზე;
● იმსჯელეთ ცალკეულ ნიუანსებზე, რომლებიც სამკაციანი სოფლის აწმყოსა და მომავლის დასახატავად გამოიყენება.
თქვენი თვალსაზრისი დაასაბუთეთ!
მეთორმეტე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი ----------------------------------------------------
1. ყურადღებით წაიკითხეთ ვალერი ჭინჭარაძის ნოველა ,,სამკაციანი სოფელი“:
სახლი სავსეა ხორაგით.
საკუჭნაოში, ბუხრის თავზე, შაშხის ნაჭრები ჰკიდია: ნახევარი ღორი - აქეთ, ნახევარი - იქით.
ბეღელი სიმინდითაა გაჭედილი, სხვენი - ხილით.
ხორაგის პატრონს, რომელიც უზარმაზარ, ძველებურ ტახტზე წამოგორებულა ქვემოთ, სამზადში, ახლა საქმე არაფერი აქვს, აქვს მხოლოდ საფიქრალი.
გუშინ, მაგალითად, ხურმის ტოტზე შემომჯდარი, უკვე მიზანში ამოღებული შაშვი შეეცოდა და არ ესროლა, აცალა ჭამა.
,,მე რომ იმ შაშვად გავეჩინე განგებას, მას კიდევ ჩემს მაგივრად ეცხოვრა ამ ქვეყანაზე“... - ფიქრობს იქიდან მოყოლებული...
,,ვთქვათ, მომხდარიყო ასე. თუ მესროდა, ნეტავი, ის შაშვი თოფსო!“
გარეთ თოვლია, ყინავს.
__ კუკურა! კუკურიკა, უუუ!
თოფიანი კაცი დგას პატარა გორაკზე წელამდე თოვლში. ამ შემაღლებულიდან ორი სახლი მოჩანს და ორი საკვამლე მილი. მილებიდან ამოდის კვამლი. მარჯვენა სახლშიც კუკურა ცხოვრობს და მარცხენაშიც - კუკურა. მარჯვენა კუკურას ცოლი ჰყავს შინ და ორი პატარა გოგო. ახლა კიდევ ბიჭის გასაჩენად ემზადება მისი ცოლი.
უფროსი გოგო სკოლაშიც დადის სხვა სოფელში. დღეს კი ვერ წავა, თოვლი მოვიდა მეტრანახევრიანი.
მარცხენა კუკურა მარტო წევს ძველებურ ტახტზე, ახლა, სადაცაა, ადგება და გარეთ გამოიხედავს. თოფიანი კაცი დგას შემაღლებულზე წელამდე თოვლში და ეძახის ერთ კუკურას, მეორემ რომ გაიგონოს. მეორეს ეძახის პირველის გასაგონად. მეტი გამგონე კაცი არცაა ამ სოფელში. ორივე ეზოში აყეფდება ძაღლი და ორივე კუკურა ერთდროულად გამოყოფს თავს გარეთ.
__ ოოო!
__ ოოო!
__ წამოდით, კაცო, წამოდით აწი, რაღას უყურებთ!
__ მოვდივართ, ჰო, მოვდივართ!
სამი კაცი წელამდე თოვლს მიიკვლევს აღმართში, ღუნღლიანი, ყურპარტყუნა სამხედრო ქუდები ახურავთ. უკან ორი ძაღლი მისდევთ მელაზე დაგეშილი. ნეტავი, თუ მესროდა ის შაშვი თოფსო - ფიქრობს ერთ-ერთი. ბინდდება.
მთის წვერიდან სამი თოფიანი კაცი გადმოეყუდა. მოდიან და მოდიან თავდაღმართში. ცალ-ცალი ხელი თოფის ქამრებზე უკიდიათ, მეორეებს ჰაერში იქნევენ და კვდებიან სიცილით. პირველი სახლი რომ შემოხვდებათ, უცოლო კუკურასია, - შემოდით ახლა, - ამბობს უცოლო კუკურა და აღებს ჭიშკარს. ცოლიანი კუკურა და მესამე კაციც აღარ ათქმევინებენ მეორედ. უცოლო კუკურას სახლი ხორაგითაა სავსე. სამი ქვევრი (ღვინით სავსე) მარანშია ჩაფლული. ლორიც შეიძლება მოხარშოს კაცმა. შუაღამეზე იშლებიან კაცები სიმღერ - სიმღერით. ერთი კაცი მიდის ქვემოთ, მეორის სახლი იქვეა, ორ ნაბიჯზე, მესამე კი რჩება შინ სულ მარტო. ,,თუ მესროდა ის შაშვი, ნეტავი თოფსო“, ფიქრობს და თან მღერის. მერე თენდება დილა.
__ კუკურა, კუკურიკა, უუუ!
შემდგარა თოფიანი კაცი პატარა გორაკზე და ეძახის ერთ მეზობელს, მეორეს რომ გააგონოს.
მეორესაც ეძახის პირველის გასაგონად.
მეტი გამგონე კაცი არცაა ამ სოფელში.
წაკითხულის გააზრება
1. რას ნიშნავს კონკრეტულ შემთხვევაში სამკაციანი სოფელი?
ა) სოფელს, სადაც სამი ადამიანი ცხოვრობს;
ბ) სოფელს, სადაც სამი მამაკაცი ცხოვრობს;
გ) სოფელს, სადაც არავინ ცხოვრობს.
2. ქართული სოფლის როგორი მდგომარეობა აისახება ნოველაში?
ა) მატერიალური გაჭირვება;
ბ) სამუშაო ადგილების სინაკლულე;
გ) მოსახლეობისგან დაცარიელება.
3. რა უწყობს ხელს ნოველის პერსონაჟში ,,შაშვის“ თემატიკის გააქტიურებას?
ა) წიგნების კითხვა; ბ) ზედმეტად სმა; გ) ზამთრის სენტიმენტალიზმი.
4. რომელი კონკრეტული პრობლემა აისახება იმ ფაქტში, რომ მარჯვენა კუკურას გოგო დიდთოვლობის გამო სკოლაში, რომელიც მეზობელ სოფელში მდებარეობს, ვერ წავიდა?
ა) უგზოობა; ბ) უშუქობა; გ) გოგონას სიზარმაცე.
5. რით ერთობიან სოფლის მამაკაცები?
ა) ღვინის სმითა და ნადირობით; ბ) კითხვით; გ) აზარტული თამაშობებით.
6. რაზე მეტყველებს ის, რომ ოჯახები სავსეა ზამთრისათვის შენახული ხორაგით?
ა) სოფლის მცხოვრებთა სიზარმაცეზე;
ბ) სოფლის მცხოვრებთა სიბეჯითეზე; გ) საერთო გაჭირვებაზე.
7. როგორია სოფლის მცხოვრებთა ურთიერთდამოკიდებულება?
ა) გულთბილი; ბ) უგერგილო; გ) გაღიზიანებული.
8. რას ჰმატებს ნოველას, მხატვრული თვალსაზრისით, ის, რომ სამიდან ორ კაცს კუკურა ჰქვია?
ა) ხაზს უსვამს ამ ორი კაცის მეგობრობას;
ბ) ხაზს უსვამს ამ ორი კაცის კეთილგანწყობას მესამე კაცის მიმართ;
გ) ხაზს უსვამს სოფლის ცხოვრების ერთფეროვნებას.
9. რას განასახიერებს ნოველაში აღწერილი ვითარება?
ა) ქალაქური ყოფით უკმაყოფილებას;
ბ) ეკონომიკური აღორძინებისათვის გააქტიურებულ საქმიანობას;
გ) პირველქმნილ სუფთა სამყაროს.
წერითი დავალება
გააანალიზეთ მოცემული ნოველა შემდეგი მითითებების მიხედვით:
● იმსჯელეთ სამკაციან სოფელში გამეფებულ სიმშვიდესა და იდილიაზე;
● იმსჯელეთ სამკაციანი სოფლის მომავალზე;
● იმსჯელეთ ცალკეულ ნიუანსებზე, რომლებიც სამკაციანი სოფლის აწმყოსა და მომავლის დასახატავად გამოიყენება.
თქვენი თვალსაზრისი დაასაბუთეთ!
შემაჯამებელი სამუშაო №1
XII კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: -------------------------------------------------
თითეული სწორი პასუხი ფასდება 1 ქულით. მაქსიმალური ქულაა 60. გისურვებთ წარმატებას.
1. კ.გამსახურდიას ,,დიდოსტატის კონსტანტინეს მარჯვენას'' მიხედვით
რა იყო უდიდესი დასვენება მწერლისთვის გამსახურდიას თქმით?
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2. დაწერეთ: წარწერა სვეტიცხოველზე მარჯვენას ქვევით,რომელსაც გონიო ეპყრა?
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3. ვისზეა ნათქვამი: „ქერა,სავსებით ქერა კაცი,რომელსაც სიმინდის ხაშარივით ბრჭყვიალა,გრძელი ულვაში ჰქონდა?“
__________________________________________________________________________________
4. რას ნიშნავს მჩხიბავი? ________________________________________________________
5. ვისზეა ნათქვამი: „მდუმარე იყო ბუნებითვე, კაცი არამეტყველი, მაგრამ ფრიად დაკვირვებული?“ _____________________________________________________________
6. რა წოდება მიიღო ბიზანტიისაგან ჭიაბერმა?
________________________________________________________________________
7. საქართველოს რომელმა მეფემ მოანათვლინა ფარსმანი?
____________________________________________________________
8. გიორგი მეფის ბრძანებით ვისთვის უნდა მიეთხოვებინა მამამზეს უმცროსი ქალიშვილი?
__________________________________________________________________________
9. რითი უწამლა ბორდოხანმა მამამზეს?
_________________________________________________________________________________
10. ვის ეკუთვნოდა თავიდან „ძელიცხოვლის ჯვარი?“
______________________________________________________________________________
11. რომელ წელს აიღეს სარკინოზებმა თბილისი? _______________________________
12. რომელი სალოცავების აღმართვა უნდოდა აჯანყებულ თალაგვასა და მამამზეს?
___________________________________________________________________________________
13. ვისი დამხმარე ჯარები შემოიყვანა ფხოვში თალაგვამ?
__________________________________________________________________________________
14. რამდენი წლისა გაამეფეს გიორგი? ___________________________________
15. სადაური იყო არსაკიძე? _________________________________________________________
16. ვის ჩასჩიჩინებდა მზრდელი მუდამ: „ცხოვრება უდაბნოა ურწყული და ეცადე გარს შემოუარო?“ ______________________________________________________________
17. რომელი ციხე ეკუთვნოდა ფარსმანის ოჯახს?
_____________________________________________________________________________
18. ვინ იყო შემსმენელი ფარსმანისა?
_______________________________________________________________________________
19. დაწერეთ ფარსმანის შერქმეული სახელი სრულყოფილად.
_____________________________________________________________________________
20. სად შეირქვა ფარსმანმა ფარსმან სპარსი?
________________________________________________________________________
21. ვინ ვის ეუბნება: „ბრძენკაცი უნდა იყვეო და შლეგად მოაჩვენოო ადამიანებს თავი, გმირი უნდა იყვე და ჯაბანივით დადიოდე...“
_________________________________________________________________________________
22. რა არის სარკონეთისა და ზედაზნის მთების გვირგვინი?
______________________________________________________________________________
23. „ამიტომ ებრძოდა იგი ამ უხეში ლოდების ქაოსს,როგორც კოჭლი იაკობი თავის მრისხანე ღმერთს“, რომელი მხატვრული ხერხია? _____________________________________
24. „აგური აგურს წაეპოტინა“ რომელი მხატვრული ხერხია? ___________________________
25. „დიდოსტატის მარჯვენას“ მიხედვით ვის არ ეწევა სიკვდილი?
_____________________________________________________________________________
26. ვინ იყო მარიამ დედოფლის ყოვლისმსმენელი ყური და ყოვლისმხილველი თვალი?
__________________________________________________________________________
27. ცურვაში ვინ ჯობდა მეფესა და გირშელს? __________________________________________
28. ვინ შეაჩეჩა გიორგი მეფეს დედოფალი?
_____________________________________________________________________________
29. გაიხსენეთ გირშელის ფსევდონიმი? _____________________________________________
30. „მელქისედეკი ცას ეწია სიხარულისგან, რადგან მის მიერ ჩამოყვანილ ბიზანტიელ სტუმრებს მოთავებული დახვდებოდათ სვეტიცხოველი“. ამოიწერეთ ფრაზეოლოგიზმი.
____________________________________________________________________________
31. „გახადა სამოსი, გაოცდა, როცა ნახმლევებისგან დაჩეხილი სხეული ნახა, სავსებით ახალგაზრდა ვაჟკაცის სხეული -“ ვისზეა საუბარი?
___________________________________________________________________________
32. „კათალიკოსმა თვალი დაადგა ცვილივით გაყვითლებულ სახეს“, რომელი მხატვრული ხერხია გამოყენებული? ________________________________________________________
33. „სვეტიცხოველი გაახსენდა არსაკიძეს, გამარჯვებული გოლიათი ტაძართაგანი“, რომელი მხატვრული ხერხია? _____________________________________________________
34. „ცა ისეთი მაღალი იყო, ვარსკვლავებიც ისე ნაზად აფახულებდნენ იისფერ წამწამებს, არასოდეს ასეთი ბედნიერება არ უგრძვნია გიორგის“, რომელი მხატვრული ხერხია?
____________________________________________________________________________
35. „ცრემლმა იწვიმა კონსტანტინეს თვალთაგან, მაგრამ ვერც საყვარელს მისცა მან სული, რადგან სვეტიცხოვლისთვის შეეწირა იგი,“ ამოწერეთ მეტაფორა.
___________________________________________________________________________
36. რისი მაუწყებელი იყო სასახლეში ზვიადის გამოჩენა?
__________________________________________________________________________________
37. რატომ არ იყიდიდნენ ბიზანტიაში არსაკიძის სურათს (ნახატს)?
___________________________________________________________________________________
38. ვინ იყო თებრონია ფარსმანისათვის? ___________________________________________
39. ჩრდილოეთის კედელზე ჯვრის ქვევით ვისი სახელი იყო ამოტვიფრული?
_______________________________________________________________________________
40. ვინ ვის უთხრა: „მაძღარი მონები ვერაფერს შექმნიან კარგს?“
____________________________________________________________________________
41. რა იპოვა არსაკიძემ ხურსი აბულელის სარდაფში,რითაც დაინტერესდა?
_________________________________________________________________________________
42. რატომ მიათხოვეს ფარსმანს ვარდისახარი?
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
43. რას ნანობდა არსაკიძე,რა არ ასწავლა დედას?
___________________________________________________________________________________
44. „ხელოვნება გულის სისხლს მოითხოვს საფასად, თუ მთელი ჯანი არ შეალიე ამ სასტიკ ბომონს არაფერი გამოგივა ხელიდან,“ ვინ ამბობს?
__________________________________________________________________________________
45. როგორი ოსტატები სძაგდა არსაკიძეს?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
46. ვინ უყვარდა ყველაზე მეტად გიორგი მეფეს? __________________________________________________________________________________
47. ვის ჰყავდა ტყვედ შვიდი წელი გირშელი?
___________________________________________________________________________
48. „...ერთმორწმუნე საქართველოც სომხეთის დარად გადასანსლოს როგორმე, სანამდის პირში სული მიდგას, ვერ მოესწრება ამ დღეს ძაღლთაპირი“... ვისზეა საუბარი?
_____________________________________________________________________________
49. ვინ ამცნო შორენას არსაკიძის ხუროთმოძღვრად დანიშვნის ამბავი?
____________________________________________________________________________
50. ვის მიემხრო ბაქარ ჩორჩანელი ბიზანტიაში?
_____________________________________________________________________________
51. ვის შვენის, გიორგის ფიქრით, ტირილი?
ა) მოხუცს; ბ) ბალღს; გ) ვაჟკაცს; დ) ლამაზ ქალს.
52. რა გააკეთა შავლეგ ტოხაისძემიმისათვის,რომ მეფე გიორგის, თუ ამას დააპირებდა,ჭიაბერის საფლავის ხელყოფა ვერ მოეხერხებინა?
ა) გულზე მამამზის პაპის ლოდი დაადო; ბ) საფლავის ქვას ყალბი წარწერა გაუკეთა;
გ) ჭიაბერის ლოდი ცარიელ ადგილზე დადო; დ) ჭიაბერის გვამი უნიშნოდ დამარხა.
53. რას უწოდებს ავტორი ფარსმან სპარსს? ა) იბერიელ მწიგნობარს;
ბ) ბიზანტიის ტყვეს; გ) გამოცლილ სასმისს; დ) თვითმოძრავ ჭურს.
54. რით მოკლა გოდერძი ქალუნდაურმა გირშელი?
ა) ისრით. ბ) გიორგის მიერ ნაჩუქარი ხმლით. გ) შუბით. დ) წინაპრების დანატოვარი ხმლით
55. რატომ არ ლაპარაკობდა მეფე გიორგი ბერძნულად?
ა) იცოდა, მაგრამ არ სურდა, რომ ელაპარაკა. ბ) არ იცოდა. გ) კარგად არ იცოდა.
დ) იცოდა, მაგრამ ბერძნულად ლაპარაკს საეკლესიო პირების პრეროგატივად მიიჩნევდა.
56. რა არის არსაკიძის დასჯის ,,ოფიციალური“ მიზეზი?
ა) მკრეხელური ნახატების დახატვა. ბ) სვეტიცხოვლის ცუდად აგება.
გ) ფხოვის ამბოხში მონაწილეობა. დ) მეფესთან პირადი დაპირისპირება.
57. ვინ შეატყობინა არსაკიძეს, რომ შორენა სინამდვილეში მისი ძუძუმტე რ იყო?
ა) დედამ. ბ) გურანდუხტმა. გ) ვარდისახარმა. დ) ბოდოკიამ.
58. რატომ არ გაუტოლებს, ფარსმან სპარსის მინიშნებით, არსაკიძე თავს მეფე გიორგის?
ა) ის ჯერჯერობით ფარსმან სპარსს ,,ეჯიბრება“. ბ) გიორგი მეფეა და ამიტომ.
გ) ის თავმდაბალი კაცია. დ) ის თავს ღმერთს უტოლებს.
59. რას უწოდებს მეფე გიორგი (პირად საუბარში) შორენას?
ა) შირაზის ვარდს. ბ) ეკბატანას ვარდს. გ) ნებიერას. დ) ხევისბერების წინამძღოლს.
60. რატომ ვერ წაჰგლიჯეს, მეფე გიორგის თქმით, ბიზანტიელებმა სინდისი ვერავის?
ა) ასეთი ქონება არ არსებობს.
ბ) ასეთი ქონების წაგლეჯა შეუძლებელია.
გ) ასეთი ქონება ჯერ არ დასჭირვებიათ.
დ) ბიზანტიელთა მცდელობები,რომელიმე ერისთვის სინდისი წაეგლიჯათ, მარცხით დამთავრდა.
XII კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: -------------------------------------------------
თითეული სწორი პასუხი ფასდება 1 ქულით. მაქსიმალური ქულაა 60. გისურვებთ წარმატებას.
1. კ.გამსახურდიას ,,დიდოსტატის კონსტანტინეს მარჯვენას'' მიხედვით
რა იყო უდიდესი დასვენება მწერლისთვის გამსახურდიას თქმით?
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2. დაწერეთ: წარწერა სვეტიცხოველზე მარჯვენას ქვევით,რომელსაც გონიო ეპყრა?
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3. ვისზეა ნათქვამი: „ქერა,სავსებით ქერა კაცი,რომელსაც სიმინდის ხაშარივით ბრჭყვიალა,გრძელი ულვაში ჰქონდა?“
__________________________________________________________________________________
4. რას ნიშნავს მჩხიბავი? ________________________________________________________
5. ვისზეა ნათქვამი: „მდუმარე იყო ბუნებითვე, კაცი არამეტყველი, მაგრამ ფრიად დაკვირვებული?“ _____________________________________________________________
6. რა წოდება მიიღო ბიზანტიისაგან ჭიაბერმა?
________________________________________________________________________
7. საქართველოს რომელმა მეფემ მოანათვლინა ფარსმანი?
____________________________________________________________
8. გიორგი მეფის ბრძანებით ვისთვის უნდა მიეთხოვებინა მამამზეს უმცროსი ქალიშვილი?
__________________________________________________________________________
9. რითი უწამლა ბორდოხანმა მამამზეს?
_________________________________________________________________________________
10. ვის ეკუთვნოდა თავიდან „ძელიცხოვლის ჯვარი?“
______________________________________________________________________________
11. რომელ წელს აიღეს სარკინოზებმა თბილისი? _______________________________
12. რომელი სალოცავების აღმართვა უნდოდა აჯანყებულ თალაგვასა და მამამზეს?
___________________________________________________________________________________
13. ვისი დამხმარე ჯარები შემოიყვანა ფხოვში თალაგვამ?
__________________________________________________________________________________
14. რამდენი წლისა გაამეფეს გიორგი? ___________________________________
15. სადაური იყო არსაკიძე? _________________________________________________________
16. ვის ჩასჩიჩინებდა მზრდელი მუდამ: „ცხოვრება უდაბნოა ურწყული და ეცადე გარს შემოუარო?“ ______________________________________________________________
17. რომელი ციხე ეკუთვნოდა ფარსმანის ოჯახს?
_____________________________________________________________________________
18. ვინ იყო შემსმენელი ფარსმანისა?
_______________________________________________________________________________
19. დაწერეთ ფარსმანის შერქმეული სახელი სრულყოფილად.
_____________________________________________________________________________
20. სად შეირქვა ფარსმანმა ფარსმან სპარსი?
________________________________________________________________________
21. ვინ ვის ეუბნება: „ბრძენკაცი უნდა იყვეო და შლეგად მოაჩვენოო ადამიანებს თავი, გმირი უნდა იყვე და ჯაბანივით დადიოდე...“
_________________________________________________________________________________
22. რა არის სარკონეთისა და ზედაზნის მთების გვირგვინი?
______________________________________________________________________________
23. „ამიტომ ებრძოდა იგი ამ უხეში ლოდების ქაოსს,როგორც კოჭლი იაკობი თავის მრისხანე ღმერთს“, რომელი მხატვრული ხერხია? _____________________________________
24. „აგური აგურს წაეპოტინა“ რომელი მხატვრული ხერხია? ___________________________
25. „დიდოსტატის მარჯვენას“ მიხედვით ვის არ ეწევა სიკვდილი?
_____________________________________________________________________________
26. ვინ იყო მარიამ დედოფლის ყოვლისმსმენელი ყური და ყოვლისმხილველი თვალი?
__________________________________________________________________________
27. ცურვაში ვინ ჯობდა მეფესა და გირშელს? __________________________________________
28. ვინ შეაჩეჩა გიორგი მეფეს დედოფალი?
_____________________________________________________________________________
29. გაიხსენეთ გირშელის ფსევდონიმი? _____________________________________________
30. „მელქისედეკი ცას ეწია სიხარულისგან, რადგან მის მიერ ჩამოყვანილ ბიზანტიელ სტუმრებს მოთავებული დახვდებოდათ სვეტიცხოველი“. ამოიწერეთ ფრაზეოლოგიზმი.
____________________________________________________________________________
31. „გახადა სამოსი, გაოცდა, როცა ნახმლევებისგან დაჩეხილი სხეული ნახა, სავსებით ახალგაზრდა ვაჟკაცის სხეული -“ ვისზეა საუბარი?
___________________________________________________________________________
32. „კათალიკოსმა თვალი დაადგა ცვილივით გაყვითლებულ სახეს“, რომელი მხატვრული ხერხია გამოყენებული? ________________________________________________________
33. „სვეტიცხოველი გაახსენდა არსაკიძეს, გამარჯვებული გოლიათი ტაძართაგანი“, რომელი მხატვრული ხერხია? _____________________________________________________
34. „ცა ისეთი მაღალი იყო, ვარსკვლავებიც ისე ნაზად აფახულებდნენ იისფერ წამწამებს, არასოდეს ასეთი ბედნიერება არ უგრძვნია გიორგის“, რომელი მხატვრული ხერხია?
____________________________________________________________________________
35. „ცრემლმა იწვიმა კონსტანტინეს თვალთაგან, მაგრამ ვერც საყვარელს მისცა მან სული, რადგან სვეტიცხოვლისთვის შეეწირა იგი,“ ამოწერეთ მეტაფორა.
___________________________________________________________________________
36. რისი მაუწყებელი იყო სასახლეში ზვიადის გამოჩენა?
__________________________________________________________________________________
37. რატომ არ იყიდიდნენ ბიზანტიაში არსაკიძის სურათს (ნახატს)?
___________________________________________________________________________________
38. ვინ იყო თებრონია ფარსმანისათვის? ___________________________________________
39. ჩრდილოეთის კედელზე ჯვრის ქვევით ვისი სახელი იყო ამოტვიფრული?
_______________________________________________________________________________
40. ვინ ვის უთხრა: „მაძღარი მონები ვერაფერს შექმნიან კარგს?“
____________________________________________________________________________
41. რა იპოვა არსაკიძემ ხურსი აბულელის სარდაფში,რითაც დაინტერესდა?
_________________________________________________________________________________
42. რატომ მიათხოვეს ფარსმანს ვარდისახარი?
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
43. რას ნანობდა არსაკიძე,რა არ ასწავლა დედას?
___________________________________________________________________________________
44. „ხელოვნება გულის სისხლს მოითხოვს საფასად, თუ მთელი ჯანი არ შეალიე ამ სასტიკ ბომონს არაფერი გამოგივა ხელიდან,“ ვინ ამბობს?
__________________________________________________________________________________
45. როგორი ოსტატები სძაგდა არსაკიძეს?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
46. ვინ უყვარდა ყველაზე მეტად გიორგი მეფეს? __________________________________________________________________________________
47. ვის ჰყავდა ტყვედ შვიდი წელი გირშელი?
___________________________________________________________________________
48. „...ერთმორწმუნე საქართველოც სომხეთის დარად გადასანსლოს როგორმე, სანამდის პირში სული მიდგას, ვერ მოესწრება ამ დღეს ძაღლთაპირი“... ვისზეა საუბარი?
_____________________________________________________________________________
49. ვინ ამცნო შორენას არსაკიძის ხუროთმოძღვრად დანიშვნის ამბავი?
____________________________________________________________________________
50. ვის მიემხრო ბაქარ ჩორჩანელი ბიზანტიაში?
_____________________________________________________________________________
51. ვის შვენის, გიორგის ფიქრით, ტირილი?
ა) მოხუცს; ბ) ბალღს; გ) ვაჟკაცს; დ) ლამაზ ქალს.
52. რა გააკეთა შავლეგ ტოხაისძემიმისათვის,რომ მეფე გიორგის, თუ ამას დააპირებდა,ჭიაბერის საფლავის ხელყოფა ვერ მოეხერხებინა?
ა) გულზე მამამზის პაპის ლოდი დაადო; ბ) საფლავის ქვას ყალბი წარწერა გაუკეთა;
გ) ჭიაბერის ლოდი ცარიელ ადგილზე დადო; დ) ჭიაბერის გვამი უნიშნოდ დამარხა.
53. რას უწოდებს ავტორი ფარსმან სპარსს? ა) იბერიელ მწიგნობარს;
ბ) ბიზანტიის ტყვეს; გ) გამოცლილ სასმისს; დ) თვითმოძრავ ჭურს.
54. რით მოკლა გოდერძი ქალუნდაურმა გირშელი?
ა) ისრით. ბ) გიორგის მიერ ნაჩუქარი ხმლით. გ) შუბით. დ) წინაპრების დანატოვარი ხმლით
55. რატომ არ ლაპარაკობდა მეფე გიორგი ბერძნულად?
ა) იცოდა, მაგრამ არ სურდა, რომ ელაპარაკა. ბ) არ იცოდა. გ) კარგად არ იცოდა.
დ) იცოდა, მაგრამ ბერძნულად ლაპარაკს საეკლესიო პირების პრეროგატივად მიიჩნევდა.
56. რა არის არსაკიძის დასჯის ,,ოფიციალური“ მიზეზი?
ა) მკრეხელური ნახატების დახატვა. ბ) სვეტიცხოვლის ცუდად აგება.
გ) ფხოვის ამბოხში მონაწილეობა. დ) მეფესთან პირადი დაპირისპირება.
57. ვინ შეატყობინა არსაკიძეს, რომ შორენა სინამდვილეში მისი ძუძუმტე რ იყო?
ა) დედამ. ბ) გურანდუხტმა. გ) ვარდისახარმა. დ) ბოდოკიამ.
58. რატომ არ გაუტოლებს, ფარსმან სპარსის მინიშნებით, არსაკიძე თავს მეფე გიორგის?
ა) ის ჯერჯერობით ფარსმან სპარსს ,,ეჯიბრება“. ბ) გიორგი მეფეა და ამიტომ.
გ) ის თავმდაბალი კაცია. დ) ის თავს ღმერთს უტოლებს.
59. რას უწოდებს მეფე გიორგი (პირად საუბარში) შორენას?
ა) შირაზის ვარდს. ბ) ეკბატანას ვარდს. გ) ნებიერას. დ) ხევისბერების წინამძღოლს.
60. რატომ ვერ წაჰგლიჯეს, მეფე გიორგის თქმით, ბიზანტიელებმა სინდისი ვერავის?
ა) ასეთი ქონება არ არსებობს.
ბ) ასეთი ქონების წაგლეჯა შეუძლებელია.
გ) ასეთი ქონება ჯერ არ დასჭირვებიათ.
დ) ბიზანტიელთა მცდელობები,რომელიმე ერისთვის სინდისი წაეგლიჯათ, მარცხით დამთავრდა.
შემაჯამებელი სამუშაო №1
VI კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: -----------------------------------------------
მაქსიმალური ქულაა 25. გისურვებთ წარმატებებს!
,,წვიმის მოყვარული კაცი“
1. როგორ გაჩნდა ჯადოსნური ყვავილები ქალაქში? (1ქ.)
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. როგორ შეცვალეს ყვავილებმა ქალაქის ცხოვრება? როგორები გახდნენ მოქალაქეები?(2ქ.)
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. რა იყო თავად წვიმის მოყვარული კაცის ცვლილების მიზეზი? (1ქ.)
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
VI კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: -----------------------------------------------
მაქსიმალური ქულაა 25. გისურვებთ წარმატებებს!
,,წვიმის მოყვარული კაცი“
1. როგორ გაჩნდა ჯადოსნური ყვავილები ქალაქში? (1ქ.)
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. როგორ შეცვალეს ყვავილებმა ქალაქის ცხოვრება? როგორები გახდნენ მოქალაქეები?(2ქ.)
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. რა იყო თავად წვიმის მოყვარული კაცის ცვლილების მიზეზი? (1ქ.)
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. თავდაპირველად
რას გრძნობდა კაცი მოცეკვავე გოგონების დანახვისას? (1ქ.)
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5. რას წერდა წვიმის
მოყვარული კაცი თავის დავთარში? (1ქ.)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. მიუწერეთ განმარტებები:
(4ქ.)
აიმრიზა - ----------------------------------- თავქარიანი - ---------------------------------
ბზე- ----------------------------------------- გული მოეცა- ----------------------------------
იხტიბარი არ გაიტეხა- ----------------------------- თვალი უყო- ---------------------------------
არ ეპიტნავა- ----------------------------------------- თავში ბზე უყრია- --------------------------
,,ყველაზე კარგი პაპა“
7. რა მიზნით დაძრწოდნენ მეფის ვეზირები კარდაკარ? (1ქ.)
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. როგორ გადაარჩინა სიტყვის პაპამ მშრომელი კაცი? (1ქ.)
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. რატომ არ გაატანა ზღვათა ხელმწიფემ თავისი ქალიშვილი მეფეს? (1ქ.)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. თქვენი აზრით, რატომ მოატყუეს სიტყვის პაპამ და გამრჯე კაცმა მეფე? როგორ შეაფასებდით მათ საქციელს? (2ქ.)
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
აიმრიზა - ----------------------------------- თავქარიანი - ---------------------------------
ბზე- ----------------------------------------- გული მოეცა- ----------------------------------
იხტიბარი არ გაიტეხა- ----------------------------- თვალი უყო- ---------------------------------
არ ეპიტნავა- ----------------------------------------- თავში ბზე უყრია- --------------------------
,,ყველაზე კარგი პაპა“
7. რა მიზნით დაძრწოდნენ მეფის ვეზირები კარდაკარ? (1ქ.)
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. როგორ გადაარჩინა სიტყვის პაპამ მშრომელი კაცი? (1ქ.)
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. რატომ არ გაატანა ზღვათა ხელმწიფემ თავისი ქალიშვილი მეფეს? (1ქ.)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. თქვენი აზრით, რატომ მოატყუეს სიტყვის პაპამ და გამრჯე კაცმა მეფე? როგორ შეაფასებდით მათ საქციელს? (2ქ.)
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. ზღვათა მეფემ
არჩევანი გამრჯე, უბრალო კაცზე გააკეთა და თავისი ქალიშვილი მას მიათხოვა. თქვენი აზრით,
რატომ? (1ქ.)
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. ჩამოთვლილთაგან, რომელია ფორმაუცვლელი მეტყველების ნაწილი? (0,5ქ.)
ა) თანდებული ბ) რიცხვითი სახელი გ) ნაცვალსახელი დ) არსებითი სახელი
13. რომელ ბრუნვას არ დაერთვის თანდებული? (1ქ.)
ა) სახელობითსა და მოთხრობითს გ) მოთხრობითსა და წოდებითს
ბ) მოთხრობითსა და მიცემითს დ) ნათესაობითსა და წოდებითს
14. რომელი არ არის მიცემითი ბრუნვის თანდებული? (0,5ქ.)
ა) -თან; ბ) -ზე; გ) -დან; დ) -ში;
15. ჩამოთვლილთაგან რომელია მართებული? (0,5ქ.)
ა) თავ ქვეშ; ბ) კოვზე; გ) ვახტანგისთან; დ) ჩრდილქვეშ
16. რომელი მათგანია მიცემით ბრუნვაში? (0,5ქ.)
ა) ბავშვისგან. ბ) ბავშვითურთ. გ) ბავშვთან.
17. წაიკითხეთ ტექსტი. არსებით სახელებს ერთი ხაზი გაუსვით ქვეშ, ზედსართავ სახელებს კი - ორი. (6 ქ.)
,,ბაიამ იცის, რომ ყვავილის სახელი ჰქვია. ის ყვავილი, ბაია, ყვითელია, მკვრივფურცლებიანი, მწვანე ბალახებში სულ მზესავით ბრწყინავს. ბაია რომ დაიყვავილებს, ესე იგი ყვითელი გვირგვინები ჩამოეშლება, მუხუდოებზე ცოტა მსხვილი ეკლიანი კაკლებიღა რჩება....
ბაია მივა სარკესთან და აკვირდება საკუთარ თავს. შუბლი, ცხვირი, ღაწვისთავები, ნიკაპი და მხრები ბაიასაც მზისფრად უბრწყინავს. ხანდახან თვალებიც უბრწყინავს, მაგრამ თვალები უმთავრესად ნაღვლიანი და მიბურუსებული აქვს, თითქოს სულ ახლა, აი , ახლა უტირიაო, თითქოს სადღაც რაღაცა სტკივა და ტკივილს აყურადებსო....“
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. ჩამოთვლილთაგან, რომელია ფორმაუცვლელი მეტყველების ნაწილი? (0,5ქ.)
ა) თანდებული ბ) რიცხვითი სახელი გ) ნაცვალსახელი დ) არსებითი სახელი
13. რომელ ბრუნვას არ დაერთვის თანდებული? (1ქ.)
ა) სახელობითსა და მოთხრობითს გ) მოთხრობითსა და წოდებითს
ბ) მოთხრობითსა და მიცემითს დ) ნათესაობითსა და წოდებითს
14. რომელი არ არის მიცემითი ბრუნვის თანდებული? (0,5ქ.)
ა) -თან; ბ) -ზე; გ) -დან; დ) -ში;
15. ჩამოთვლილთაგან რომელია მართებული? (0,5ქ.)
ა) თავ ქვეშ; ბ) კოვზე; გ) ვახტანგისთან; დ) ჩრდილქვეშ
16. რომელი მათგანია მიცემით ბრუნვაში? (0,5ქ.)
ა) ბავშვისგან. ბ) ბავშვითურთ. გ) ბავშვთან.
17. წაიკითხეთ ტექსტი. არსებით სახელებს ერთი ხაზი გაუსვით ქვეშ, ზედსართავ სახელებს კი - ორი. (6 ქ.)
,,ბაიამ იცის, რომ ყვავილის სახელი ჰქვია. ის ყვავილი, ბაია, ყვითელია, მკვრივფურცლებიანი, მწვანე ბალახებში სულ მზესავით ბრწყინავს. ბაია რომ დაიყვავილებს, ესე იგი ყვითელი გვირგვინები ჩამოეშლება, მუხუდოებზე ცოტა მსხვილი ეკლიანი კაკლებიღა რჩება....
ბაია მივა სარკესთან და აკვირდება საკუთარ თავს. შუბლი, ცხვირი, ღაწვისთავები, ნიკაპი და მხრები ბაიასაც მზისფრად უბრწყინავს. ხანდახან თვალებიც უბრწყინავს, მაგრამ თვალები უმთავრესად ნაღვლიანი და მიბურუსებული აქვს, თითქოს სულ ახლა, აი , ახლა უტირიაო, თითქოს სადღაც რაღაცა სტკივა და ტკივილს აყურადებსო....“
მეექვსე კლასი
ქართული ენა და
ლიტერატურა
მოსწავლის სახელი და გვარი:
_______________________________
1. ვინ არის ავტორი
ლექსისა ,,ვუმღერ სამშობლოს“?
ა) ირაკლი აბაშიძე; ბ) გიორგი ლეონიძე; გ) იაკობ გოგებაშვილი.
2. რომელ ეკლესიაში აღმოაჩინეს შოთა რუსთაველის ფრესკა?
ა) საბერძნეთში,
ივერიის მონასტერში;
ბ) საქართველოში,
სვეტიცხოვლის ტაძარში;
გ) პალესტინაში,
იერუსალიმის ჯვრის მონასტერში.
3. 1960 წლის ოქტომბერში, სად გაემგზავრნენ ქართველი
მეცნიერები: აკაკი შანიძე, გიორგი წერეთელი, ირაკლი აბაშიძე? და რატომ?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. რა იყო მიზეზი ბერად აღკვეცილი თორნიკე ერისთავის საერო ცხოვრებაში დაბრუნებისა?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5. რა ბრძანება გასცა თორნიკე ერისთავმა ბრძოლის დასრულების შემდეგ?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. რამ გაუჩინა მწერალს სურვილი - ლექსიკონში სიტყვა
,,გულის“ განმარტება მოეძებნა? (,,გული“).
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7. ,, ლექსმა ჯერ სიხარულით ამავსო, შემდეგ სევდა მომგვარა, სულ ბოლოს -შური. დიახ, კეთილი შურით ვწერ ამ წერილს“
- წერს ნოდარ დუმბაძე. ლექსის კითხვამ მწერალს
სრულიად საპირისპირო გრძნობები აღუძრა. როგორ ფიქრობთ, რატომ?
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. ,,დალოცვილო, ეგრე როგორ უნდა გამოართვა კაცს
სათქმელი პირიდან?!“ - ამბობს ნოდარ დუმბაძე
შოთა ნიშნიანიძის შესახებ. როგორ გესმით ხაზგასმული ფრაზის მნიშვნელობა?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. აფხაზეთის ომის ყველაზე დიდ პოზიტივად, რას მიიჩნევს სტატიის ავტორი? (,,კვირის პალიტრის“ სტატიებიდან გამომდინარე).
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. ტექსტის შინაარსის გათვალისწინებით შეარჩიეთ, ჩამოთვლილთაგან
რომელია ტექსტში ხაზგასმული სიტყვების შესაფერისი
ანტონიმები და მიუწერეთ შესაბამისი რიცხვი.
ა) ბრტყელი - ბ) გლუვი - გ) მკვრივი - დ) მრავალი -
ე) მშრალი
- ვ) რბილი - ზ) სქელი - თ) ულევი - ი) ფაქიზი -
კ) ხშირი
- ლ)
უგემური -
ტროპიკული ტყეები
გამოირჩევა (1) მკაცრი კლიმატით.
ბანანი ტროპიკების უძველესი
მცენარეა და აქ მისი (2) ცოტა სახეობა
ხარობს. ბანანის ნაყოფს
(3) თხელი, (4) ხაოიანი კანი და (5) გემრიელი რბილობი აქვს.
შემაჯამებელი
სამუშაო №1
VII კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: --------------------------------------------------
1. კოლაუ ნადირაძის ლექსის მიხედვით ( ,,25თებერვალი, 1921 წელი“ ), როგორია კრწანისის ველი? (1 ქ.)
ა)ყაყაჩოებით დაფარული. ბ)მთებითა და მდინარით შემოსაზღვრული.
გ)ქართლის დედის ცრემლით ნანამი. დ)გმირთა სისხლით გაპოხიერებული.
2. როგორია ,,სიკვდილი“, რომელიც ქალაქში შემოდის? (1 ქ.)
ა) თეთრ ცხენზე ზის და ნელა მოძრაობს.
ბ) განგმირულ მკერდებსა და დალეწილ გვამებზე აბიჯებს.
გ) მუზარადი ახურავს.
დ) ხმალი უჭირავს.
3. დააკვირდით სიტყვებს: გოლგოთა, სისხლი, გაყიდვა, წამების ჯვარი.ვისთან აიგივებს ავტორი დამარცხებულ საქართველოს? თქვენი აზრით ამ სიტყვებში ჩანს თუ არა ავტორის იმედი, რომ დამარცხებული საქართველო გაძლიერდება და განთავისუფლდება? რატომ ფიქრობთ ასე? (2 ქ.)
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. როგორ გესმით ფრაზა: ,,მძიმედ დაეშვა ჩვენი ალამი“? (1 ქ.)
___________________________________________________________________________________
5. როდის გადაწყვიტა რუსეთის ბოლშევიკურმა მთავრობამ დამოუკიდებელი საქართველოს დაპყრობა? რა მოვლენები უსწრებდა რუსეთ-საქართველოს ომს? (1 ქ.)
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. როგორ აღწერს იუნკერი მათიკაშვილი სამშობლოდან გამოთხოვებას? (1 ქ.)
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
,,მოგზაურობა აფრიკაში“
7. რას მიიჩნევს მთავარი გმირი ,,აფრიკაში მოგზაურობად“? (1 ქ.)
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. რა შეგიძლიათ თქვათ მთავარი პერსონაჟის შესახებ? მისი რა თვისებები გეჩვენებათ მიუღებლად? ( 1 ქ.) ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. რატომ გადაწყვეტს ბიჭი დედას ნიშნობის ბეჭედი დაუბრუნოს? (1 ქ.)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. თბილისში დაბრუნების შემდეგ ბიჭი კვლავ წებოს ყიდულობს. თქვენი აზრით, ეს ყველაზე კარგი გამოსავალია მისთვის? თქვენ რას ურჩევდით მას? (2 ქ.)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. ზმნისწინთა დართვით მიიღეთ სხვადასხვა მნიშვნელობის ზმნები და მათი გამოყენებით შეადგინეთ წინადადებები ( სასურველია 4 – 5 წინადადება). (2 ქ.)
VII კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: --------------------------------------------------
1. კოლაუ ნადირაძის ლექსის მიხედვით ( ,,25თებერვალი, 1921 წელი“ ), როგორია კრწანისის ველი? (1 ქ.)
ა)ყაყაჩოებით დაფარული. ბ)მთებითა და მდინარით შემოსაზღვრული.
გ)ქართლის დედის ცრემლით ნანამი. დ)გმირთა სისხლით გაპოხიერებული.
2. როგორია ,,სიკვდილი“, რომელიც ქალაქში შემოდის? (1 ქ.)
ა) თეთრ ცხენზე ზის და ნელა მოძრაობს.
ბ) განგმირულ მკერდებსა და დალეწილ გვამებზე აბიჯებს.
გ) მუზარადი ახურავს.
დ) ხმალი უჭირავს.
3. დააკვირდით სიტყვებს: გოლგოთა, სისხლი, გაყიდვა, წამების ჯვარი.ვისთან აიგივებს ავტორი დამარცხებულ საქართველოს? თქვენი აზრით ამ სიტყვებში ჩანს თუ არა ავტორის იმედი, რომ დამარცხებული საქართველო გაძლიერდება და განთავისუფლდება? რატომ ფიქრობთ ასე? (2 ქ.)
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. როგორ გესმით ფრაზა: ,,მძიმედ დაეშვა ჩვენი ალამი“? (1 ქ.)
___________________________________________________________________________________
5. როდის გადაწყვიტა რუსეთის ბოლშევიკურმა მთავრობამ დამოუკიდებელი საქართველოს დაპყრობა? რა მოვლენები უსწრებდა რუსეთ-საქართველოს ომს? (1 ქ.)
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. როგორ აღწერს იუნკერი მათიკაშვილი სამშობლოდან გამოთხოვებას? (1 ქ.)
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
,,მოგზაურობა აფრიკაში“
7. რას მიიჩნევს მთავარი გმირი ,,აფრიკაში მოგზაურობად“? (1 ქ.)
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. რა შეგიძლიათ თქვათ მთავარი პერსონაჟის შესახებ? მისი რა თვისებები გეჩვენებათ მიუღებლად? ( 1 ქ.) ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. რატომ გადაწყვეტს ბიჭი დედას ნიშნობის ბეჭედი დაუბრუნოს? (1 ქ.)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. თბილისში დაბრუნების შემდეგ ბიჭი კვლავ წებოს ყიდულობს. თქვენი აზრით, ეს ყველაზე კარგი გამოსავალია მისთვის? თქვენ რას ურჩევდით მას? (2 ქ.)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. ზმნისწინთა დართვით მიიღეთ სხვადასხვა მნიშვნელობის ზმნები და მათი გამოყენებით შეადგინეთ წინადადებები ( სასურველია 4 – 5 წინადადება). (2 ქ.)
|
აქვს
|
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. ( 12 ქ.) გაასწორეთ ტექსტში მოცემული შეცდომები. გამოიყენეთ ცხრილი:
არტანუჯი
ერთ დროს ქართულ მეფეთა სატახტო ქალაქი იყო არტანუჯი. ის მე-V საუკუნეში დაუარსებია. კლდეზე დაშენებული მკვიდრი ციხესიმაგრე იოლათ უმკლავდებოდა მომხვდურს.
ეს ციხე ქალაქი სტრატეგიულათ ხელ-საყრელ ადგილას მდებარეობდა. აქ უნდა გაევლო ტრაპიზონის გზას, რომელსაც მგზავრი ბიზანტიის იმპერიის დედა-ქალაქში, კონსტანტინეპოლში მიყავდა.
მე-VI-VIII-ე საუკუნებში არაბთა შემოსევებმა დააქციენ საქართველოს სამეფო, დედაქალაქ თბილიში არაბთა ამირა ისხდა.
აშოტი კურაპალატმა სახლეულითა და ერდგული კარის-კაცებით სამხრეთ საქართველოს მიაშურა და არტანუჯს დაემკვიდრა. აქაური ხევები და ვიწრო ხეობები მტერის შემოსევების დროს ხალხის შესახიზნათ მარჯვე იყო.
აშოტ I სათავე დაუდო ბაგრატოვანთა დინასტიას, რომელიც 1000 წელი იჯდა საქართველოს სამეფო ტახტზედ.
აშოტის მხარს უჭერდა ბიზანტია და მან ნელნელა იწყო საქართველოს აღორძინება-მოშენება, გაანახლა ციხექალაქი, აღაშენა და გააძლიერა.
სოფლის მეურნეობის აღორძინებამ, ხელოვნების განვითარებამ და აღებმიცემობის გაფართოებამ გაანმტკიცა ქვეყანაც.
ერთიანი საქართველოს დროს არტანუჯი კლარჯეთის საერისთავოს ცენტრი იყო.
დღეს ნაკლებათ ეტყობა ქართული იერი აქაურობას. საქარავნო გზის ნიშატიც თითქმის გამქრალა. მე-IX-ე საუკუნის ქართული გუმბათიანი ეკლესიის ნანგრევები და დაქცეული ციხის კედელებში ალაგალაგ ჩარჩენილი ჩუქურთმიანი ქვები გვახსენებენ, ვისი მიწაა ეს, ვინ იყო მათი მაშენებელი და პატრონი.
არადა, აქედან მართავდა ქვეყანას დიდი აშოტი კურაპალატი, აქ დააბიჯებდენ ქართული სულის ამაღორძინებელაღმაშენებელი გრიგოლ ხანძთელი, გურამ მამფალი...
ეხლა თურქეთის პატარა პროვინციული ქალაქია არტანუჯი.
შეცდომა |
სწორი ფორმა |
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
მაქსიმალური ქულაა 26.
შემაჯამებელი სამუშაო №3
VII კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ----------------------------------------
მაქსიმალური ქულაა 25. გისურვებთ წარმატებებს!
,,ჩიტების გამომზამთრებელი“
1. (1 ქ.) რატომ არ ეთანხმება მამა დედის რჩევას?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. (1 ქ.) რატომ არის ბიჭის მოქმედება მშობლებისათვის, განსაკუთრებით კი დედისთვის, მიუღებელი?
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. (2 ქ.) ტექსტში არ ჩანს არც ბიჭის სკოლა და არც მისი მასწავლებლები, მაგრამ გარკვეული წარმოდგენა მკითხველს მაინც ექმნება მათ შესახებ. თქვენი აზრით, როგორია ის სკოლა, რომელშიც ბიჭი სწავლობს? რა შეგიძლიათ თქვათ მისი მასწავლებლების შესახებ?
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. (1 ქ.) თქვენი აზრით, რა დამოკიდებულებაა მშობლებსა და შვილებს შორის? რა არის მათ შორის გაუცხოების მიზეზი?
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
,,მთის გადაღმა“
5. (2 ქ.) რაზე ოცნებობს ზურა? რომელი სასწავლო დისციპლინა უყვარს განსაკუთრებით? თქვენი აზრით, რატომ უყვარს მას ეს საგანი?
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. (1 ქ.) ბიჭს არ უნდა ინდაურების სამწყემსავად წასვლა.როგორ ფიქრობთ, რა არის ამის მიზეზი?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7. (1 ქ.) რატომ ეშინიათ ბავშვებს მამის?
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. (1 ქ.) როგორ გამოხატავს ბიჭი პროტესტს?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
,,წერილები ვაჟიშვილს“
9. (3 ქ.) თქვენ გაეცანით XVIII საუკუნეში დაწერილ ორ წერილს, რომელთაც მამა უძღვნის შვილს. ორივეს დამრიგებლობითი ხასიათი აქვს. ამ რჩევებიდან რომელია თქვენთვის დღეს მისაღები? მიუღებელი? რატომ? დაასაბუთეთ თქვენი აზრი.
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
,,მინდვრებში“
10. (1 ქ.) რატომ თქვეს ტუვაშებმა უარი დიუბერების წინადადებაზე? რით ამართლებდნენ ისინი თავიანთ უარს?
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. (1 ქ.) თქვენი აზრით, დაუშვეს თუ არა შეცდომა შარლოს მშობლებმა, როდესაც მის გაშვილებაზე უარი თქვეს?
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. (1 ქ.) რა მიგაჩნიათ შარლოს შინიდან წასვლის მიზეზად?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
13. (1 ქ.) ორი ოჯახი გარეგნულად ერთმანეთს ძალიან წააგავს, მაგრამ შინაგანად კი ძალზე განსხვავებულები არიან. სად, მოთხრობის რომელ ნაწილში, იგრძნობა ეს განსხვავება ყველაზე მკაფიოდ?
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
14. (8 ქ.) გაასწორეთ შეცდომები და ისე გადაიწერეთ ტექსტი.
ძველი თბილისური ყოფაცხოვრება წარმოუდგენელი იყო თულუხჩის გარეშე. ქალაქელები სასმელ წყალს ოდიდგანვე მტკვრიდან იღებდენ. წყალი დაჰქონდათ ხარის ტყავიდან საგანგებოდ შეკერილი რუმბით თულუხით, რომელსაც თმიანი მხარე შიგნით ჰქონდათ მოცემული. თულუხს ცხენს გადაკიდებდნენ ორსავე გვერდზე. ცხენს, ზურგი რომ არ გაჰხეხოდა და წყლის შხეფებიდანაც დაცული ყოფილიყო, ბეწვიან ტყავს უფენდნენ. მათ, ვისაც ცხენი არ ყავდა, თულუხს ზურგით ატარებდნენ. წყალის გამყიდველს თულუხჩი ქვიოდა. ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
ტესტები
შემაჯამებელი სამუშაო №2
მეექვსე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: --------------------------------------------------------------
მოცემული ტესტები შედგება 20 კითხვისგან. თითეული სწორი პასუხი ფასდება ერთი ქულით. მაქსიმალური ქულაა 20.
1. ვინ ნახეს ნადირიბის შემდეგ ავთანდილმა და როსტევანმა?
ა) ხატაელები; ბ) ხვარაზმელები; გ) მალულად მოსული მტერი; დ) უცხო მოყმე.
2. ვის მიემართა ფრაზა: ,,შავი ცხენი სადავითა ჰყვა ლომსა და ვითა გმირსა“?
ა) არაბთა სპასპეტს; ბ) უცხო მოყმეს; გ) მულღაზანზარის მეფეს; დ) ხვარაზმშას.
3. სხეულის რომელი ნაწილის აღმნიშვნელი მეტაფორაა ,,ვარდი“?-,,ცრემლსა ვარდი დაეთრთვილა“.
ა) ტანის. ბ) ღაწვების. გ) თმების. დ) კბილების.
4. რა მდგომარეობაში ნახეს უცხო მოყმე მონადირე არაბებმა?
ა) მოცინარი. ბ) მომღერალი. გ) მტირალი. დ) მძინარე.
5. რა ემოსა უცხო მოყმეს?
ა) გირჯაკი. ბ) კილიკი. გ) ვეფხვის ტყავი. დ) სამეფო მანტია.
6. რა ეხურა თავზე უცხო მოყმეს?
ა) ტყავის ქუდი. ბ) ყაბალახი. გ) ვეფხვის ტყავის ქუდი. დ) სამეფო გვირგვინი.
7. ვეფხვის ტყავისა და შავი ცხენის გარდა, კიდევ რომელი ნივთი წარმოადგენდა უცხო მოყმის განუყოფელ ატრიბუტს?
ა) მშვილდი. ბ) მათრახი. გ) ხმალ-ქარქაში. დ) ისარ-კარპაჭი.
8. რა გადაწყვიტა მეფე როსტევანმა, როცა მტირალი უცხო მოყმე დაინახა?
ა) მისი დაჩაგვრა განიზრახა. ბ) მისი მოკვლა განიზრახა.
გ) მისი ვინაობის შეტყობა განიზრახა. დ) ქვეყნიდან მისი განდენვნა განიზრახა.
9. რისი აღმნიშვნელია ,,გიშრისა ღარი“? - ,,მუნვე წვიმს წვიმა ბროლისა, ჰგია გიშრისა ღარი სად?“
ა) გატეხილი გიშრის. ბ) გახვრეტილი გიშრის. გ) შავი წამწამების. დ) შავი წარბების.
10. როგორ მოექცა როსტევანისაგან გაგზავნილი მონა უცხო მოყმეს?
ა) შორიდან დაუძახა. ბ) მისვლისთანავე უყვირა.
გ) მათრახი გადაუქნია. დ) შიშით და დაყვავებით გადასცა მეფის დანაბარები.
11. რას ნიშნავს ,,გაუმეცარდა“?
ა) ყურადღება არ მიაქცია. ბ) ყურადღება მიაქცია.
გ) თავხედურად მოექცა. დ) უმეცრება გამოიჩინა.
12. რატომ არ გასცა ხმა უცხო მოყმემ როსტევანის მიერ მიგზავნილ მონას?
ა) ყურადღების ღირსად არ ჩათვალა. ბ) მისი მისვლა და დალაპარაკება ვარ გაიგო.
გ) მეფის გაბრაზება სურდა. დ) არაბებთან შებრძოლება სურდა.
13. როგორ შეხვდა მეფე როსტევანი იმ ამბავს, რომ უცხო მოყმემ არად ჩააგდო მისი ბრძანება?
ა) გულგრილად. ბ) განრისხდა. გ) განერიდა. დ) დანაღვლიანდა.
14. რამდენი კაცი გაგზავნა მეორედ როსტევანმა უცხო მოყმის მოსაყვანად?
ა) ასი. ბ) ორასი. გ) ათი. დ) ოცი.
15. რამ შეაკრთო წყლის პირას მჯდომი უცხო მოყმე?
ა) ირმების ბღავილმა. ბ) დაძახებამ. გ) აბჯრის ჩხრიალმა. დ) მარეკების ყვირილმა.
16. რას ნიშნავს: ,,მკლავნი გაიმამაცურა“?
ა) მკლავები დაკუნთული ჰქონდა. ბ) საბრძოლველად მოემზადა.
გ) გასაქცევად მოემზადა. დ) მკლავები დაუძაბუნდა.
17. როგორ მოიქცა უცხო მოყმე, როდესაც როსტევანის მონებმა მისი შეპყრობა განიზრახეს?
ა) დახოცა ისინი. ბ) დანებდა მათ.
გ) ერთგულება შესთავაზა. დ)მეფე როსტევანს სასახლეში გაჰყვა.
18. რატომ გადაიკარგა უცხო მოყმე?
ა) როსტევანის ლაშქრის სიმრავლეს ვეღარ სძლია.
ბ) როსტევანის მონებთან საბრძოლველი ძალა აღარ ჰქონდა.
გ) როსტევანთან ბრძოლის შეეშინდა.
დ) მეფეს შეგნებულად გაერიდა.
19. ვისზე ამბობს პოეტი: ,,ჰგვანდა ქვესკნელს ჩაძრომილსა ანუ ზეცად ანაფრენსა“?
ა) ქაჯეთის ციხის მცველებზე. ბ) ფატმანის გრძნეულ მონაზე.
გ) მეკობრეებზე. დ) უცხო მოყმეზე.
20. როგორ იმოქმედა უცხო მოყმის გაუჩინარებამ როსტევანზე?
ა) დანაღვლიანდა.
ბ) ნადირობის გაგრძელება ბრძანა.
გ) ნადიმის მოწყობა მოისურვა.
დ) უხაროდა, უცხო მოყმესთან შებრძოლება რომ არ მოუწია.
შემაჯამებელი სამუშაო №2
მეექვსე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: --------------------------------------------------------------
მოცემული ტესტები შედგება 20 კითხვისგან. თითეული სწორი პასუხი ფასდება ერთი ქულით. მაქსიმალური ქულაა 20.
1. ვინ ნახეს ნადირიბის შემდეგ ავთანდილმა და როსტევანმა?
ა) ხატაელები; ბ) ხვარაზმელები; გ) მალულად მოსული მტერი; დ) უცხო მოყმე.
2. ვის მიემართა ფრაზა: ,,შავი ცხენი სადავითა ჰყვა ლომსა და ვითა გმირსა“?
ა) არაბთა სპასპეტს; ბ) უცხო მოყმეს; გ) მულღაზანზარის მეფეს; დ) ხვარაზმშას.
3. სხეულის რომელი ნაწილის აღმნიშვნელი მეტაფორაა ,,ვარდი“?-,,ცრემლსა ვარდი დაეთრთვილა“.
ა) ტანის. ბ) ღაწვების. გ) თმების. დ) კბილების.
4. რა მდგომარეობაში ნახეს უცხო მოყმე მონადირე არაბებმა?
ა) მოცინარი. ბ) მომღერალი. გ) მტირალი. დ) მძინარე.
5. რა ემოსა უცხო მოყმეს?
ა) გირჯაკი. ბ) კილიკი. გ) ვეფხვის ტყავი. დ) სამეფო მანტია.
6. რა ეხურა თავზე უცხო მოყმეს?
ა) ტყავის ქუდი. ბ) ყაბალახი. გ) ვეფხვის ტყავის ქუდი. დ) სამეფო გვირგვინი.
7. ვეფხვის ტყავისა და შავი ცხენის გარდა, კიდევ რომელი ნივთი წარმოადგენდა უცხო მოყმის განუყოფელ ატრიბუტს?
ა) მშვილდი. ბ) მათრახი. გ) ხმალ-ქარქაში. დ) ისარ-კარპაჭი.
8. რა გადაწყვიტა მეფე როსტევანმა, როცა მტირალი უცხო მოყმე დაინახა?
ა) მისი დაჩაგვრა განიზრახა. ბ) მისი მოკვლა განიზრახა.
გ) მისი ვინაობის შეტყობა განიზრახა. დ) ქვეყნიდან მისი განდენვნა განიზრახა.
9. რისი აღმნიშვნელია ,,გიშრისა ღარი“? - ,,მუნვე წვიმს წვიმა ბროლისა, ჰგია გიშრისა ღარი სად?“
ა) გატეხილი გიშრის. ბ) გახვრეტილი გიშრის. გ) შავი წამწამების. დ) შავი წარბების.
10. როგორ მოექცა როსტევანისაგან გაგზავნილი მონა უცხო მოყმეს?
ა) შორიდან დაუძახა. ბ) მისვლისთანავე უყვირა.
გ) მათრახი გადაუქნია. დ) შიშით და დაყვავებით გადასცა მეფის დანაბარები.
11. რას ნიშნავს ,,გაუმეცარდა“?
ა) ყურადღება არ მიაქცია. ბ) ყურადღება მიაქცია.
გ) თავხედურად მოექცა. დ) უმეცრება გამოიჩინა.
12. რატომ არ გასცა ხმა უცხო მოყმემ როსტევანის მიერ მიგზავნილ მონას?
ა) ყურადღების ღირსად არ ჩათვალა. ბ) მისი მისვლა და დალაპარაკება ვარ გაიგო.
გ) მეფის გაბრაზება სურდა. დ) არაბებთან შებრძოლება სურდა.
13. როგორ შეხვდა მეფე როსტევანი იმ ამბავს, რომ უცხო მოყმემ არად ჩააგდო მისი ბრძანება?
ა) გულგრილად. ბ) განრისხდა. გ) განერიდა. დ) დანაღვლიანდა.
14. რამდენი კაცი გაგზავნა მეორედ როსტევანმა უცხო მოყმის მოსაყვანად?
ა) ასი. ბ) ორასი. გ) ათი. დ) ოცი.
15. რამ შეაკრთო წყლის პირას მჯდომი უცხო მოყმე?
ა) ირმების ბღავილმა. ბ) დაძახებამ. გ) აბჯრის ჩხრიალმა. დ) მარეკების ყვირილმა.
16. რას ნიშნავს: ,,მკლავნი გაიმამაცურა“?
ა) მკლავები დაკუნთული ჰქონდა. ბ) საბრძოლველად მოემზადა.
გ) გასაქცევად მოემზადა. დ) მკლავები დაუძაბუნდა.
17. როგორ მოიქცა უცხო მოყმე, როდესაც როსტევანის მონებმა მისი შეპყრობა განიზრახეს?
ა) დახოცა ისინი. ბ) დანებდა მათ.
გ) ერთგულება შესთავაზა. დ)მეფე როსტევანს სასახლეში გაჰყვა.
18. რატომ გადაიკარგა უცხო მოყმე?
ა) როსტევანის ლაშქრის სიმრავლეს ვეღარ სძლია.
ბ) როსტევანის მონებთან საბრძოლველი ძალა აღარ ჰქონდა.
გ) როსტევანთან ბრძოლის შეეშინდა.
დ) მეფეს შეგნებულად გაერიდა.
19. ვისზე ამბობს პოეტი: ,,ჰგვანდა ქვესკნელს ჩაძრომილსა ანუ ზეცად ანაფრენსა“?
ა) ქაჯეთის ციხის მცველებზე. ბ) ფატმანის გრძნეულ მონაზე.
გ) მეკობრეებზე. დ) უცხო მოყმეზე.
20. როგორ იმოქმედა უცხო მოყმის გაუჩინარებამ როსტევანზე?
ა) დანაღვლიანდა.
ბ) ნადირობის გაგრძელება ბრძანა.
გ) ნადიმის მოწყობა მოისურვა.
დ) უხაროდა, უცხო მოყმესთან შებრძოლება რომ არ მოუწია.
შემაჯამებელი სამუშაო №3
მეექვსე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ________________________________________
მაქსიმალური ქულაა 26. გისურვებთ წარმატებას.
1. რა სთხოვა ლეონმა მეფე ფინეზს, სანამ მემკვიდრის აღზრდაზე დასთანხმდებოდა? (1ქ).
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. მეფისგან გაგზავნილ რომელ მსახურს გაჰყვა ჯუმბერი სასახლეში და რატომ? (1ქ).
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. თქვენი აზრით, რატომ აბეზღებდა რუქა ლეონს? (1ქ). ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. (1ქ). მოძველებულ, ხმარებიდან გადასულ სიტყვებს ---------------------------- ეწოდება.
5. (1ქ). 1907 წელს წიწამურთან მოკლეს: ა) აკაკი წერეთელი; ბ) ილია ჭავჭავაძე; გ) ვაჟა-ფშაველა; დ) გალაკტიონ ტაბიძე.
6. ილია ჭავჭავაძის აზრით, რა არის მიზეზი ქართველების სიღარიბისა? (1ქ).
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7. რატომ უწოდებს ილია ჭავჭავაძე ცოდნას ,,მადლიან სიმდიდრეს“? (1ქ).
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. ,,ეხლანდელ დროში ცოდნა ყველაფერია: ფულზედ უფრო დიდი ბაზარი აქვს, ხმალზედ უფრო მეტად სჭრის და ზარბაზანზედაც უფრო ძლიერია.“ თქვენი აზრით, ეს ნათქვამი ხომ არ მოძველდა ? თუ ისევ შეესაბამება დღევანდელობას? რატომ ფიქრობთ ასე? (2ქ).
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. (1ქ). კუმშვად სახელებს ფუძე ეკუმშებათ მხოლობითი რიცხვის სამ ბრუნვაში:
-------------------------- , ------------------------------- და ------------------------------------- . აგრეთვე მთელ -ებ-იან მრავლობითში.
10. გაიხსენეთ, რა გსმენიათ და წაგიკითხავთ ილია ჭავჭავაძის შესახებ. როგორ ფიქრობთ, შეძლო თუ არა მან პირად ცხოვრებაში იმის შესრულება, რასაც სთხოვდა ღმერთს თავის ლექსში ,,ლოცვა“? თქვენი აზრი დაასაბუთეთ. (3ქ).
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. აბრუნეთ არსებითი სახელი კედელი. (2ქ).
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. რა მიაჩნია აკაკი წერეთელს იმ დროის გიმნაზიაში სამწუხარო ფაქტად? (1ქ).
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
13. რატომ აითვალწუნა აკაკი წერეთელი რუსულის მასწავლებელმა? (1ქ).
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
14. აკაკი წერეთლის აზრით, მოსწავლეს შეუძლია, თუკი მოინდომებს წარმატებას მიაღწიოს მისთვის არახელსაყრელ გარემოშიც. თქვენ თუ ეთანხმებით მას ამ შემთხვევაში? თქვენი აზრი დაასაბუთეთ. (2ქ).
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
15. ,,იქვე ნივრისა და პომიდვრის კვლები მოჩანდა, ბოსტნის გადაღმა კი ტყემალს გაეკვირტა ფოთლები“. ამოწერეთ ამ წინადადებიდან არსებითი სახელები და მიუწერეთ ამ არსებითი სახელის ფუძეები. (2ქ).
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
16. რით ჰგავდა თელავის სასულიერო სემინარიაში გამეფებული სასწავლო-აღმზრდელობითი რეჟიმი, ქუთაისის გიმნაზიაში გამეფებულ რეჟიმს? (1ქ.)
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
17. ვაჟა-ფშაველა თავის აღმზრდელებს ,,მოკრივეებს“ უწოდებს. რატომ? (1ქ).
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
18. შეცვალეთ წინადადებაში ბარბარიზმები. (3ქ).
1) ჩანთა ცარიელი ბანკებით იყო სავსე._______________________________________________
2) ყუთში ძველი ტუფლები ეყარა. _________________________________________________
3) მერაბმა რული ვერ დაიმორჩილა და სტოლბას შეეჯახა.
________________________________________________________________________________
მეექვსე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ________________________________________
მაქსიმალური ქულაა 26. გისურვებთ წარმატებას.
1. რა სთხოვა ლეონმა მეფე ფინეზს, სანამ მემკვიდრის აღზრდაზე დასთანხმდებოდა? (1ქ).
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. მეფისგან გაგზავნილ რომელ მსახურს გაჰყვა ჯუმბერი სასახლეში და რატომ? (1ქ).
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. თქვენი აზრით, რატომ აბეზღებდა რუქა ლეონს? (1ქ). ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. (1ქ). მოძველებულ, ხმარებიდან გადასულ სიტყვებს ---------------------------- ეწოდება.
5. (1ქ). 1907 წელს წიწამურთან მოკლეს: ა) აკაკი წერეთელი; ბ) ილია ჭავჭავაძე; გ) ვაჟა-ფშაველა; დ) გალაკტიონ ტაბიძე.
6. ილია ჭავჭავაძის აზრით, რა არის მიზეზი ქართველების სიღარიბისა? (1ქ).
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7. რატომ უწოდებს ილია ჭავჭავაძე ცოდნას ,,მადლიან სიმდიდრეს“? (1ქ).
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. ,,ეხლანდელ დროში ცოდნა ყველაფერია: ფულზედ უფრო დიდი ბაზარი აქვს, ხმალზედ უფრო მეტად სჭრის და ზარბაზანზედაც უფრო ძლიერია.“ თქვენი აზრით, ეს ნათქვამი ხომ არ მოძველდა ? თუ ისევ შეესაბამება დღევანდელობას? რატომ ფიქრობთ ასე? (2ქ).
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. (1ქ). კუმშვად სახელებს ფუძე ეკუმშებათ მხოლობითი რიცხვის სამ ბრუნვაში:
-------------------------- , ------------------------------- და ------------------------------------- . აგრეთვე მთელ -ებ-იან მრავლობითში.
10. გაიხსენეთ, რა გსმენიათ და წაგიკითხავთ ილია ჭავჭავაძის შესახებ. როგორ ფიქრობთ, შეძლო თუ არა მან პირად ცხოვრებაში იმის შესრულება, რასაც სთხოვდა ღმერთს თავის ლექსში ,,ლოცვა“? თქვენი აზრი დაასაბუთეთ. (3ქ).
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. აბრუნეთ არსებითი სახელი კედელი. (2ქ).
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. რა მიაჩნია აკაკი წერეთელს იმ დროის გიმნაზიაში სამწუხარო ფაქტად? (1ქ).
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
13. რატომ აითვალწუნა აკაკი წერეთელი რუსულის მასწავლებელმა? (1ქ).
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
14. აკაკი წერეთლის აზრით, მოსწავლეს შეუძლია, თუკი მოინდომებს წარმატებას მიაღწიოს მისთვის არახელსაყრელ გარემოშიც. თქვენ თუ ეთანხმებით მას ამ შემთხვევაში? თქვენი აზრი დაასაბუთეთ. (2ქ).
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
15. ,,იქვე ნივრისა და პომიდვრის კვლები მოჩანდა, ბოსტნის გადაღმა კი ტყემალს გაეკვირტა ფოთლები“. ამოწერეთ ამ წინადადებიდან არსებითი სახელები და მიუწერეთ ამ არსებითი სახელის ფუძეები. (2ქ).
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
16. რით ჰგავდა თელავის სასულიერო სემინარიაში გამეფებული სასწავლო-აღმზრდელობითი რეჟიმი, ქუთაისის გიმნაზიაში გამეფებულ რეჟიმს? (1ქ.)
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
17. ვაჟა-ფშაველა თავის აღმზრდელებს ,,მოკრივეებს“ უწოდებს. რატომ? (1ქ).
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
18. შეცვალეთ წინადადებაში ბარბარიზმები. (3ქ).
1) ჩანთა ცარიელი ბანკებით იყო სავსე._______________________________________________
2) ყუთში ძველი ტუფლები ეყარა. _________________________________________________
3) მერაბმა რული ვერ დაიმორჩილა და სტოლბას შეეჯახა.
________________________________________________________________________________
შემაჯამებელი სამუშაო №2
მერვე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: --------------------------------------------------
თითეული სწორი პასუხი ფასდება 1 ქულით. 25-ე დავალება 6 ქულიანია. მაქსიმალური ქულაა 30.
,,ბაში - აჩუკი“
1. რომელ ისტორიულ ფაქტს ეყრდნობა აკაკის ,,ბაში-აჩუკი“?
ა) ბახტრიონის ბრძოლას; ბ) გიორგი პირველის ომს ბასილი კეისრის წინააღმდეგ;
გ) აღმაშენებლის ომს თურქების წინააღმდეგ; დ) კრწანისის ომს.
2. ვინ ნახულობს წინასწარმეტყველურ სიზმარს ,,ბაში-აჩუკში“?
ა) ბიძინა ჩოლოყაშვილი; ბ) თეიმურაზ მეფე; გ) კირილე მღვდელი; დ) ზაალ ერისთავი.
3. ჩამოთვლილ პერსონაჟთაგან რომელია წმინდანად შერაცხული?
ა) ბაში-აჩუკი; ბ) ზაალ ერისთავი; გ) ბიძინა ჩოლოყაშვილი; დ) მეფე თეიმურაზი.
4. რომელ პერსონაჟს ეხება სიტყვები: ,,პოლიტიკაში პოეტობდა, პოეზიაში პოლიტიკოსობდა“?
ა) თეიმურაზ პირველს; ბ) არჩილ მეფეს; გ) ვახტანგ მეფეს; დ) არცერთს.
5. ვინ ამბობს ამ სიტყვებს: ,,რაც ფოთლებია ხისათვის, ჩვენც ისევე ვართ ქვეყნისათვის...“ ?
ა) მეფე ვახტანგი. ბ) ელიზბარ ერისთავი. გ) შალვა ერისთავი. დ) ბიძინა ჩოლოყაშვილი.
6. რა მიზნით გადმოვიდა გლახა ბაქრაძე იმერეთიდან კახეთში?
ა) საგმირო საქმეების ჩასადენად. ბ) ოჯახის სარჩენად.
გ) წერეთლისგან თავის დასაცავად. დ) ზაალ ერისთავთან მოსალაპარკებლად.
7. რომელი ქართული მონასტერი დაარბიეს თათრებმა?
ა) ბეთანიის. ბ) ალავერდის. გ) ნიკორწმინდის. დ) შუამთის.
8. ვინ ურჩევდა ბიძინა ჩოლოყაშვილს სპარსელების მხარეზე გადასვლას?
ა) მაყაშვილი. ბ) წერეთელი. გ) ზაალ ერისთავი. დ) ჯანდიერი.
9. რა გვარი იყო ბაში-აჩუკი?
ა) წერეთელი. ბ) ბაქრაძე. გ) მაყაშვილი. დ) ჩოლოყაშვილი.
,,აჩრდილი“
10. რას უწოდებს ლირიკული გმირი საქართველოს?
ა) ბედკრულს. ბ) მტვერივით აღგვილს.
გ) მცნების ნათლით ზე-აღზიდულს. დ) მომავლის ჭკუით გამჭვრეტ ქვეყანას.
11. რა აწუხებს პოეტს?
ა) საქართველოს წარსულის გახსენება. ბ) საგარეო აგრესიის შიში.
გ) საქართველოს თანამედროვე მდგომარეობა. დ) შინაური აშლილობის შიში.
12. პოეტის თქმით, რა იყო და აღარ არის საქართველოში?
ა) თავისუფლება. ბ) მონობა. გ) საგარეო აგრესიის შიში. დ) შინაური აგრესიის შიში.
13. რა წარმოადგენს თანამედროვე ქართველის თვისებას?
ა) შრომისმოყვარეობა. ბ) სიზარმაცე. გ) ოპტიმიზმი. დ) განწირულობის განცდა.
14. როდემდე იქნება ქართველი კაცი ისეთ მდგომარეობაში, როგორშიც ამჟამად არის?
ა) ქვეყნის დამოუკიდებლობის აღდგენამდე. ბ) ცხოვრების პრინციპებში გარკვევამდე.
გ) განახლების გრიგალის დაქროლამდე. დ) განათლების დონის ამაღლებამდე.
15. რის ნიშანია ,,ტანჯვის ცრემლი“?
ა) სამშობლოს სიყვარულის. ბ) დიდი ტკივილის. გ) ძლიერების. დ) უძლურების.
16. რით დატყვევებულა ილია?
ა) საქართველოს სიტურფით. ბ) საქართველოს კულტურით.
გ) ქვეყნის გარდასული დიდებით. დ) ქვეყნის მომავალზე ფიქრით.
17. რას ნიშნავს ,,წარტყვევნა“ ? - ,,მეც წარვტყვევნილვარ წარსულთ დღეთა შენთა ნატვრითა“.
ა) დატყვევებას. ბ) აღშფოთებას. გ) წარმოჩენას. დ) წარმატებას.
18. რას ნიშნავს ,,მორჭმული“?
ა) მოჭედილს. ბ) ძლევამოსილს. გ) მორცხვს. დ) მოჩხუბარს.
19. რას ნიშნავს ,,უქმისა დრტვინვის“? ა) უსაქმო ხეტიალით. ბ) უმიზნო შრომით.
გ) უაზრო შფოთვით. დ) წართმეული უფლებებით.
20. ვინ ან რას მიმართავს ილია: ,,მაგრამ არ ირწმენს, წამებულო, შენს აღდგენასა“?
ა) ღმერთს. ბ) ქართველებს. გ) საკუთარ თავს. დ) სამშობლოს.
21. რა ტიპისაა მოცემული წინადადება?
ამ ამბავს ისმენდა გლეხი, ყავარჯენზე დაყრდნობილი.
ა) მარტივი. ბ) შერწყმული. გ) რთული.
22. რომელია არასწორი ფორმა:
ა) მმალავს. ბ) ვუთხარი. გ) დაცქეროდა. დ) ჰყოლია.
23. რომელია სწორი ფორმა:
ა) ჰყვავის. ბ) სწერს. გ) სდუმს. დ) მიჰქრის.
24. რომელია არასწორი ფორმა:
ა) დაუხატია. ბ) აუშენებია. გ) გაუკეთებია. დ) დაუწერია.
25. დასვით სასვენი ნიშნები:
1) ხვნა თესვა თოხნა მკა ყველაფერი შეისწავლა პატარა აკაკიმ
2) ამ ტყეში ცხოვრობდა თაგვი კურდღელი და მელა
3) ყველაფერი მდუმარებს ხე ტყე მთა და მინდორი
4) გათენებამ მოატანა სტუმრები რომ წავიდნენ
5) ლუარსაბ დაუძახა ძმას დავითმა
6) გინდ ტირილით დაგითესია ეკალი გინდ სიცილით ბოლო ერთი იქნება
მერვე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: --------------------------------------------------
თითეული სწორი პასუხი ფასდება 1 ქულით. 25-ე დავალება 6 ქულიანია. მაქსიმალური ქულაა 30.
,,ბაში - აჩუკი“
1. რომელ ისტორიულ ფაქტს ეყრდნობა აკაკის ,,ბაში-აჩუკი“?
ა) ბახტრიონის ბრძოლას; ბ) გიორგი პირველის ომს ბასილი კეისრის წინააღმდეგ;
გ) აღმაშენებლის ომს თურქების წინააღმდეგ; დ) კრწანისის ომს.
2. ვინ ნახულობს წინასწარმეტყველურ სიზმარს ,,ბაში-აჩუკში“?
ა) ბიძინა ჩოლოყაშვილი; ბ) თეიმურაზ მეფე; გ) კირილე მღვდელი; დ) ზაალ ერისთავი.
3. ჩამოთვლილ პერსონაჟთაგან რომელია წმინდანად შერაცხული?
ა) ბაში-აჩუკი; ბ) ზაალ ერისთავი; გ) ბიძინა ჩოლოყაშვილი; დ) მეფე თეიმურაზი.
4. რომელ პერსონაჟს ეხება სიტყვები: ,,პოლიტიკაში პოეტობდა, პოეზიაში პოლიტიკოსობდა“?
ა) თეიმურაზ პირველს; ბ) არჩილ მეფეს; გ) ვახტანგ მეფეს; დ) არცერთს.
5. ვინ ამბობს ამ სიტყვებს: ,,რაც ფოთლებია ხისათვის, ჩვენც ისევე ვართ ქვეყნისათვის...“ ?
ა) მეფე ვახტანგი. ბ) ელიზბარ ერისთავი. გ) შალვა ერისთავი. დ) ბიძინა ჩოლოყაშვილი.
6. რა მიზნით გადმოვიდა გლახა ბაქრაძე იმერეთიდან კახეთში?
ა) საგმირო საქმეების ჩასადენად. ბ) ოჯახის სარჩენად.
გ) წერეთლისგან თავის დასაცავად. დ) ზაალ ერისთავთან მოსალაპარკებლად.
7. რომელი ქართული მონასტერი დაარბიეს თათრებმა?
ა) ბეთანიის. ბ) ალავერდის. გ) ნიკორწმინდის. დ) შუამთის.
8. ვინ ურჩევდა ბიძინა ჩოლოყაშვილს სპარსელების მხარეზე გადასვლას?
ა) მაყაშვილი. ბ) წერეთელი. გ) ზაალ ერისთავი. დ) ჯანდიერი.
9. რა გვარი იყო ბაში-აჩუკი?
ა) წერეთელი. ბ) ბაქრაძე. გ) მაყაშვილი. დ) ჩოლოყაშვილი.
,,აჩრდილი“
10. რას უწოდებს ლირიკული გმირი საქართველოს?
ა) ბედკრულს. ბ) მტვერივით აღგვილს.
გ) მცნების ნათლით ზე-აღზიდულს. დ) მომავლის ჭკუით გამჭვრეტ ქვეყანას.
11. რა აწუხებს პოეტს?
ა) საქართველოს წარსულის გახსენება. ბ) საგარეო აგრესიის შიში.
გ) საქართველოს თანამედროვე მდგომარეობა. დ) შინაური აშლილობის შიში.
12. პოეტის თქმით, რა იყო და აღარ არის საქართველოში?
ა) თავისუფლება. ბ) მონობა. გ) საგარეო აგრესიის შიში. დ) შინაური აგრესიის შიში.
13. რა წარმოადგენს თანამედროვე ქართველის თვისებას?
ა) შრომისმოყვარეობა. ბ) სიზარმაცე. გ) ოპტიმიზმი. დ) განწირულობის განცდა.
14. როდემდე იქნება ქართველი კაცი ისეთ მდგომარეობაში, როგორშიც ამჟამად არის?
ა) ქვეყნის დამოუკიდებლობის აღდგენამდე. ბ) ცხოვრების პრინციპებში გარკვევამდე.
გ) განახლების გრიგალის დაქროლამდე. დ) განათლების დონის ამაღლებამდე.
15. რის ნიშანია ,,ტანჯვის ცრემლი“?
ა) სამშობლოს სიყვარულის. ბ) დიდი ტკივილის. გ) ძლიერების. დ) უძლურების.
16. რით დატყვევებულა ილია?
ა) საქართველოს სიტურფით. ბ) საქართველოს კულტურით.
გ) ქვეყნის გარდასული დიდებით. დ) ქვეყნის მომავალზე ფიქრით.
17. რას ნიშნავს ,,წარტყვევნა“ ? - ,,მეც წარვტყვევნილვარ წარსულთ დღეთა შენთა ნატვრითა“.
ა) დატყვევებას. ბ) აღშფოთებას. გ) წარმოჩენას. დ) წარმატებას.
18. რას ნიშნავს ,,მორჭმული“?
ა) მოჭედილს. ბ) ძლევამოსილს. გ) მორცხვს. დ) მოჩხუბარს.
19. რას ნიშნავს ,,უქმისა დრტვინვის“? ა) უსაქმო ხეტიალით. ბ) უმიზნო შრომით.
გ) უაზრო შფოთვით. დ) წართმეული უფლებებით.
20. ვინ ან რას მიმართავს ილია: ,,მაგრამ არ ირწმენს, წამებულო, შენს აღდგენასა“?
ა) ღმერთს. ბ) ქართველებს. გ) საკუთარ თავს. დ) სამშობლოს.
21. რა ტიპისაა მოცემული წინადადება?
ამ ამბავს ისმენდა გლეხი, ყავარჯენზე დაყრდნობილი.
ა) მარტივი. ბ) შერწყმული. გ) რთული.
22. რომელია არასწორი ფორმა:
ა) მმალავს. ბ) ვუთხარი. გ) დაცქეროდა. დ) ჰყოლია.
23. რომელია სწორი ფორმა:
ა) ჰყვავის. ბ) სწერს. გ) სდუმს. დ) მიჰქრის.
24. რომელია არასწორი ფორმა:
ა) დაუხატია. ბ) აუშენებია. გ) გაუკეთებია. დ) დაუწერია.
25. დასვით სასვენი ნიშნები:
1) ხვნა თესვა თოხნა მკა ყველაფერი შეისწავლა პატარა აკაკიმ
2) ამ ტყეში ცხოვრობდა თაგვი კურდღელი და მელა
3) ყველაფერი მდუმარებს ხე ტყე მთა და მინდორი
4) გათენებამ მოატანა სტუმრები რომ წავიდნენ
5) ლუარსაბ დაუძახა ძმას დავითმა
6) გინდ ტირილით დაგითესია ეკალი გინდ სიცილით ბოლო ერთი იქნება
შემაჯამებელი
სამუშაო №2
მეთორმეტე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი:--------------------------------------------------------------
1. (0,5) ვინ არის მიხეილ ჯავახიშვილის ,,ჯაყოს ხიზნებში“ ,,უმზეო ყვავილივით ნაზი და ლამაზი... ნატიფად ასხმული და ნაქანდაკევი, მაგრამ გამხდარი და გაძვალებული, მხრებაყრილი და მკერდჩავარდნილი, ბეცი და მელოტი“?
ა) ჯაყო. ბ) მარგო. გ) ნინიკა. დ) ივანე. ე) თეიმურაზი.
2.(0,5) ვის უწოდებს მიხეილ ჯავახიშვილი „ნაკაცარს“?
ა) ჯაყოს. ბ) ივანეს. გ) თეიმურაზს. დ) ნინიკას.
3. (0,5) ვისი სიტყვებია: ,,წარსულმა მომატყუა, აწმყო აღარა მწამს, მყოფადი მაშინებს“?
ა) მარგოს. ბ) ნინიკას. გ) ივანეს. დ) ჯაყოს. ე) არცერთი პასუხი არ არის სწორი.
4. (2) რატომ აწუხებდა თეიმურაზს თავისი მოურავისა და გლეხების დაპირისპირება? რატომ არ სურდა მას გლეხობის გადაკიდება“?
5. (2) როგორ ეგუება ,,უდარდოდ და ფაქიზად გაზრდილი“ მარგო უკიდურეს გაჭირვებას? როგორ აისახა სიღარიბე ცოლ-ქმრის ურთიერთობაზე?
6. (2) რატომ მიიჩნევს თეიმურაზი, მართალია, რამდენადმე დამამცირებლად, მაგრამ მაინც შესაძლებლად და გონივრულადაც კი, ჯაყოს წინადადების მიღებას? რატომ უსმენს ქმრის არგუმენტებს მარგო ,,შხამიანი ღიმილით“?
7.(2) ბოსტანში თეიმურაზმა და მარგომ საფრთხიბელა აღმოაჩინეს. რისგანაა ის გაკეთებული? რატომ მიიჩნია იგი თეიმურაზმა ,,მათი ბედის ნამდვილ ემბლემად“?
8. (1) რატომ შეარქვა ჯაყომ თეიმურაზს ,,ბრინკა“?
9. (1) კოშკიდან თეიმურაზი დაჟინებით იყურებოდა დასავლეთის მხარეს, თითქოს თავის საარაკო საბედისა და სიცოცხლის ნატვრას იქიდან მოელოდა“. ამ დროს კი, ,,ჩრდილოეთიდან ყინულის სუსხი მოდიოდა“ და ,,დაქანებული მზე ჩრდილოეთის მყინვარების ჭაღარა თავებს სისხლში ავლებდა.“ რას გულისხმობს მწერალი ,,დასავლეთსა“ და ჩრდილოეთში“?
10. (1) მარგო ჯაყოს წერა - კითხვას ასწავლის. პირველ რიგში, რისთვის იყენებს მიღებულ ,,ცოდნას“ მისი შეგირდი?
11. (1) სახლში შეუმჩნევლად შესულმა თეიმურაზმა ერთად მწოლარე მარგო და ჯაყო იხილა. როგორია მისი რეაქცია?
12. (1) ჯაყო და თეიმურაზი მორიგდნენ და ერთმანეთს ხელი მისცეს, ამიერიდან ყოფილი მოჯამაგირე მარგოს ქმარი იქნება, ყოფილი ქმარი კი, ქალის ,,სულიერი ძმა“. როგორ რეაგირებს ამაზე მარგო?
13. (1) რად მოეჩვენა თეიმურაზს მარგოსა და ჯაყოს ჯვრისწერა?
14. (2) ,,ეს არის ჩემი უკანასკნელი წილი, უკანასკნელი ალერსი... მერე ყველაფერი გათავდება. აღარ შეგაწუხებ, აღარც შენ მოინდომებ, აღარც ჯაყო დამანებებს შენს თავს.“ _ თქვენი აზრით, რას ნიშნავს თეიმურაზის ეს სიტყვები? აპირებს თუ არა იგი მარგოსთვის ბრძოლას?
15. (1) ჯაყო თეიმურაზს თავის პატარა ბიჭს აჩვენებს. რომელ ,,დიდი ხნის ინტიმურ დავას“ დაუსვა წერტილი ამ პატარის ამქვეყნად მოვლინებამ?
16. (2) დაახასიათეთ თეიმურაზ ხევისთავი ნაწარმოების ფინალში?
17. (2) როგორ ფიქრობთ, რა ,,პრინციპებს ერთგულობს თეიმურაზი“? საერთოდ არსებობს თუ არა იმაზე მნიშვნელოვანი რამ, რისი დათმობა მას, ნებით თუ უნებლიეთ, მოუხდა მთელი ცხოვრების განმავლობაში?
18. (1) რა პროფესიის იყო თეიმურაზ ხევისთავი?
19. (0,5) როგორ სდევს,თეიმურაზის თქმით, სამართალი ბოროტებას?
ა) ურმით. ბ) ფეხდაფეხ. გ) უშედეგოდ. დ) უსისტემოდ.
20. (0,5) რისი იმედი აქვს ქონებაჩამორთმეულ ჯაყოს?
ა) თეიმურაზი ახალ მთავრობასთან უშუამდგომლებს.
ბ) სოფლის გლეხებს მისი მადლი გაახსენდებათ.
გ) რომ მისი დროც მოვა.
დ) რომ სოფლის თავკაცად აირჩევდნენ.
21. (0,5) მარგოს რა წარწერა ,,ეგულება“ თეიმურაზს თავისი ოთახის კედელზე?
ა) ,,ვნახე და დავამარცხე საკუთარი თავი“.
ბ) ,,არსად ვყოფილვარ და არც არაფერი მინახავს“.
გ) ,,ვნახე, განვიცადე, მწამდა, ვსტიროდი.
დ) ,,სინანული უაზრობაა“.
22. (5) გაიხსენეთ, როგორ უყურებენ/ეპყრიბიან თეიმურაზი და ჯაყო: ხევისთავების მამულს, საგვარეულო საგანძურს, საუკუნოვან ნივთებს, გლეხებს, მარგოს. იმსჯელეთ, სრულიად განსხვავებული დამოკიდებულების მიუხედავად, რატომ ელის ყველაფერ მათდამი ,,მინდობილს“ ერთი ბოლო - განიავება, წაბილწვა, გაუბედურება?
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
მაქსიმალური ქულაა 30.
მეთორმეტე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი:--------------------------------------------------------------
1. (0,5) ვინ არის მიხეილ ჯავახიშვილის ,,ჯაყოს ხიზნებში“ ,,უმზეო ყვავილივით ნაზი და ლამაზი... ნატიფად ასხმული და ნაქანდაკევი, მაგრამ გამხდარი და გაძვალებული, მხრებაყრილი და მკერდჩავარდნილი, ბეცი და მელოტი“?
ა) ჯაყო. ბ) მარგო. გ) ნინიკა. დ) ივანე. ე) თეიმურაზი.
2.(0,5) ვის უწოდებს მიხეილ ჯავახიშვილი „ნაკაცარს“?
ა) ჯაყოს. ბ) ივანეს. გ) თეიმურაზს. დ) ნინიკას.
3. (0,5) ვისი სიტყვებია: ,,წარსულმა მომატყუა, აწმყო აღარა მწამს, მყოფადი მაშინებს“?
ა) მარგოს. ბ) ნინიკას. გ) ივანეს. დ) ჯაყოს. ე) არცერთი პასუხი არ არის სწორი.
4. (2) რატომ აწუხებდა თეიმურაზს თავისი მოურავისა და გლეხების დაპირისპირება? რატომ არ სურდა მას გლეხობის გადაკიდება“?
5. (2) როგორ ეგუება ,,უდარდოდ და ფაქიზად გაზრდილი“ მარგო უკიდურეს გაჭირვებას? როგორ აისახა სიღარიბე ცოლ-ქმრის ურთიერთობაზე?
6. (2) რატომ მიიჩნევს თეიმურაზი, მართალია, რამდენადმე დამამცირებლად, მაგრამ მაინც შესაძლებლად და გონივრულადაც კი, ჯაყოს წინადადების მიღებას? რატომ უსმენს ქმრის არგუმენტებს მარგო ,,შხამიანი ღიმილით“?
7.(2) ბოსტანში თეიმურაზმა და მარგომ საფრთხიბელა აღმოაჩინეს. რისგანაა ის გაკეთებული? რატომ მიიჩნია იგი თეიმურაზმა ,,მათი ბედის ნამდვილ ემბლემად“?
8. (1) რატომ შეარქვა ჯაყომ თეიმურაზს ,,ბრინკა“?
9. (1) კოშკიდან თეიმურაზი დაჟინებით იყურებოდა დასავლეთის მხარეს, თითქოს თავის საარაკო საბედისა და სიცოცხლის ნატვრას იქიდან მოელოდა“. ამ დროს კი, ,,ჩრდილოეთიდან ყინულის სუსხი მოდიოდა“ და ,,დაქანებული მზე ჩრდილოეთის მყინვარების ჭაღარა თავებს სისხლში ავლებდა.“ რას გულისხმობს მწერალი ,,დასავლეთსა“ და ჩრდილოეთში“?
10. (1) მარგო ჯაყოს წერა - კითხვას ასწავლის. პირველ რიგში, რისთვის იყენებს მიღებულ ,,ცოდნას“ მისი შეგირდი?
11. (1) სახლში შეუმჩნევლად შესულმა თეიმურაზმა ერთად მწოლარე მარგო და ჯაყო იხილა. როგორია მისი რეაქცია?
12. (1) ჯაყო და თეიმურაზი მორიგდნენ და ერთმანეთს ხელი მისცეს, ამიერიდან ყოფილი მოჯამაგირე მარგოს ქმარი იქნება, ყოფილი ქმარი კი, ქალის ,,სულიერი ძმა“. როგორ რეაგირებს ამაზე მარგო?
13. (1) რად მოეჩვენა თეიმურაზს მარგოსა და ჯაყოს ჯვრისწერა?
14. (2) ,,ეს არის ჩემი უკანასკნელი წილი, უკანასკნელი ალერსი... მერე ყველაფერი გათავდება. აღარ შეგაწუხებ, აღარც შენ მოინდომებ, აღარც ჯაყო დამანებებს შენს თავს.“ _ თქვენი აზრით, რას ნიშნავს თეიმურაზის ეს სიტყვები? აპირებს თუ არა იგი მარგოსთვის ბრძოლას?
15. (1) ჯაყო თეიმურაზს თავის პატარა ბიჭს აჩვენებს. რომელ ,,დიდი ხნის ინტიმურ დავას“ დაუსვა წერტილი ამ პატარის ამქვეყნად მოვლინებამ?
16. (2) დაახასიათეთ თეიმურაზ ხევისთავი ნაწარმოების ფინალში?
17. (2) როგორ ფიქრობთ, რა ,,პრინციპებს ერთგულობს თეიმურაზი“? საერთოდ არსებობს თუ არა იმაზე მნიშვნელოვანი რამ, რისი დათმობა მას, ნებით თუ უნებლიეთ, მოუხდა მთელი ცხოვრების განმავლობაში?
18. (1) რა პროფესიის იყო თეიმურაზ ხევისთავი?
19. (0,5) როგორ სდევს,თეიმურაზის თქმით, სამართალი ბოროტებას?
ა) ურმით. ბ) ფეხდაფეხ. გ) უშედეგოდ. დ) უსისტემოდ.
20. (0,5) რისი იმედი აქვს ქონებაჩამორთმეულ ჯაყოს?
ა) თეიმურაზი ახალ მთავრობასთან უშუამდგომლებს.
ბ) სოფლის გლეხებს მისი მადლი გაახსენდებათ.
გ) რომ მისი დროც მოვა.
დ) რომ სოფლის თავკაცად აირჩევდნენ.
21. (0,5) მარგოს რა წარწერა ,,ეგულება“ თეიმურაზს თავისი ოთახის კედელზე?
ა) ,,ვნახე და დავამარცხე საკუთარი თავი“.
ბ) ,,არსად ვყოფილვარ და არც არაფერი მინახავს“.
გ) ,,ვნახე, განვიცადე, მწამდა, ვსტიროდი.
დ) ,,სინანული უაზრობაა“.
22. (5) გაიხსენეთ, როგორ უყურებენ/ეპყრიბიან თეიმურაზი და ჯაყო: ხევისთავების მამულს, საგვარეულო საგანძურს, საუკუნოვან ნივთებს, გლეხებს, მარგოს. იმსჯელეთ, სრულიად განსხვავებული დამოკიდებულების მიუხედავად, რატომ ელის ყველაფერ მათდამი ,,მინდობილს“ ერთი ბოლო - განიავება, წაბილწვა, გაუბედურება?
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
მაქსიმალური ქულაა 30.
შემაჯამებელი სამუშაო №2
მეშვიდე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: --------------------------------------------------------------
თითო სწორი პასუხი ფასდება 1 ქულით.მაქსიმალური ქულაა 27.
1. ვინ მიუძღვნა აკაკიმ ლექსი ,,განთიადი“?
ა) ილია ჭავჭავაძეს; ბ) ვაჟა-ფშაველას; გ) დიმიტრი ყიფიანს; დ) ნიკოლოზ ბარათაშვილს.
2. ლექსის მიხედვით, რა ჩაფიქრებულა?
ა) თბილისი; ბ) ქართლი; გ) მტკვარი; დ) მთაწმინდა.
3. რას შეჰყურებს ,,ჩაფიქრებული მთაწმინდა“?
ა) ქართლის დედას; ბ) ცისკრის ვარსკვლავს; გ) მამადავითს; დ) თბილისს.
4. ვისია ,,თავდადებულის საფლავი“?
ა) ნიკოლოზ ბარათაშვილის; ბ) დიმიტრი ყიფიანის;
გ) ილია ჭავჭავაძის; დ) აკაკი წერეთლის.
5. რომელი ფრაზა გამოხატავს ზეციურ მადლს გმირისადმი?
ა) ,,მთაწმინდა ჩაფიქრებულა“. ბ) ,,მთაწმინდა გულში იხუტებს საშვილიშვილო სამარეს“.
გ) ,,მნათობი სხივებს მაღლით ჰფენს თავდადებულის საფლავსა“.
დ) ,,გულში იფეთქა სიამემ,სევდები უკუვყარეო“.
6. რა არის გამოხატული სიტყვებში: ,,დადუმებულა მთაწმინდა, ისმენს დუდუნსა მტკვრისასა“?
ა) გმირის თავდადებას ბუნებაც თანაუგრძნობს;
ბ) მთაწმინდის მყუდროებას მხოლოდ მტკვრის დუდუნი არღვევს;
გ) მთაწმინდა სულგანაბული უგდებს ყურს მტკვრის ხმაურს;
დ) მთაწმინდა მოუთმენლად ელის გათენებას;
7. რას გამოხატავს ,,მტკვრის დუდუნი“?
ა) თანაგრძნობას. ბ) ღელვას. გ) ჩურჩულს. დ) მრისხანებას.
8. დიმიტრი ყიფიანის რა თვისებაა გამოხატული ფრაზაში: ,,რაინდსა ურჩსა მტკვრისასა“?
ა) თავგანწირვა, სამშობლოსათვის თავდადება. გ) ბრძოლისუნარიანობა.
ბ) ფიზიკური სიძლიერე. დ) სიჯიუტე.
9. რას ,,იხუტებს“ გულში მთაწმინდა?
ა) მზის სხივებს. ბ) მინდვრის ყვავილებს. გ) საშვილიშვილო სამარეს. დ)განთიადის ნისლს.
10. როგორ გესმით ფრაზა: ,,საშვილიშვილო სამარე“?
ა) საგვარეულო სასაფლაო. ბ) სამუდამო განსასვენებელი.
გ) შვილიშვილების მიერ გათხრილი სამარე.
დ) სამარე გმირისა, რომელმაც სამარადჟამო უკვდავება დაიმკვიდრა.
11. რას აბარებს და ავედრებს მთაწმინდა ,,საშვილიშვილო სამარეს“?
ა) მტკვარს. ბ) მნათობს. გ) მამადავითს. დ) თბილისს.
12. განმარტეთ ლექსში ნახსენები ,,მამადავითი“?
ა) ტაძარია მთაწმინდის კალთაზე, დავით გარეჯის სახელობისა.
ბ) კუნძულია მტკვრის ორ ტოტს შორის. გ) იგულისხმება მამა დავით გარეჯელი.
დ) იგულისხმება დავით წინასწარმეტყველი, ფსალმუნთა ავტორი.
13. რა არის ნაგულისხმევი ფრაზაში: ,,მამადავითსა ავედრებს, აბარებს ქვეყნის მოყვარეს...“?
ა) მამადავითს მტრის მოყვრულად დახვედრებას ევედრება.
ბ) მამადავითის ტაძარს, ანუ ღმერთს გმირისათვის სასუფევლის დამკვიდრებას სთხოვს.
გ) ღმერთს ქვეყნის გადარჩენას ევედრება.
დ) დავით წინასწარმეტყველს გმირისათვის სასუფევლის დამკვიდრებას სთხოვს.
14. რას ადარებს გრძნობამორეული მგოსანი სამშობლოს ცასა და ხმელეთს?
ა) ფირუზსა და ზურმუხტს. ბ) მზესა და მთვარეს.
გ) ცის ტატნობს. დ) კურთხეულ ედემს.
15.ვისგან მოელის მკურნალობას სნეული გმირი?
ა) დასტაქრისგან. ბ) მშობელი ხალხისგან. გ) სამშობლოსგან. დ) მთაწმინდისგან.
16. რატომ უწოდებს ლირიკული გმირი საკუთარ თავს ,,ობოლს“?
ა) მშობლები არ ჰყავს. ბ) ოჯახი არ ჰყავს.
გ) სამშობლო არ გააჩნია. დ) სამშობლოსგან მოშორების გამო.
17. გმირის რა გრძნობა იკვეთება სამშობლოსადმი: ,,წამძლია სულმა და გულმა, შენს ნახვას დავეჩქარეო“?
ა) სინანული. ბ) სიბრალული. გ) მონატრება. დ) მწუხარება.
18. რა გრძნობამ შეცვალა გმირის განწყობა სამშობლოში დაბრუნების შემდეგ?
ა) მწუხარებამ. ბ) სევდამ. გ) სინანულმა. დ) სიამემ.
19. განმარტეთ: ,,ია და ვარდი დამჭკნარი ხელახლად გამიხარეო!...“
ა) დამჭკნარი ია და ვარდი ხელახლა აყვავდა.
ბ) გულში კვლავ იფეთქა სამშობლოს ხილვის დაკარგულმა იმედმა.
გ) გთხოვ, რომ დამჭკნარი ია და ვარდი გამიცოცხლო.
დ) ბუნების გამოღვიძებით მეც გავიხარე.
20. რატომ უწოდებს პოეტი დიმიტრი ყიფიანს სამშობლოსათვის მგლოვიარეს?
ა) ის მუდამ თავისი ქვეყნის ჭირისუფალი იყო.
ბ) ის გამუდმებით თავისი ქვეყნის დაღუპულ გმირებს დასტიროდა.
გ) მას სამშობლოს ნათელი მომავლის იმედი გაჰქრობოდა.
დ) ის სამშობლოს შავბნელ დღეებს ხმამაღლა დასტიროდა.
21. ვის მიმართავს გმირი თხოვნით: ,,ნურც მკვდრას გამწირავ, ნურც ცოცხალს, ზე კალთა დამაფარეო....“?
ა) სამშობლოს. ბ) თანამებრძოლებს. გ) პოეტს. დ) დედას.
22. რომელი ფრაზა გასდევს ,,განთიადს“ რეფრენად?
ა) ,,სნეული დავბრუნებულვარ,მკურნალად შემეყარეო!“
ბ) ,,ცა ფირუზ,ხმელეთ-ზურმუხტო“.
გ) ,,მთაწმინდა ჩაფიქრებულა“.
დ) ,,დადუმებულა მთაწმინდა“.
23. რას უწოდებს ,,მგოსანი“ სამშობლოში არყოფნას?
ა) ობლობას; ბ) სულწასულობას; გ) სიკვდილს; დ) გაორებას.
24. ,,მგოსნის“ რა სულიერი მზაობა გამოიხატება სამშობლოსადმი მიმართვაში: ,, შენი ვარ, შენთვის მოვკვდები, შენზედვე მგლოვიარეო“?
ა) სამშობლოში სიკვდილის; ბ) სამშობლოსთვის სიკვდილის;
გ) სამშობლოში დამარხვის; დ) სამშობლოზე ლოცვის.
25. ,,მიართვა“ ზმნა არის: ა) ერთპირიანი. ბ) ორპირიანი. გ) სამპირიანი.
26. ,,აშენებს ის მას“ - მას არის:
ა) სუბიექტი. ბ) ირიბი ობიექტი. გ) პირდაპირი ობიექტი.
27. ,, ემალება ის მას“ - მას არის:
ა) სუბიექტი. ბ) ირიბი ობიექტი. გ) პირდაპირი ობიექტი.
მეშვიდე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: --------------------------------------------------------------
თითო სწორი პასუხი ფასდება 1 ქულით.მაქსიმალური ქულაა 27.
1. ვინ მიუძღვნა აკაკიმ ლექსი ,,განთიადი“?
ა) ილია ჭავჭავაძეს; ბ) ვაჟა-ფშაველას; გ) დიმიტრი ყიფიანს; დ) ნიკოლოზ ბარათაშვილს.
2. ლექსის მიხედვით, რა ჩაფიქრებულა?
ა) თბილისი; ბ) ქართლი; გ) მტკვარი; დ) მთაწმინდა.
3. რას შეჰყურებს ,,ჩაფიქრებული მთაწმინდა“?
ა) ქართლის დედას; ბ) ცისკრის ვარსკვლავს; გ) მამადავითს; დ) თბილისს.
4. ვისია ,,თავდადებულის საფლავი“?
ა) ნიკოლოზ ბარათაშვილის; ბ) დიმიტრი ყიფიანის;
გ) ილია ჭავჭავაძის; დ) აკაკი წერეთლის.
5. რომელი ფრაზა გამოხატავს ზეციურ მადლს გმირისადმი?
ა) ,,მთაწმინდა ჩაფიქრებულა“. ბ) ,,მთაწმინდა გულში იხუტებს საშვილიშვილო სამარეს“.
გ) ,,მნათობი სხივებს მაღლით ჰფენს თავდადებულის საფლავსა“.
დ) ,,გულში იფეთქა სიამემ,სევდები უკუვყარეო“.
6. რა არის გამოხატული სიტყვებში: ,,დადუმებულა მთაწმინდა, ისმენს დუდუნსა მტკვრისასა“?
ა) გმირის თავდადებას ბუნებაც თანაუგრძნობს;
ბ) მთაწმინდის მყუდროებას მხოლოდ მტკვრის დუდუნი არღვევს;
გ) მთაწმინდა სულგანაბული უგდებს ყურს მტკვრის ხმაურს;
დ) მთაწმინდა მოუთმენლად ელის გათენებას;
7. რას გამოხატავს ,,მტკვრის დუდუნი“?
ა) თანაგრძნობას. ბ) ღელვას. გ) ჩურჩულს. დ) მრისხანებას.
8. დიმიტრი ყიფიანის რა თვისებაა გამოხატული ფრაზაში: ,,რაინდსა ურჩსა მტკვრისასა“?
ა) თავგანწირვა, სამშობლოსათვის თავდადება. გ) ბრძოლისუნარიანობა.
ბ) ფიზიკური სიძლიერე. დ) სიჯიუტე.
9. რას ,,იხუტებს“ გულში მთაწმინდა?
ა) მზის სხივებს. ბ) მინდვრის ყვავილებს. გ) საშვილიშვილო სამარეს. დ)განთიადის ნისლს.
10. როგორ გესმით ფრაზა: ,,საშვილიშვილო სამარე“?
ა) საგვარეულო სასაფლაო. ბ) სამუდამო განსასვენებელი.
გ) შვილიშვილების მიერ გათხრილი სამარე.
დ) სამარე გმირისა, რომელმაც სამარადჟამო უკვდავება დაიმკვიდრა.
11. რას აბარებს და ავედრებს მთაწმინდა ,,საშვილიშვილო სამარეს“?
ა) მტკვარს. ბ) მნათობს. გ) მამადავითს. დ) თბილისს.
12. განმარტეთ ლექსში ნახსენები ,,მამადავითი“?
ა) ტაძარია მთაწმინდის კალთაზე, დავით გარეჯის სახელობისა.
ბ) კუნძულია მტკვრის ორ ტოტს შორის. გ) იგულისხმება მამა დავით გარეჯელი.
დ) იგულისხმება დავით წინასწარმეტყველი, ფსალმუნთა ავტორი.
13. რა არის ნაგულისხმევი ფრაზაში: ,,მამადავითსა ავედრებს, აბარებს ქვეყნის მოყვარეს...“?
ა) მამადავითს მტრის მოყვრულად დახვედრებას ევედრება.
ბ) მამადავითის ტაძარს, ანუ ღმერთს გმირისათვის სასუფევლის დამკვიდრებას სთხოვს.
გ) ღმერთს ქვეყნის გადარჩენას ევედრება.
დ) დავით წინასწარმეტყველს გმირისათვის სასუფევლის დამკვიდრებას სთხოვს.
14. რას ადარებს გრძნობამორეული მგოსანი სამშობლოს ცასა და ხმელეთს?
ა) ფირუზსა და ზურმუხტს. ბ) მზესა და მთვარეს.
გ) ცის ტატნობს. დ) კურთხეულ ედემს.
15.ვისგან მოელის მკურნალობას სნეული გმირი?
ა) დასტაქრისგან. ბ) მშობელი ხალხისგან. გ) სამშობლოსგან. დ) მთაწმინდისგან.
16. რატომ უწოდებს ლირიკული გმირი საკუთარ თავს ,,ობოლს“?
ა) მშობლები არ ჰყავს. ბ) ოჯახი არ ჰყავს.
გ) სამშობლო არ გააჩნია. დ) სამშობლოსგან მოშორების გამო.
17. გმირის რა გრძნობა იკვეთება სამშობლოსადმი: ,,წამძლია სულმა და გულმა, შენს ნახვას დავეჩქარეო“?
ა) სინანული. ბ) სიბრალული. გ) მონატრება. დ) მწუხარება.
18. რა გრძნობამ შეცვალა გმირის განწყობა სამშობლოში დაბრუნების შემდეგ?
ა) მწუხარებამ. ბ) სევდამ. გ) სინანულმა. დ) სიამემ.
19. განმარტეთ: ,,ია და ვარდი დამჭკნარი ხელახლად გამიხარეო!...“
ა) დამჭკნარი ია და ვარდი ხელახლა აყვავდა.
ბ) გულში კვლავ იფეთქა სამშობლოს ხილვის დაკარგულმა იმედმა.
გ) გთხოვ, რომ დამჭკნარი ია და ვარდი გამიცოცხლო.
დ) ბუნების გამოღვიძებით მეც გავიხარე.
20. რატომ უწოდებს პოეტი დიმიტრი ყიფიანს სამშობლოსათვის მგლოვიარეს?
ა) ის მუდამ თავისი ქვეყნის ჭირისუფალი იყო.
ბ) ის გამუდმებით თავისი ქვეყნის დაღუპულ გმირებს დასტიროდა.
გ) მას სამშობლოს ნათელი მომავლის იმედი გაჰქრობოდა.
დ) ის სამშობლოს შავბნელ დღეებს ხმამაღლა დასტიროდა.
21. ვის მიმართავს გმირი თხოვნით: ,,ნურც მკვდრას გამწირავ, ნურც ცოცხალს, ზე კალთა დამაფარეო....“?
ა) სამშობლოს. ბ) თანამებრძოლებს. გ) პოეტს. დ) დედას.
22. რომელი ფრაზა გასდევს ,,განთიადს“ რეფრენად?
ა) ,,სნეული დავბრუნებულვარ,მკურნალად შემეყარეო!“
ბ) ,,ცა ფირუზ,ხმელეთ-ზურმუხტო“.
გ) ,,მთაწმინდა ჩაფიქრებულა“.
დ) ,,დადუმებულა მთაწმინდა“.
23. რას უწოდებს ,,მგოსანი“ სამშობლოში არყოფნას?
ა) ობლობას; ბ) სულწასულობას; გ) სიკვდილს; დ) გაორებას.
24. ,,მგოსნის“ რა სულიერი მზაობა გამოიხატება სამშობლოსადმი მიმართვაში: ,, შენი ვარ, შენთვის მოვკვდები, შენზედვე მგლოვიარეო“?
ა) სამშობლოში სიკვდილის; ბ) სამშობლოსთვის სიკვდილის;
გ) სამშობლოში დამარხვის; დ) სამშობლოზე ლოცვის.
25. ,,მიართვა“ ზმნა არის: ა) ერთპირიანი. ბ) ორპირიანი. გ) სამპირიანი.
26. ,,აშენებს ის მას“ - მას არის:
ა) სუბიექტი. ბ) ირიბი ობიექტი. გ) პირდაპირი ობიექტი.
27. ,, ემალება ის მას“ - მას არის:
ა) სუბიექტი. ბ) ირიბი ობიექტი. გ) პირდაპირი ობიექტი.
შემაჯამებელი სამუშაო №3
მეშვიდე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ________________________________________
1. ( 10ქ.) გადაიწერეთ ტექსტი და დასვით სასვენი ნიშნები:
ოქტომბერში გლეხკაცს ახალი საზრუნავი ახალი საფიქრალ-სადარდებელი აქვს მაგრამ მის საშემოდგომო გარჯას მაინც სხვა ხალისი ეტყობა სხვანაირად დადის სხვანაირად იღიმება სულ სხვა შუქი უდგას თვალებში.
რაკი ზამთარი კარს მოსდგომია დრო არ ითმენს ახლავე უნდა დაიჭიროს თადარიგი ახლავე უნდა გაატოკოს ხელი შეშა მოზიდოს ამბრები ფქვილით დაავსოს ქვევრები ღვინით ნალია სიმინდით დერგები ყველით ქილები მწნილით საკუჭნაო ლობიოთი ხახვითა და კარტოფილით მარანი ყურძნის აკიდოებით წიწაკისა და ნივრის კონებით სხვენი ლასტებზე გაფენილი მსხლით ვაშლითა და კაკლით.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. (10ქ.) თანამედროვე საბავშვო წიგნები ლამაზად დასურათებულია. საზოგადოების ნაწილი ფიქრობს, რომ ამ გზით ბავშვები კითხვას ვერ შეიყვარებენ, რადგან ასეთ წიგნებს ისინი მხოლოდ ათვალიერებენ და ყურადღებას არ აქცევენ მათ შინაარსს. მსჯელობით დაასაბუთეთ ან უარყავით ეს მოსაზრება.
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
მეშვიდე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ________________________________________
1. ( 10ქ.) გადაიწერეთ ტექსტი და დასვით სასვენი ნიშნები:
ოქტომბერში გლეხკაცს ახალი საზრუნავი ახალი საფიქრალ-სადარდებელი აქვს მაგრამ მის საშემოდგომო გარჯას მაინც სხვა ხალისი ეტყობა სხვანაირად დადის სხვანაირად იღიმება სულ სხვა შუქი უდგას თვალებში.
რაკი ზამთარი კარს მოსდგომია დრო არ ითმენს ახლავე უნდა დაიჭიროს თადარიგი ახლავე უნდა გაატოკოს ხელი შეშა მოზიდოს ამბრები ფქვილით დაავსოს ქვევრები ღვინით ნალია სიმინდით დერგები ყველით ქილები მწნილით საკუჭნაო ლობიოთი ხახვითა და კარტოფილით მარანი ყურძნის აკიდოებით წიწაკისა და ნივრის კონებით სხვენი ლასტებზე გაფენილი მსხლით ვაშლითა და კაკლით.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. (10ქ.) თანამედროვე საბავშვო წიგნები ლამაზად დასურათებულია. საზოგადოების ნაწილი ფიქრობს, რომ ამ გზით ბავშვები კითხვას ვერ შეიყვარებენ, რადგან ასეთ წიგნებს ისინი მხოლოდ ათვალიერებენ და ყურადღებას არ აქცევენ მათ შინაარსს. მსჯელობით დაასაბუთეთ ან უარყავით ეს მოსაზრება.
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
შემაჯამებელი სამუშაო
№1
მეექვსე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ____________________________________________
წინამდებარე ტესტი შედგება 13 დავალებისგან. პირველი და მეორე დავალება 10 – 10 ქულიანია; მესამე დავალება ფასდება 5 ქულით, ხოლო მეოთხე დავალებიდან მეცამეტე დავალების ჩათვლით თითეული ტესტი 0,5 ქულიანია. მაქსიმალური ქულაა 30. გისურვებთ წარმატებას!
მეექვსე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ____________________________________________
წინამდებარე ტესტი შედგება 13 დავალებისგან. პირველი და მეორე დავალება 10 – 10 ქულიანია; მესამე დავალება ფასდება 5 ქულით, ხოლო მეოთხე დავალებიდან მეცამეტე დავალების ჩათვლით თითეული ტესტი 0,5 ქულიანია. მაქსიმალური ქულაა 30. გისურვებთ წარმატებას!
1.
ჩასვით წინადადებაში ფრჩხილებში მოცემული სახელი სწორი ბრუნვის ფორმით:
1. დილით --------------- დამირეკა და ახალი ამბავი მაცნობა. ( გურამი)
2. დიდი საფეხბურთო მატჩი 10 --------------- ჩატარდება. (ივნისი)
3. ხვალ მამიდაჩემთან -------------------- წასვლას ვაპირებ. ( სტუმარი)
4. ამ ------------------------ მინა ვინ ჩატეხა? (ფანჯარა)
5. მთელი დღეა -------------------- ტკივილი მაწუხებს. ( თვალი)
6. რომელი ლიმონათი გნებავთ, -------------- თუ ---------------- ? (მსხალი, ლიმონი)
7. ეს სოფელ -------------------- ხილია და ძალიან გემრიელია. ( დიღომი)
8. ეს ----------------- თვალი რკინის სალტეებითაა შეკრული და მტკიცეა. (ურემი)
9. ულამაზესი ჭრელი ------------------- ყვავილებზე აფრთხიალდნენ. ( პეპელა)
10. დილით -------------------- გალობა აღვიძებდა პატარა გიორგის. (ტოროლა)
2. იპოვეთ და გაასწორეთ შეცდომები:
1. ხანჯალის პირი ისე ალესილი იყო, ბუმბულს გაჭრიდა.
___________________________________________________________________________________
2. სანდროს დედა დიდი ხანია სკოლის დირექტორათ მუშაობს.
__________________________________________________________________________________
3. ამ ტომარის შეკვრა არ დაგავიწყდეს!
____________________________________________________________________________________
4. ამ მდინარეს ნაპირი სულ რიყის ქვებითაა სავსე.
____________________________________________________________________________________
5. ღვინოს ჭიქები არ დევს სუფრაზე?
____________________________________________________________________________________
6. თბილისა და ქუთაის ბევრი მშვენიერი ლექსი აქვს მიძღვნილი.
____________________________________________________________________________________
7. მეზობლებისათვის სალამის მიცემა არ დაგავიწყდესო, უთხრა დედამ სანდროს.
___________________________________________________________________________________
8. მგელის ლეკვები ერთ თვეში გაიზარდნენ.
___________________________________________________________________________________
9. კაკალის ტოტზე ყვავი შემოჯდა და ჩხავილი დაიწყო.
____________________________________________________________________________________
10.საუცხოოო გვირგვინი ედგა თავზე, ძვირფასი თვალებით შემკული.
___________________________________________________________________________________
3. გადაიყვანეთ მოცემული არსებითი სახელები მრავლობით რიცხვში.
1. დილით --------------- დამირეკა და ახალი ამბავი მაცნობა. ( გურამი)
2. დიდი საფეხბურთო მატჩი 10 --------------- ჩატარდება. (ივნისი)
3. ხვალ მამიდაჩემთან -------------------- წასვლას ვაპირებ. ( სტუმარი)
4. ამ ------------------------ მინა ვინ ჩატეხა? (ფანჯარა)
5. მთელი დღეა -------------------- ტკივილი მაწუხებს. ( თვალი)
6. რომელი ლიმონათი გნებავთ, -------------- თუ ---------------- ? (მსხალი, ლიმონი)
7. ეს სოფელ -------------------- ხილია და ძალიან გემრიელია. ( დიღომი)
8. ეს ----------------- თვალი რკინის სალტეებითაა შეკრული და მტკიცეა. (ურემი)
9. ულამაზესი ჭრელი ------------------- ყვავილებზე აფრთხიალდნენ. ( პეპელა)
10. დილით -------------------- გალობა აღვიძებდა პატარა გიორგის. (ტოროლა)
2. იპოვეთ და გაასწორეთ შეცდომები:
1. ხანჯალის პირი ისე ალესილი იყო, ბუმბულს გაჭრიდა.
___________________________________________________________________________________
2. სანდროს დედა დიდი ხანია სკოლის დირექტორათ მუშაობს.
__________________________________________________________________________________
3. ამ ტომარის შეკვრა არ დაგავიწყდეს!
____________________________________________________________________________________
4. ამ მდინარეს ნაპირი სულ რიყის ქვებითაა სავსე.
____________________________________________________________________________________
5. ღვინოს ჭიქები არ დევს სუფრაზე?
____________________________________________________________________________________
6. თბილისა და ქუთაის ბევრი მშვენიერი ლექსი აქვს მიძღვნილი.
____________________________________________________________________________________
7. მეზობლებისათვის სალამის მიცემა არ დაგავიწყდესო, უთხრა დედამ სანდროს.
___________________________________________________________________________________
8. მგელის ლეკვები ერთ თვეში გაიზარდნენ.
___________________________________________________________________________________
9. კაკალის ტოტზე ყვავი შემოჯდა და ჩხავილი დაიწყო.
____________________________________________________________________________________
10.საუცხოოო გვირგვინი ედგა თავზე, ძვირფასი თვალებით შემკული.
___________________________________________________________________________________
3. გადაიყვანეთ მოცემული არსებითი სახელები მრავლობით რიცხვში.
მაგიდა, უშბა,
ფანქარი, მინდორი, კატა, ქარხანა, ღვინო, კლდე, ხბო, ამბავი, ტოროლა, მერცხალი, კოკორი, ხანჯალი, თაფლი, ფანჯარა, მეეტლე,
ელენე, მუხა, ზამთარი, სილამაზე.
|
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
|
4. რამდენი მეტყველების ნაწილია ქართულ ენაში?
ა) 8; ბ) 9; გ) 10; დ) 11.
5. შინაარსის მიხედვით, რომელი ჯგუფის არსებითი სახელია სილამაზე?
ა) ვინ ჯგუფის; ბ) კრებითი; გ) ნივთიერებათა; დ) აბსტრაქტული.
6. რომელია არასწორი ფორმა? ა) კვირეები; ბ) დღეები; გ) თვეები; დ) კლდეები.
7. რომელია უკვეცელი სახელი? ა) მთა; ბ) დღე; გ) ტყე; დ) ცრუ.
8. რომელია არასწორი ფორმა? ა) წერილის; ბ) საწოლის; გ) საათის; დ) ამბავის.
9. რომელი გვარია კუმშვადი? ა) ხავთასი; ბ) წერეთელი; გ) მინდელი; დ) გურამიშვილი.
10. რომელი სახელებია კუმშვადი?
ა) ტაძარი, საბანი, მერცხალი.
ბ) საწოლი, ოთახი, ქალაქი.
გ) სახელი, საათი, კარადა.
დ) წერილი, მაგიდა, ბალიში.
11. რომელი სახელებია კვეცადი? ა) თარო, ერბო, მარაო.
ბ) ძმობა, სიკეთე, ბედნიერება.
გ) სამკითხველო, საგარეჯო, ბახმარო.
დ) წყარო, ლობიო, სპილო.
12. რომელი სახელებია კუმშვად-კვეცადი?
ა) ფოთოლი, გოდორი, მაწონი.
ბ) მოყვარე, პეპელა, ფანჯარა.
გ) ბეჭედი, ნაბადი, ხოხობი.
დ) მამალი, კალამი, აკვანი.
13. რომელია შეცდომა?
ა) სახლები აქვს; ბ) წნევები აქვს; გ) ოქროები აქვს; დ) შეკითხვები აქვს.
შემაჯამებელი
სამუშაო № 1
მეთორმეტე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: _____________________________________
წინამდებარე ტესტი შედგება 25 კითხვისგან. 1 – 4 და 20 – 25 ტესტი 0,5 ქულიანია; 10 -დან 18-მდე შეკითხვები ფასდება თითო ქულით, ხოლო 19 შეკითხვა 2 ქულიანია. ტესტის მაქსიმალური ქულაა 21. გისურვებთ წარმატებას!
მოსწავლის სახელი და გვარი: _____________________________________
წინამდებარე ტესტი შედგება 25 კითხვისგან. 1 – 4 და 20 – 25 ტესტი 0,5 ქულიანია; 10 -დან 18-მდე შეკითხვები ფასდება თითო ქულით, ხოლო 19 შეკითხვა 2 ქულიანია. ტესტის მაქსიმალური ქულაა 21. გისურვებთ წარმატებას!
1. რა ნათესაურ
კავშირშია არისტო ქვაშავიძე პლატონთან?
ა. არისტო პლატონის სიძეა; ბ. არისტო პლატონის დედინაცვლის
ძმის შვილია;
გ. არისტო პლატონის
სასიმამროა. დ. არისტო პლატონის დედინაცვლის გერია.
2. დავით კლდიაშვილის
რომელი პერსონაჟი მოგზაურობს ნათხოვარი ცხენით?
ა.
ბეკინა სამანიშვილი; ბ.
კირილე მიმინოშვილი;
გ. არისტო ქვაშავიძე; დ. პლატონ სამანიშვილი.
3. რატომ წარმოადგენდა
ბეკინას ცოლის შერთვა პლატონის ,,დაღუპვას“?
ა. სოფელში დასცინებდნენ;
ბ. ბეკინას შვილი
რომ ჰყოლოდა, პლატონის სამემკვიდრეო ქონება გაიყოფოდა;
გ. პლატონის შვილებს ბეკინას ყურადღება მოაკლდებოდა;
დ. ორი დიასახლისი (მელანო და დედინაცვალი) ერთმანეთს ვერ
შეეწყობოდა.
4. რომელ ფრაზაში
აისახება პლატონის უბედურების თანდათანობით მოახლოება?
ა.
,,ღვთითაა თუ უღვთოთაა, რა დააშავა,
რა აწყენია ამისთანა, რომ ასეთი სასჯელი მიესაჯა?“
ბ.
,,გვერდევანიძემ არ შეიწყნარა პლატონის თხოვნა.“
გ.
,,ხანი გადიოდა და საზარელი არსება
ზრდაში შედიოდა.“
დ.
,,პლატონმა მწყრალის თვალით გადახედა დედინაცვალს.“
5. რას გულისხმობს
პლატონი, როცა ამბობს, რომ გლოვა მის ოჯახში კარგა ხნის დამთავრებულია?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. რომელ ადამიანურ თვისებას ,,კითხულობს“ კირილე მიმინოშვილი თავისი
გვარის ფუძეში?
___________________________________________________________________________________
7. როგორი შთაბეჭდილება დატოვა პლატონზე
სადედინაცვლომ? ___________________________________________________________________________________
8. როგორ ცდილობს პლატონი არისტოს მიხვედრებას, რომ
მამიდამისი სადედინაცვლოდ მოსწონს? ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. რა აიძულებს სამანიშვილის დედინაცვალს, რომ ,,იწანწალოს
ყოველკვირა სასამართლოში?“
____________________________________________________________________________________
10. რა უწყობს ხელს პატარა სამანიშვილს, რომ აქეთ -
იქით ხალისიანად იცქირებოდეს და მოფუსფუსე ხალხს სიამოვნებით შეჰყურებდეს? ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. ,,ვინ უნდა შემოათრიოს დედაჩემის მაგივრად, მაგ
ჭკუადაკარგულმა, ვინ? - მოთქმით ამბობდა დარიკო. ახსენით რა არის დარიკოს წუხილის მიზეზი?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. კირილე ისეთნაირად გამოიყურებოდა და ცმაცურობდა, თითქოს რაღაც
სამიზეზოს ეძებდა რომ ჩხუბი აეტეხა,
ჩვეულებისამებრ. კირილეს რა თვისება ჩანს მოცემულ ფრაგმენტში?
____________________________________________________________________________________
13. ,, დროც კი აღარაა შენი ცოლის თხოვნის.“ რაზე მიანიშნებს
პლატონი მამამისს ამ ფრაზით?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
14. ,,ამ დროს პლატონი
ერთ წყვეტაში იყო. თუმცა მის გარშემო ერთი
ხმაურობა და ჟრიამული იდგა, მას არა ესმოდა რა, თავის აზრებში იყო წასული. რას ნიშნავს სიტყვები:
,,ერთ წყვეტაში იყო“?
____________________________________________________________________________________
15. რა სიძნელეები
გადალახა (მისივე თქმით) კოტე ბალდავაძემ არისტოს
სახლში მისვლამდე?
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
16. რა პროცესს
ემსხვერპლა ქვაშავიძეების ქონება?
____________________________________________________________________________________
17. რატომ არ დახვდა სტუმრად მისულ კოტეს არისტო ქვაშავიძე შინ? ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
18. გაიხსენეთ, ვინ არის ,,კაი კაცი“, ვისგანაც პლატონმა სასურველი ინფორმაცია მიიღო? ____________________________________________________________________________________
19. ,,ბედნიერება
რაგვარიც არ უნდა იყოს, ვის შერჩენია ბოლომდის, რომ სამანიშვილისას ფეხი მოედგა მჭიდროდ?... უბედურების დასაწყისად ბედმა მოუსპო
დღე საწყალ მარიკას, ბეკინას ცოლს.“
1) ახსენით, როგორ გესმით ,,ფეხი მოედგა მჭიდროდ!“
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2) რა უბედურება დატრიალდა სამანიშვილების ოჯახში? ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2) რა უბედურება დატრიალდა სამანიშვილების ოჯახში? ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
20. რას ნიშნავს: ,,თუ გაწყდა ძარღვი
სიმამაცისა“?
ა) თუ მოთმინების ფიალა აივსო;
ბ) თუ სიმამაცე დაიკარგა;
გ) თუ ცა და დედამიწა გაერთიანდა;
დ) თუ ვაჟკაცთა რაზმი შეიკრიბა.
21. რას უწოდებს ავტორი თავის თავს?
ა) კაცის ძეს; ბ) ორბისგან დაფრენილ გნოლს; გ) წილდადებილ ვაჟკაცს.
22. რით ამსგავსებს ავტორი მთას შამილის ფაფარს?
ა) სითეთრით; ბ) ფრიალით; გ) ელვარებით; დ) ბედისწერის შეგრძნებით.
23. ავტორის რა განწყობილება აისახება სტრიქონებში: ,,ცა მოწყალებით თავზე დამცქერის, არ მემეტება, მოვიკლა თავი“?
ა) სიცოცხლის წყურვილი; ბ) მოწყალების მოლოდინი;
გ) თვითმკვლელობის სურვილი; დ) შიში.
24. რას უწოდებს ავტორი ,,უკვდავებას“?
ა) ბედს, რომელიც შამილს ხვდა; ბ) სიცოცხლისა და მოძრაობის მარადიულობას;
გ) სიყვარულს; დ) სურათს, რომელიც მის თვალწინ იშლება.
25. რატომ ამბობს ავტორი მთაზე, რომ ის ,,თვითონ მეხია“?
ა) მთაც გრუხუნებს; ბ) მთაც ელვარებს; გ) მთაც საშიშია; დ) სტიქიის გამო მთა ემხობა.
ა) თუ მოთმინების ფიალა აივსო;
ბ) თუ სიმამაცე დაიკარგა;
გ) თუ ცა და დედამიწა გაერთიანდა;
დ) თუ ვაჟკაცთა რაზმი შეიკრიბა.
21. რას უწოდებს ავტორი თავის თავს?
ა) კაცის ძეს; ბ) ორბისგან დაფრენილ გნოლს; გ) წილდადებილ ვაჟკაცს.
22. რით ამსგავსებს ავტორი მთას შამილის ფაფარს?
ა) სითეთრით; ბ) ფრიალით; გ) ელვარებით; დ) ბედისწერის შეგრძნებით.
23. ავტორის რა განწყობილება აისახება სტრიქონებში: ,,ცა მოწყალებით თავზე დამცქერის, არ მემეტება, მოვიკლა თავი“?
ა) სიცოცხლის წყურვილი; ბ) მოწყალების მოლოდინი;
გ) თვითმკვლელობის სურვილი; დ) შიში.
24. რას უწოდებს ავტორი ,,უკვდავებას“?
ა) ბედს, რომელიც შამილს ხვდა; ბ) სიცოცხლისა და მოძრაობის მარადიულობას;
გ) სიყვარულს; დ) სურათს, რომელიც მის თვალწინ იშლება.
25. რატომ ამბობს ავტორი მთაზე, რომ ის ,,თვითონ მეხია“?
ა) მთაც გრუხუნებს; ბ) მთაც ელვარებს; გ) მთაც საშიშია; დ) სტიქიის გამო მთა ემხობა.
შემაჯამებელი სამუშაო
№1
მერვე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: __________________________________________
წინამდებარე ტესტი შედგება 10 დავალებისგან. პირველი და მეორე დავალებები ფასდება ექვს-ექვსი ქულით, ხოლო დანარჩენი კითხვები თითო ქულიანია. ტესტის მაქსიმალური ქულაა 20. გისურვებთ წარმატებას!
1. გაასწორეთ შეცდომები:
იტალიური პოეზიის მშვენებად ითვლება ფრანჩესკოს ერთად-ერთი ლექსი, სადაც ავტორი მის დაძმებად მზეს და მთვარეს მოიხსენიებს.
ფრანჩესკო უარჰყოფდა მიწიერ ცთუნებებს. მას გულწრფელათ წამდა, რომ ადამიანის ტყავში გახვეული მგლები ყურს თუ ათხოვებდნენ ღვთის სიტყვას, უმალვე უმანკო კრავებად გადაიქცეოდენ. თვით ფრანჩესკო შვილი მდიდარი ვაჭრის ცხოვრობდა საშინელ სიღარიბეში. იგი იცავდა აბსოლიტური სიღატაკის აღქმას, გმობდა ყოველგვარ სიმდიდრეს და რასაკვირველია, ეკლესიის სიმდიდრესაც. მიუხედავათ ამისა, რომის პაპმა ქადაგების უფლება მისცა მას.
2. გაასწორეთ შეცდომები:
ორიოდე დღის უკან კვერცხი დამანახვა ჩემმა დიასახლისმა, რომელიც შიგნიდან ნისკარტით იყო გაპობილი. ნისკარტის პატრონი თავგამეტებით ცდაში იყო როგორმე გამოემტვრია ნაჭუჭი და თავი გაენთავისუფლებინა საპყრობილისგან. უეცრად კვერცხი ორათ გაიპო და იქედან ამოსძვრა უცნაური არსება, სოველი და გაბურძგვნილი წიწილი.
უცნაურათ ავღელვდი, როცა ჩემის თვალით დავინახე, როგორ იშვა ახალი სიცოცხლე, რაოდენ გამოურკვეველია და ამოუცნობია ჩვენთვის მისი არსებობის საიდუმლო.
3. რომელი ქართველი მწერალია დაკრძალული ქაშვეთის ეკლესიაში?
ა) სიმონ ჩიქოვანი; ბ) გრიგოლ ორბელიანი; გ) გურამ რჩეულიშვილი; დ) ოთარ ჭილაძე.
4. ვინ არის ავტორი ლექსისა ,,როდესაც ასე ახლოა გრემი“?
ა) გალაკტიონ ტაბიძე; ბ) არჩილ სულაკაური; გ) ოთარ ჭილაძე; დ) რევაზ ინანიშვილი.
5. როგორ გესმით: ,,სხვა საქართველო სად არის , რომელი კუთხე ქვეყნისა?“
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. ,,ახლავე მივდგებ-მოვდგები,
მაცადე ვიდრე მოვკვდები,
გადაგიხადო ვალი.“
როგორ ფიქრობთ, რა ვალის გადახდას გულისხმობს პოეტი?
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7. როგორ გესმით შინაარსი სტრიქონებისა: ,,შენი ფიქრი და შენი საქმენი გულის სასწორზე ბევრჯერ ავწონე.“ ( ,,თბილისის თოვლი“)
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. გალაკტიონ ტაბიძის აზრით, როგორ შეიგრძნობს ადამიანი მამულის არსს? (,,მამული“)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. რის შესახებ მოუთხრობს თავადის ასული უცხოელ სტუმარს? (,,სამგორი“)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. როგორ გესმით:
,,სოფელი იმად არა ღირს, კაცი ნატრობდეს ჟამს გრძელსა,
თუ ფუჭი მისი სიცოცხლე ვერა რას არგებს მამულსა!
მის სადიდებლად ჩვენც შევხვდეთ, უშიშრად ათასს მახვილსა
და მოვჰკვდეთ თუკი სიკვდილით ვადიდებთ მისსა სახელსა!“
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
მერვე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: __________________________________________
წინამდებარე ტესტი შედგება 10 დავალებისგან. პირველი და მეორე დავალებები ფასდება ექვს-ექვსი ქულით, ხოლო დანარჩენი კითხვები თითო ქულიანია. ტესტის მაქსიმალური ქულაა 20. გისურვებთ წარმატებას!
1. გაასწორეთ შეცდომები:
იტალიური პოეზიის მშვენებად ითვლება ფრანჩესკოს ერთად-ერთი ლექსი, სადაც ავტორი მის დაძმებად მზეს და მთვარეს მოიხსენიებს.
ფრანჩესკო უარჰყოფდა მიწიერ ცთუნებებს. მას გულწრფელათ წამდა, რომ ადამიანის ტყავში გახვეული მგლები ყურს თუ ათხოვებდნენ ღვთის სიტყვას, უმალვე უმანკო კრავებად გადაიქცეოდენ. თვით ფრანჩესკო შვილი მდიდარი ვაჭრის ცხოვრობდა საშინელ სიღარიბეში. იგი იცავდა აბსოლიტური სიღატაკის აღქმას, გმობდა ყოველგვარ სიმდიდრეს და რასაკვირველია, ეკლესიის სიმდიდრესაც. მიუხედავათ ამისა, რომის პაპმა ქადაგების უფლება მისცა მას.
2. გაასწორეთ შეცდომები:
ორიოდე დღის უკან კვერცხი დამანახვა ჩემმა დიასახლისმა, რომელიც შიგნიდან ნისკარტით იყო გაპობილი. ნისკარტის პატრონი თავგამეტებით ცდაში იყო როგორმე გამოემტვრია ნაჭუჭი და თავი გაენთავისუფლებინა საპყრობილისგან. უეცრად კვერცხი ორათ გაიპო და იქედან ამოსძვრა უცნაური არსება, სოველი და გაბურძგვნილი წიწილი.
უცნაურათ ავღელვდი, როცა ჩემის თვალით დავინახე, როგორ იშვა ახალი სიცოცხლე, რაოდენ გამოურკვეველია და ამოუცნობია ჩვენთვის მისი არსებობის საიდუმლო.
3. რომელი ქართველი მწერალია დაკრძალული ქაშვეთის ეკლესიაში?
ა) სიმონ ჩიქოვანი; ბ) გრიგოლ ორბელიანი; გ) გურამ რჩეულიშვილი; დ) ოთარ ჭილაძე.
4. ვინ არის ავტორი ლექსისა ,,როდესაც ასე ახლოა გრემი“?
ა) გალაკტიონ ტაბიძე; ბ) არჩილ სულაკაური; გ) ოთარ ჭილაძე; დ) რევაზ ინანიშვილი.
5. როგორ გესმით: ,,სხვა საქართველო სად არის , რომელი კუთხე ქვეყნისა?“
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. ,,ახლავე მივდგებ-მოვდგები,
მაცადე ვიდრე მოვკვდები,
გადაგიხადო ვალი.“
როგორ ფიქრობთ, რა ვალის გადახდას გულისხმობს პოეტი?
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7. როგორ გესმით შინაარსი სტრიქონებისა: ,,შენი ფიქრი და შენი საქმენი გულის სასწორზე ბევრჯერ ავწონე.“ ( ,,თბილისის თოვლი“)
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. გალაკტიონ ტაბიძის აზრით, როგორ შეიგრძნობს ადამიანი მამულის არსს? (,,მამული“)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. რის შესახებ მოუთხრობს თავადის ასული უცხოელ სტუმარს? (,,სამგორი“)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. როგორ გესმით:
,,სოფელი იმად არა ღირს, კაცი ნატრობდეს ჟამს გრძელსა,
თუ ფუჭი მისი სიცოცხლე ვერა რას არგებს მამულსა!
მის სადიდებლად ჩვენც შევხვდეთ, უშიშრად ათასს მახვილსა
და მოვჰკვდეთ თუკი სიკვდილით ვადიდებთ მისსა სახელსა!“
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
შემაჯამებელი სამუშაო №3
მერვე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ________________________________________
თითეული ტესტი ფასდება 0,5 ქულით.
1. განმარტეთ გამოთქმა:,,სამუშაითოდ მზრდიდიან“
ა) მუშად მზრდიდნენ. ბ) სამუშაოდ მამზადებდნენ.
გ) ჯამბაზობას მასწავლიდნენ. დ) სიმღერას მასწავლიდნენ.
2. რა ასწავლეს ბავშვობაში ფრიდონს გამზრდელებმა?
ა) მიმინოს გაწვრთნა. ბ) ქორ-შავარდნის გაწვრთნა.
გ) ფილოსოფოსთა სიბრძნე. დ) თოკზე სიარული.
3. რა შესთავაზა ფრიდონმა ძმადნაფიცებს თათბირის დროს?
ა) პირისპირ შეტევა ქაჯეთის ციხეზე.
ბ) თოკი ერტყორცნათ ბურჯზე და ფრიდონი ზედ გაივლიდა.
გ) მცველები მოეწამლათ. დ) მცველები მოექრთამათ.
4. რას ნიშნავს ,,კისკასად“? - ,,შიგან ჩავხლტები კისკასად“.
ა) კისკისით. ბ) ყვირილით. გ) სწრაფად. დ) დინჯად.
5. როგორ მიიღეს ძმადნაფიცებმა ფრიდონის გეგმა?
ა) ძნელად შესასრულებლად მიიჩნიეს. ბ) იოლად შესასრულებლად მიიჩნიეს.
გ) მოუწონეს. დ) დაუწუნეს.
6. ავთანდილის აზრით, რატომ არ იყო მისაღები ფრიდონის გეგმა?
ა) გუშაგები ფრიდონს შეამჩნევდნენ და თოკს ჩაუჭრიდნენ.
ბ) ფრიდონი შეიძლებოდა თოკიდან ჩამოვარდნილიყო.
გ) ავთანდილმა და ტარიელმა ლომგმირი მეგობრის ჯამბაზად ხილვა არ ისურვეს.
დ) სახიფათოდ მოეჩვენათ.
7. განმარტეთ: ,,სხვებრ ვქნათ თავისა ტერება“
ა) სხვა გზით ვუშველოთ თავს. ბ) ერთმანეთს ნუ გადავემტერებით.
გ) სხვებიც მოვიშველიოთ. დ) ერთმანეთის აზრი გავიზიაროთ.
8. ავთანდილის აზრით, ვის უშვებდნენ იოლად ქაჯეთის ციხეში?
ა) ვისაც მეფისათვის ძღვენი მიჰქონდა. ბ) ვინც კარგი მოასპარეზე იყო.
გ) მგზავრს, ქალაქში შემავალს. დ) ზღვათა სამეფოს მკვიდრთ.
9. როგორი იყო ავთანდილის გეგმა ქაჯეთის ციხის აღებისა?
ა) პირდაპირ შეეტიათ ციხისათვის. ბ) ქაჯეთა მეფეს დალოდებოდნენ.
გ) მცველები დაეხოცათ.
დ) ვაჭრული ტანსაცმლით შემოსილიყო და ქალაქში ისე შესულიყო.
10. რატომ უარყო ტარიელმა ძმადნაფიცთა გეგმები?
ა) ორივე გზა სახიფათოთ მიიჩნია.
ბ) უბრძოლველობა მას ნესტანის თვალში დაამცირებდა.
გ) სურდა ძმადნაფიცებში პირველი ყოფილიყო.
დ) ჩქარობდა, რადგან ქაჯების დაბრუნების ეშინოდა.
11. ტარიელის გეგმის მიხედვით, რამდენ კაცად უნდა დაყოფილიყო ძმადნაფიცების რაზმი?
ა) ათ-ათად. ბ) ას-ასად. გ) ორას-ორასად. დ) სამას-სამასად.
12. როგორი ოყო ტარიელის გეგმა ქაჯეთის ციხის აღებისა?
ა) ავთანდილის აზრი უნდა გაეთვალისწინებინა. ბ) ფრიდონის ნებას უნდა დაჰყოლოდნენ.
გ) ლაშქრის აზრი უნდა გაეთვალისწინებინა.
დ) ცხენები სწრაფად უნდა გაექროლებინათ და პირდაპირ მისჭროდნენ მცველებს.
13. რა არის ,,სადარნო“?- ,,მას ღამით უქმნეს სადარნო“.
ა) დარი. ბ) გამოდარებული. გ) დაზვერვა. დ) დაზღვევა.
14. რომელ ეპიზოდში ამბობს ავტორი: ,,ანაზდად ცხენი გაქუსლეს, მათრახმან შექმნა წრიალი“?
ა) ავთანდილის მეკობრეებთან ბრძოლის ეპიზოდში. ბ) ქაჯეთის ციხის აღების ეპიზოდში.
გ) ფრიდონის ბიძაშვილებთან ბრძოლის ეპიზოდში.
დ) ტარიელის მიერ ხვარაზმშას ძის მოკვლის ეპიზოდში.
15. ტარიელისგან მოკლული რამდენი მცველი ნახეს ფრიდონმა და ავთანდილმა?
ა) ასი ათასი. ბ) ოცი ათასი. გ) ასი. დ) ათი ათასი.
16 . ვის მიემართება ფრაზა: ,,ნახეს, მზისა შესაყრელად გამოეშვა მთვარე გველსა“?
ა) ავთანდილს. ბ) ფრიდონს. გ) ნესტანს. დ) ტარიელს.
17. რას ნიშნავს:,,თმასა ლელსა“?- ჰშვენის აკრვა თმასა ლელსა“
ა) მოკლე თმას. ბ) სწორ თმას. გ) ხუჭუჭ თმას. დ) გრძელ თმას.
18. როგორ დამთავრდა ქაჯეთის ციხის ბრძოლა?
ა) ძმადნაფიცების გამარჯვებით და ნესტანის გამოხსნით. ბ) ქაჯთა გამარჯვებით.
გ) ტარიელის დაღუპვით. დ) ფრიდონის დაჭრით.
19. 300-კაციანი რაზმიდან რამდენი მებრძოლი შერჩათ ძმადნაფიცებს ქაჯეთის ციხის აღების შემდეგ? ა) ასი. ბ) ორასი. გ) ას სამოცი. დ) ოთხმოცი.
20. პირველად ვისთან გაემართნენ ქაჯეთიდან წამოსული გამარჯვებული ძმადნაფიცები?
ა) ფრიდონთან. ბ) ასმათთან. გ) თინათინთან. დ) ფატმანთან.
№2. წაკითხულის გააზრება
ყურადღებით წაიკითხეთ ტექსტი:
ადამიანს უჩნდება უამრავი შეკითხვა, რომლებიც პასუხებს მოითხოვს. პასუხების მისაღებად ცოდნაა საჭირო. ცოდნა, უპირველეს ყოვლისა, წიგნიდან გვეძლევა. ცხადია, შეკითხვებზე პასუხს ზოგჯერ წაკითხვის გარეშე ვიღებთ, მოსმენით. ხან უფროსებისგან, ხან თანატოლებისგან, ხშირად პასუხები კომპიუტერისა და ტელევიზიის საშუალებით, ან კინოეკრანებიდან შეგვიძლია მივიღოთ. მაგრამ წიგნს განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს, რადგან კითხვისას არა მარტო ვხედავთ, კიდეც გვესმის, მაგრამ არა სხვისი, არამედ საკუთარი ხმა.
წიგნი ანვითარებს ჩვენს წარმოსახვას, გვეხმარება ამოვიცნოთ ჩვენი შინაგანი სამყარო. როდესაც ადამიანი საკუთარი გულის ხმის მოსმენას სწავლობს, ის ფაქიზი და გულისხმიერი ხდება.ადამიანებს სხვადასხვაგვარი წიგნი მოსწონთ, ზოგს ის, რომელიც მზა პასუხებს იძლევა, ზოგს კი ის, რომელიც შეკითხვებს აღძრავს და მათზე პასუხის მისაღებად სხვა წიგნებისაკენ უბიძგბს.
მერვე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი: ________________________________________
თითეული ტესტი ფასდება 0,5 ქულით.
1. განმარტეთ გამოთქმა:,,სამუშაითოდ მზრდიდიან“
ა) მუშად მზრდიდნენ. ბ) სამუშაოდ მამზადებდნენ.
გ) ჯამბაზობას მასწავლიდნენ. დ) სიმღერას მასწავლიდნენ.
2. რა ასწავლეს ბავშვობაში ფრიდონს გამზრდელებმა?
ა) მიმინოს გაწვრთნა. ბ) ქორ-შავარდნის გაწვრთნა.
გ) ფილოსოფოსთა სიბრძნე. დ) თოკზე სიარული.
3. რა შესთავაზა ფრიდონმა ძმადნაფიცებს თათბირის დროს?
ა) პირისპირ შეტევა ქაჯეთის ციხეზე.
ბ) თოკი ერტყორცნათ ბურჯზე და ფრიდონი ზედ გაივლიდა.
გ) მცველები მოეწამლათ. დ) მცველები მოექრთამათ.
4. რას ნიშნავს ,,კისკასად“? - ,,შიგან ჩავხლტები კისკასად“.
ა) კისკისით. ბ) ყვირილით. გ) სწრაფად. დ) დინჯად.
5. როგორ მიიღეს ძმადნაფიცებმა ფრიდონის გეგმა?
ა) ძნელად შესასრულებლად მიიჩნიეს. ბ) იოლად შესასრულებლად მიიჩნიეს.
გ) მოუწონეს. დ) დაუწუნეს.
6. ავთანდილის აზრით, რატომ არ იყო მისაღები ფრიდონის გეგმა?
ა) გუშაგები ფრიდონს შეამჩნევდნენ და თოკს ჩაუჭრიდნენ.
ბ) ფრიდონი შეიძლებოდა თოკიდან ჩამოვარდნილიყო.
გ) ავთანდილმა და ტარიელმა ლომგმირი მეგობრის ჯამბაზად ხილვა არ ისურვეს.
დ) სახიფათოდ მოეჩვენათ.
7. განმარტეთ: ,,სხვებრ ვქნათ თავისა ტერება“
ა) სხვა გზით ვუშველოთ თავს. ბ) ერთმანეთს ნუ გადავემტერებით.
გ) სხვებიც მოვიშველიოთ. დ) ერთმანეთის აზრი გავიზიაროთ.
8. ავთანდილის აზრით, ვის უშვებდნენ იოლად ქაჯეთის ციხეში?
ა) ვისაც მეფისათვის ძღვენი მიჰქონდა. ბ) ვინც კარგი მოასპარეზე იყო.
გ) მგზავრს, ქალაქში შემავალს. დ) ზღვათა სამეფოს მკვიდრთ.
9. როგორი იყო ავთანდილის გეგმა ქაჯეთის ციხის აღებისა?
ა) პირდაპირ შეეტიათ ციხისათვის. ბ) ქაჯეთა მეფეს დალოდებოდნენ.
გ) მცველები დაეხოცათ.
დ) ვაჭრული ტანსაცმლით შემოსილიყო და ქალაქში ისე შესულიყო.
10. რატომ უარყო ტარიელმა ძმადნაფიცთა გეგმები?
ა) ორივე გზა სახიფათოთ მიიჩნია.
ბ) უბრძოლველობა მას ნესტანის თვალში დაამცირებდა.
გ) სურდა ძმადნაფიცებში პირველი ყოფილიყო.
დ) ჩქარობდა, რადგან ქაჯების დაბრუნების ეშინოდა.
11. ტარიელის გეგმის მიხედვით, რამდენ კაცად უნდა დაყოფილიყო ძმადნაფიცების რაზმი?
ა) ათ-ათად. ბ) ას-ასად. გ) ორას-ორასად. დ) სამას-სამასად.
12. როგორი ოყო ტარიელის გეგმა ქაჯეთის ციხის აღებისა?
ა) ავთანდილის აზრი უნდა გაეთვალისწინებინა. ბ) ფრიდონის ნებას უნდა დაჰყოლოდნენ.
გ) ლაშქრის აზრი უნდა გაეთვალისწინებინა.
დ) ცხენები სწრაფად უნდა გაექროლებინათ და პირდაპირ მისჭროდნენ მცველებს.
13. რა არის ,,სადარნო“?- ,,მას ღამით უქმნეს სადარნო“.
ა) დარი. ბ) გამოდარებული. გ) დაზვერვა. დ) დაზღვევა.
14. რომელ ეპიზოდში ამბობს ავტორი: ,,ანაზდად ცხენი გაქუსლეს, მათრახმან შექმნა წრიალი“?
ა) ავთანდილის მეკობრეებთან ბრძოლის ეპიზოდში. ბ) ქაჯეთის ციხის აღების ეპიზოდში.
გ) ფრიდონის ბიძაშვილებთან ბრძოლის ეპიზოდში.
დ) ტარიელის მიერ ხვარაზმშას ძის მოკვლის ეპიზოდში.
15. ტარიელისგან მოკლული რამდენი მცველი ნახეს ფრიდონმა და ავთანდილმა?
ა) ასი ათასი. ბ) ოცი ათასი. გ) ასი. დ) ათი ათასი.
16 . ვის მიემართება ფრაზა: ,,ნახეს, მზისა შესაყრელად გამოეშვა მთვარე გველსა“?
ა) ავთანდილს. ბ) ფრიდონს. გ) ნესტანს. დ) ტარიელს.
17. რას ნიშნავს:,,თმასა ლელსა“?- ჰშვენის აკრვა თმასა ლელსა“
ა) მოკლე თმას. ბ) სწორ თმას. გ) ხუჭუჭ თმას. დ) გრძელ თმას.
18. როგორ დამთავრდა ქაჯეთის ციხის ბრძოლა?
ა) ძმადნაფიცების გამარჯვებით და ნესტანის გამოხსნით. ბ) ქაჯთა გამარჯვებით.
გ) ტარიელის დაღუპვით. დ) ფრიდონის დაჭრით.
19. 300-კაციანი რაზმიდან რამდენი მებრძოლი შერჩათ ძმადნაფიცებს ქაჯეთის ციხის აღების შემდეგ? ა) ასი. ბ) ორასი. გ) ას სამოცი. დ) ოთხმოცი.
20. პირველად ვისთან გაემართნენ ქაჯეთიდან წამოსული გამარჯვებული ძმადნაფიცები?
ა) ფრიდონთან. ბ) ასმათთან. გ) თინათინთან. დ) ფატმანთან.
№2. წაკითხულის გააზრება
ყურადღებით წაიკითხეთ ტექსტი:
ადამიანს უჩნდება უამრავი შეკითხვა, რომლებიც პასუხებს მოითხოვს. პასუხების მისაღებად ცოდნაა საჭირო. ცოდნა, უპირველეს ყოვლისა, წიგნიდან გვეძლევა. ცხადია, შეკითხვებზე პასუხს ზოგჯერ წაკითხვის გარეშე ვიღებთ, მოსმენით. ხან უფროსებისგან, ხან თანატოლებისგან, ხშირად პასუხები კომპიუტერისა და ტელევიზიის საშუალებით, ან კინოეკრანებიდან შეგვიძლია მივიღოთ. მაგრამ წიგნს განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს, რადგან კითხვისას არა მარტო ვხედავთ, კიდეც გვესმის, მაგრამ არა სხვისი, არამედ საკუთარი ხმა.
წიგნი ანვითარებს ჩვენს წარმოსახვას, გვეხმარება ამოვიცნოთ ჩვენი შინაგანი სამყარო. როდესაც ადამიანი საკუთარი გულის ხმის მოსმენას სწავლობს, ის ფაქიზი და გულისხმიერი ხდება.ადამიანებს სხვადასხვაგვარი წიგნი მოსწონთ, ზოგს ის, რომელიც მზა პასუხებს იძლევა, ზოგს კი ის, რომელიც შეკითხვებს აღძრავს და მათზე პასუხის მისაღებად სხვა წიგნებისაკენ უბიძგბს.
ჩვენი წინაპრები ასე
აფასებენ წიგნის მნიშვნელობას: წიგნს წაიკითხავ-ყველეფერს გაიგებ. წიგნი ლხინშიც დაგამშვიდებს
და ჭირშიც.
წიგნი დღემდე ცოდნის მიღების უმთავრეს წყაროდ რჩება. ცოდნა კი მდინარესა ჰგავს, გზას ყველგან გაიკვლევს.
უპასუხეთ შემდეგ კითხვებს:
1. ინფორმაციის მიღების რა საშუალებებია ჩამოთვლილი ტექსტში? (2ქ.)
2. რა ზეგავლენას ახდენს წიგნი ადამიანის სულიერ სამყაროზე?(2ქ.)
3. წინაპართა აზრით, რა ძალა აქვს წიგნს?(2ქ.)
4. გადმოეცით თქვენი სიტყვებით ამ წინადადების აზრი: ,, ცოდნა მდინარესა ჰგავს-გზას ყველგან გაიკვლევს“. (2ქ.)
5. რა არის ტექსტის მთავარი სათქმელი?(2ქ.)
დაწერეთ, რა ადგილი უჭირავს თქვენს ცხოვრებაში კითხვას. (10ქ.)
წიგნი დღემდე ცოდნის მიღების უმთავრეს წყაროდ რჩება. ცოდნა კი მდინარესა ჰგავს, გზას ყველგან გაიკვლევს.
უპასუხეთ შემდეგ კითხვებს:
1. ინფორმაციის მიღების რა საშუალებებია ჩამოთვლილი ტექსტში? (2ქ.)
2. რა ზეგავლენას ახდენს წიგნი ადამიანის სულიერ სამყაროზე?(2ქ.)
3. წინაპართა აზრით, რა ძალა აქვს წიგნს?(2ქ.)
4. გადმოეცით თქვენი სიტყვებით ამ წინადადების აზრი: ,, ცოდნა მდინარესა ჰგავს-გზას ყველგან გაიკვლევს“. (2ქ.)
5. რა არის ტექსტის მთავარი სათქმელი?(2ქ.)
დაწერეთ, რა ადგილი უჭირავს თქვენს ცხოვრებაში კითხვას. (10ქ.)
● იმსჯელეთ, როგორი წიგნები უფრო მოგწონთ და რატომ?
● ისაუბრეთ, თქვენი საყვარელი ლიტერატურული ნაწარმოების შესახებ.
● იმსჯელეთ, რა გავლენა მოახდინა კითხვამ პიროვნების ჩამოყალიბებაზე.
● ისაუბრეთ, თქვენი საყვარელი ლიტერატურული ნაწარმოების შესახებ.
● იმსჯელეთ, რა გავლენა მოახდინა კითხვამ პიროვნების ჩამოყალიბებაზე.
No comments:
Post a Comment